گروه تجسمی هنرآنلاین: گالری ژاله این روزها میزبان مجموعهای از آثار نقاشی با موضوع طبیعت است. ۱۴ هنرمند شرکتکننده در این نمایشگاه اگرچه موضوع یکسانی را برای کار خود انتخاب کردهاند اما نگاه متفاوت آنها باعث شده است آثار متنوعی در این مجموعه به چشم بیاید.
منظره نگاری رویکردی دیرینه در میان نقاشان است و در طول تاریخ هنر با آثار فراوانی مواجه بودهایم که حاصل رودررویی هنرمند با طبیعت پیرامون خود هستند. حضور در طبیعت و گستردن بساط بوم و رنگ در فضای باز، یک رویه رایج برای هنرمندانی بود که منظره و اجزاء آن سوژه اصلی آثارشان را تشکیل میداد. در این میان شیوه کار و نوع نگاه متفاوت هنرمندان باعث میشد که گاه تابلویی در یک نشست کامل شود و گاه روزها در پی هم بگذرد تا آنچه مدنظر هنرمند است روی بوم شکل بگیرد. اما در روزگاری که حضور طبیعت در زندگی انسان کمرنگ شده و حتی به خاطرهای دور در ذهن او تبدیل شده است، پرداختن به این سوژه میتواند رنگ و بوی دیگری داشته باشد.
۴۰ اثری که در گالری ژاله به نمایش درآمده است مخاطب را با فضاهای متنوعی روبهرو میکند که بیش از آنکه منظرهپردازی باشند، تصاویری ذهنی بر اساس طبیعتی خیالی هستند. در این نقاشیها گاه با جزییاتی از مناظر مانند گلها و گیاهانی مواجه هستیم که به عنوان نمایندگانی از طبیعت در خانه و محیط زندگی انسان حضور دارند، و گاه چشماندازهایی از دشتها و کوهها دیده میشود که برداشت آزاد هنرمند از مناظر را نشان میدهند. اما هرچه هست، در این نمایشگاه با نقاشیهای واقعگرایانه و منظرهپردازی صرف مواجه نیستیم.
عباس سلامتی ۴ تابلو را به نمایش گذاشته است که با اکریلیک روی بوم یا چوب کشیده شدهاند. او در همه تابلوها دورنماهایی را به تصویر کشیده است که از قرارگیری لکههای رنگ در کنار هم به وجود آمدهاند. در این مناظر هیچ فرم مشخصی دیده نمیشود، اما سطوح رنگی سبز و آبی و قهوهای به خوبی نشاندهنده آسمان و زمین و سبزهزار هستند.
امیرحسین عالی به جزییات طبیعت پرداخته و گلهای زینتی که امروزه در زندگی بسیاری از ما حضور دارند را به تصویر کشیده است. گل آنتریوم که در شکل طبیعی خود نیز فرمی ساده و هندسی دارد، در تابلوهای این هنرمند سادهتر شده و به شکل سطوحی تخت به تصویر کشیده شده است.
در طراحیهای سیاه و سفید ارمغان عالی نیز گیاهان آپارتمانی دیده میشوند. او در هر کدام از آثار خود یک گیاه را سوژه اثرش کرده و بخشهایی از آن را در کادر آورده است. طراح در این آثار تلاش کرده است تا حد امکان به جزییات فرم و بافت گیاهان وفادار باشد و تصویری نزدیک به نمونه واقعی آنها ارائه کند.
الهه رمضانی اگرچه منظرهای از جاده و کوه را نقاشی کرده است اما با انتخاب رنگهای غیرطبیعی، جلوه متفاوتی به آثارش بخشیده است. آسمان صورتی و تپههای خاکستری، فضایی خیالانگیز به وجود آوردهاند که با حرکات آزادانه قلم شکل گرفته است و بدون پرداخت جزییات، احساساتی قوی را نمایش میدهد.
طبیعت در آثار فرزاد قاضی زاهدی بسیار ساده و خلاصه شده است. تاشهای قلم و سطوح رنگی که در کنار هم قرار گرفتهاند همزمان نماینده خانههای روستایی و سبزهزار و انبوه برگ درختان هستند. در این آثار سطوح رنگی به نوعی باعث تقسیمبندی کادر شدهاند و فضایی هندسی را شکل میدهند.
گلشن یکتائیان نیز از جمله هنرمندانی است که گلها را سوژه کارش قرار داده است، اما در آثار او با گلهای واقعی و شناخته شده مواجه نیستیم. آنچه در نقاشیهای یکتاییان دیده میشود شبیه آن برخورد ساده و لطیفی است که کودکان با گل دارند و آن را به شکلی ساده و آزاد به تصویر میکشند. در آثار یکتائیان گلها با چند تاش قلم به وجود آمده و از میان بافت رنگی زمینه، خود را نمایان میکنند.
اما مهسا کیالها تعریف دیگری از طبیعت دارد. انسان شهری که در محاصره ساختمانها است و تنها نشانههای طبیعت در محیط زندگی او درختان خیابانها هستند، راهی جز این ندارد که برای گسترش افق دید خود و خالی کردن آن از مظاهر زندگی شهری، نگاهش را به سمت آسمان ببرد و عظمت آن را به تصویر بکشد.
محدثه عیوض خانی منظره را به شکل واقعی آن نقاشی کرده است اما نشانی از پرداختن به جزییات در آثارش نیست. او مانند ناظری که از فاصله دور به سوژه خود مینگرد، دشتهای فراخ و تک درختان موجود در آن را با قلمی آزاد به تصویر کشیده و با حرکت سریع قلم روی مقوا، انرژی فضا را به خوبی منتقل میکند.
پریناز حدادی عناصر طبیعت را به سطوح رنگی تجزیه کرده و مجموعهای از فرمهای هندسی نامنظم را در آثارش به وجود آورده است. سایهروشنهای روی کوه و تپهها یا پوشش گیاهی آنها به سطوح تخت رنگین تبدیل شدهاند که با وجود نداشتن فرمی مشخص، فضایی آشنا را برای بیننده تداعی میکنند.
نیلوفر کنعانیان نیز چنین رویکردی در آثارش دارد و مناظر را با سطوح رنگی به تصویر کشیده است. تیرگی و روشنی موجود در عناصر مختلف با رنگهایی متنوع به نمایش درآمده است و فضایی زنده و پویا را به وجود آورده است که در عین دور بودن از منظرهای واقعی، طبیعتی خیالی را نمایان میکند.
گلهایی که مولود عکافزاده به تصویر کشیده است با استفاده از دوخت و طراحی شکلگرفتهاند. این گلها شاید بر اساس نمونهای واقعی به تصویر کشیده شده باشند اما پرداختی آزادانه دارند که پایبند به جزییات نیست. گلهای برآمده از سنت نقاشی ایرانی نیز بر زمینه کار دیده میشوند و به نوعی پیشینه گلهای دوخته شده را نشان میدهند.
صلاح حسنی در آثار خود به تک درختانی پرداخته است که گویی در کادر نمیگنجند و از هر طرف بیرون زدهاند. این درختان با خطوطی محکم و برنده به تصویر درآمدهاند و خشونت و صراحتی در آنها دیده میشود که با تصویر لطیف رایج از درختان متفاوت است و این موضوع با انتخاب رنگهای تیره تشدید میشود.
شادی اجباری به جای پرداختن به منظره و طبیعت از فاصلهای دور، سعی کرده است با پرداخت جزییات و نزدیک شدن به عناصر طبیعی، شگفتیهای آن را نشان دهد. این نگاه نزدیک به سوژه باعث شده است بخش کوچکی از تنه درخت با بافتهای پیچیده و ظریف، سراسر کادر را اشغال کند.
اما در آثار شیرین آزادی درختان در فضایی غیرواقعی قرار گرفتهاند. درختانی که خود شباهتی به نمونههای طبیعی ندارند، در محیطی خالی قرار گرفتهاند که خطوط فراوان از جهتهای مختلف در آن دیده میشوند و فرم ساختمانها را تداعی میکنند. این فضا یادآور محیط زندگی انسان امروزی است که نشانههای اندکی از طبیعت در آن وجود دارد.
نمایشگاه «طبیعت در نگاه معاصر» تا ۱۶ اسفند در گالری ژاله به نشانی خیابان سمیه، بعد از خیابان مفتح، بنبست پروانه، پلاک ۴ برپاست.