گروه تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه آثار محسن جمالی نیک با عنوان «من شراب انداختم انگور داد» در گالری اُ برگزار شد. جمالی نیک در گفتوگو با هنرآنلاین با بیان اینکه در این مجموعه دوازده تابلو با تکنیک اکریلیک روی بوم به نمایش درآمد که همگی در طول سال ۹۶ انجام شدهاند، گفت: شعری از پروین اعتصامی وجود دارد که به گفتوگوی میان یک مست با محتسبی که او را دستگیر کرده است میپردازد. من از زمانی که کار حرفهای را شروع کردم موضوع کارم پرداختن به تناقضها و تضادهای رفتاری و اجتماعی آدمها بوده است. وقتی این شعر را خواندم احساس کردم که پر از تناقض است و از آنجا انگور وارد کارهایم شد. عنوان نمایشگاه نیز اشاره به جمله معروفی دارد که آدمها میگویند، چه میخواستیم و چه شد، و این عنوان نیز تلویحاً چنین معنایی را دارد.
او درباره اینکه تضاد را چگونه در نقاشیهای خود نشان داده است گفت: به عنوان مثال انگوری کشیدم که چندین برابر یک خوشه انگور معمولی است و این کار برخلاف نگارگری است که عناصر را بسیار کوچک میکند. در جای دیگری انگورها بهجای اینکه داخل بطری قرار بگیرند تا تبدیل به شراب شوند در خارج از آن قرار دارند. در تابلوی دیگر انگورها بهجای آنکه روی درخت باشند در فضایی جدا از آن هستند.
جمالی نیک ادامه داد: از نظر تصویری انگور مبانی طراحی گونه دارد و در آن بافت، ریتم، خط و... دیده میشود. حتی آبی که از آن جاری میشود مانند شره رنگ است. این عنصر از نظر تصویری برایم بسیار آموزنده بود و جالب بود که با انگور توانستم کارهای متفاوتی شکل دهم. معمولاً کار دشواری است که با تک عنصر بتوانید یک مجموعه را شکل دهید اما این کار امکاناتی را در اختیار من قرار داد، مانند این که توانستم کمپوزیسیون های جالبتری پیدا کنم. در این آثار توانستم به دو بخش نقاشی بپردازم و همزمان در فضایی شلوغ و بزرگ، اکشن پینتینگ کارکنم و هم در فضای خلوت و مینی مال نقاشی کنم. استفاده از پسزمینههای روشن نیز برگرفته از حضور شراب در ادبیات ایران است که فضایی خلسه گونه را به وجود میآورد و من با فضای روشن توانستم آن را بازسازی کنم. درعینحال انگور را هم میتوان به شکل افقی و هم عمودی نقاشی کرد و بدون اینکه فرم آن تغیر کند ترکیببندیهای مختلف به دست آورد.
او درباره نکات منفی تک عنصر بودن کارها گفت: پس از آنکه تعدادی کار با یک موضوع انجام دهید، در صورت ادامه دادن آنها حتی اگر در نمایش و فروش نیز موفق باشید، به تکرار میرسید. من خود را مثل کشتیگیری میدانم که یک فن را خوب بلد است و این فن ممکن است مدتی باعث بردم شود، اما درنهایت حریفان این فن را میشناسند و به آن تن نمیدهند. استفاده از عناصر تکراری هم ممکن است در یک دوره موفق باشد اما اگر ادامه پیدا کند به تکرار میرسد. به همین دلیل من پس از کشیدن چند تابلو این مجموعه را بستم و دیگر آن را ادامه ندادم.
جمالی نیک افزود: در آثارم بعد از تضاد، به دنبال این هستم که بیننده با فضایی روبرو شود که زمان و مکان را از دست بدهد. نمیخواهم ارجاع تاریخی بدهم یا مخاطب با دیدن کارهایم احساس کنند که قبلاً اینها را جایی دیده است. ممکن است مخاطب با دیدن این آثار در ادبیات ایران غرق شود، اما اشارهای به دوره زمانی خاصی وجود ندارد و این فضا میتواند از گذشته تا آینده وجود داشته باشد. از نظر تصویری به دنبال بیمکانی و بیزمانی هستم و میخواهم آنچه خلق میکنم برای بیننده تازگی داشته باشد.
او با بیان اینکه آثارش دارای تم اجتماعی هستند،گفت: عقیده دارم که نقاشی صرفا به دلیل علایق شخصی نیست یا الزاماً نباید تحت تاثیر زندگی شخصی هنرمند باشد. ممکن زندگی او زمانی بسیار تیره باشد اما قرار نیست مخاطب را درگیر این فضا کنیم. عقیده دارم که هنر باید عناصر زیباییشناسی را داشته باشد و نقاشی باید در خدمت امر زیبا باشد. هرچند ممکن است موضوع آن تلخ باشد اما زیبایی آن باید جلبتوجه کند. این وظیفه هنر است، نه اینکه فقط به حوادث بد و تلخیها بپردازد. سختی و زشتی در اطراف ما وجود دارد اما قرار نیست همانها را عیناً در هنر تکرار کنیم.