گروه تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه ویدئوآرت «استیگماتا» با آثاری از فرید امینالاسلام در گالری نگر برپاست. امینالاسلام در گفتوگو با هنرآنلاین با بیان اینکه چهار ویدئو آرت در این مجموعه به نمایش درآمده است گفت: من هویت مستقلی برای ویدئو آرت قائل هستم و دوست ندارم آن را به عنوان یک عنصر تکمیلکننده در کنار عکس و نقاشی به نمایش بگذارم. این ویدئوها در طول چهار سال گذشته ساخته شدهاند و از نظر موضوعی در ذهن من با هم ارتباط دارند.
امین الاسلام درباره موضوع این آثار گفت: در جامعه هنری ایران چیزی وجود دارد که به واسطه ترجمه به وجود آمده و معمولاً در نمایشگاهها میبینیم که هنرمند به مثابه فیلسوف معرفی میشود و میخواهد در آثار خود راجع به مباحث بزرگ روانشناسی، فلسفی، اجتماعی و... صحبت کند. من این موضوع را قبول ندارم و نمیخواهم هنرمند به مثابه فیلسوف باشم، بلکه ترجیح میدهم که هنرم درباره خودم باشد. به همین دلیل در این ویدئوها خودم را به عنوان استعارهای از انسان امروز در نظر گرفتم.
او با اشاره به عنوان این نمایشگاه گفت: استیگماتا یک لغت یونانی به معنی زخمهای حضرت مسیح است که در زمان به صلیب کشیده شدن به وجود آمد. من از این مفهوم استفاده کردم تا بگویم این زخمها امروزه در روح همه ما وجود دارد و مردم سراسر دنیا به واسطه نوع زندگی که دائم با جنگها و رخدادهای اجتماعی درگیر است چنین زخمهایی را دارند.
امین الاسلام ادامه داد: نخستین ویدئو با عنوان «خاطرات زندگی» راجع به گذر زمان است. در یک سمت ساعت شنی را میبینیم که شنها به شکل خطی از بالا به پایین میریزند و در سمت دیگر سیگاری را میبینیم که دود آن به شکل یک خط از پایین به سمت بالا میرود. ویدیوی دوم به نام «درون و برون» تصویر جایی مانند سقاخانه را نشان میدهد است که در آن شمع روشن میکنند و از سوی دیگر یک خانه ویرانه را میبینیم که در آن شمعهایی وجود دارد. راز شمع این است که چهار عنصر اصلی هستی را در خود جمع کرده است، بنابراین شمع با ظاهری ساده و اندازهای کوچک قدرتی غیرقابلتصور برای ایجاد فضای معنوی دارد. شمع با سوختنش، ذوب شدن مومش و با برخاستن دودش نشان دهنده نور حقیقت و خرد است . این شمعها در «بیرون» روشن ولی در درون «خاموش» میشوند.
او درباره سایر آثار این مجموعه گفت: در ویدئوی سوم با عنوان «سایه» آنچه دیده میشود سایه خودم است که در حال دوختن چیزی است. در کنار این اثر یک عکس پاره شده از خودم وجود دارد که دوخته شده است و این در واقع همان چیزی است که در ویدئو در حال دوختن آن بودهام. سایه من درون تکه تکه ام را که برای دیگران پنهان است، کنار هم قرار داده و به هم میدوزد تا کامل و سعادتمند به نظر بیاید. در ویدیوی چهارم با عنوان «طنابها» قایقی را میبینیم که با طناب به اسکله بسته شده و میخواهد رها شود و به میان دریا برود اما طناب مانع این کار است. این کار نمادی از طنابهایی است که ما را به چیزهای مختلف در زندگی وصل کرده است.
امین الاسلام درباره گرایش خود به ویدئو آرت گفت: من از شاگردان عباس کیارستمی بودم و با دعوت او در ورکشاپی در اسپانیا شرکت کردم و چند ویدئو ساختم که یکی از آنها سال ۲۰۱۳ در دوسالانه آتن نمایش داده شد. آنجا متوجه شدم که ویدئو مرزی میان هنرهای مختلف است. ویدئو آرت از نظر تصویری مانند سینما است، اما سینما نیست زیرا با داستانپردازی سروکار ندارد. همچنین مرزی با عکاسی و سایر هنرهای تجسمی دارد. یک مدیوم بینابینی است که دست هنرمند را بسیار باز میگذارد تا آنچه میخواهند را بیان کند. البته عدهای ویدئو آرت را با ویدئو پرفورمنس اشتباه میگیرند، در حالی که ویدئو برای ضبط پرفورمنس نیست و آنچه برای ضبط و ماندگاری یک پرفورمنس تهیه میشود نمیتواند ویدیو آرت نام بگیرد. همچنین ویدئو آرت نباید داستان داشته باشد اما در ایران به اشتباه این کار رخ میدهد.
او درباره جایگاه ویدئو آرت در ایران گفت: این هنر در میان مخاطب خاص جایگاه بسیار خوبی دارد و بسیاری از کارگردانهای سینما و هنرمندان تجسمی به این مدیوم تمایل دارند. با این حال ویدئو آرت در ایران جایگاه اقتصادی ندارد و این مسئله همزمان برایش عیب و حسن محسوب میشود. این موضوع باعث میشود که گالریها تمایلی به نمایش ویدئو نداشته باشند و هنرمندان هم به همین دلیل انرژی اصلی خود را روی مدیومهای دیگری که قابل فروش است میگذارند و گاه در کنار آن کارها به ساخت ویدئو میپردازند. اما عقیده دارم که ویدئو آرت به مرور جای خود را در جامعه هنری ما باز میکند و اگر امکانات نمایشی مناسب وجود داشته باشد به شدت رشد خواهد کرد.
امین الاسلام ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات ما آن است که گالریها برای نمایش ویدیوآرت استاندارد نیستند یا موزهای نداریم که بتوان در آن ویدئو نمایش داد. در خارج از ایران ویدئوها در اماکن عمومی به نمایش درمیآیند ولی ما چنین امکانی را نداریم. درعینحال آن فرهنگ بصری که در خارج از کشور وجود دارد نیز در ایران موجود نیست. اینها موانعی ایجاد میکند اما باید با همت و به مرور راه حلهایی پیدا کنیم که این مدیوم هنری را پیش ببریم.
او در ادامه گفت: هنرمندی که بخواهد نمایشگاه ویدئو آرت برگزار کند میتواند مجموعهای از ویدیوها را که به هم مرتبط هستند و بر اساس موضوع واحدی ساخته شدهاند در نمایشگاه عرضه کند، اما چون این کار هزینه بر است و وقت زیادی لازم دارد در ایران کمتر شاهد چنین نمایشگاه هایی هستیم.
نمایشگاه آثار فرید امین الاسلام تا ۱۸ خرداد در گالری نگر به نشانی زیر پل کریمخان، بین ایرانشهر و ماهشهر، پلاک ۱۵۴، طبقه اول برپاست.