گروه تجسمی هنرآنلاین: آنچه در بامداد اواخر زمستان سه دهه پیش در شهر بوستن آمریکا رخ داد، بزرگ‌ترین سرقت هنری تاریخ و یکی از پیچیده‌ترین معماهای حل‌نشده ۳۱ سال گذشته است. آن روز شاهکارهایی از رامبرانت، یوهانس فرمیر، ادوار مانه و ادگار دگا برای همیشه ناپدید شد و با اینکه مظنون‌ها مردند و کارآگاهان بازنشسته شدند، تعیین جایزه پنج میلیون دلاری هم نتوانست به پیدا شدن حتی یک اثر گمشده کمک کند.
حدود ۳۰ سال پس از آن روز نفرین‌شده در تاریخ هنر جهان، شبکه نتفلیکس از یک مستند داستانی چهار قسمتی به نام «این یک دزدی است: بزرگ‌ترین سرقت هنری جهان» به کارگردانی کالین بارنیکل رونمایی کرد. نام مستند هم اشاره به جمله‌ای است که یکی از دزدها در شب دزدی به ریچارد آباث، نگهبان موزه گفت و البته خودش با آثار هنری موزه پا به فرار گذاشت.
بارنیکل برای ساختن این مجموعه مستند بیش از پنج سال زمان صرف کرده و سراغ بسیاری از چهره‌های مهم رفته است؛ از روزنامه‌نگاران تا حقوقدانان و بررسی تصاویر بازمانده از صحنه جرم و خواندن دقیق گزارش‌های مربوط به سرقت و دیدن اسناد. در این میان، سری هم به تلاش‌های مشابه برای کشف راز آن سرقت تاریخی در رسانه‌ها زد.
موزه ایزابلا استوارت گاردن بوستن در ایالت ماساچوستس آمریکا تا پیش از این دزدی تاریخی اساسا چندان با بدنه جامعه و مردم ارتباط نداشت و کمتر کسی ارزش آثار درون آن را می‌دانست اما به نظر می‌رسید دزدها با آگاهی کامل و با چراغ آمده بودند تا گزیده‌ترین کالاها را با خود ببرند. از بد حادثه، آن زمان درست شش ماه از آغاز دوران مدیریت آن هاولی می‌گذشت و او البته تا ۲۰۱۶ در موزه ماند.
مستند با روایت دو شاهد آغاز می‌شود که آن زمان بچه مدرسه‌ای بودند و ادعا کردند دو مامور پلیس بوستن را در حال گشت زدن پیرامون موزه دیده‌اند. بعد از آن آژیر خطر به صدا درمی‌آید و آشکار می‌شود دزدها ترکیبی از آثار هنری مختلف ربوده‌اند؛ سه تابلو از رامبرانت از جمله تنها منظره دریایی استاد هلندی، یکی از تنها ۳۶ نقاشی فرمیر، چند طراحی از دگاس و آثاری از فلینک و مانه.
آباث که یکی از دو نگهبان آن شب موزه بود، صبح فردا دست‌بسته و چشم‌بسته در تونل زیر تونل پیدا شد و تلاش‌های سازندگان مستند برای گفتگو با او بیهوده بود. هر چند از صدای گفتگوی پیشین این مامور با روزنامه بوستن گلوب درباره سرقت موزه در «این یک دزدی است» استفاده شده است. نخستین مظنون دزدی هم همین نگهبان ۲۳ ساله بود که بعدها تبرئه شد.
پلیس فدرال آمریکا معتقد بود دزدی کار دو مرد ۵۱ و ۴۹ ساله است که با یک خلافکار محلی کار می‌کنند. او دو در ۱۹۹۱ یکی با مصرف کوکایین و دیگر با شلیک گلوله کشته شدند و رئیس آنها کارملو مرلینو هم که در ۱۹۹۹ به اتهام دست داشتن در سرقت یک خودرو نظامی بازداشت شده بود، در ۲۰۰۵ در زندان جان سپرد. پلیس فدرال پس از آن اعلام کرد آثار هنری دست یک سارق بانک است که او هم در ۲۰۰۴ مرد.
تنها عضو انبوه مظنونان احتمالی سرقت از موزه بوستن که هنوز نمرده، دیوید ترنر است. او همراه مرلینو در ۱۹۹۹ بازداشت شد و سال ۲۰۱۹ در ۵۲ سالگی از زندان بیرون رفت. ترنر که گمان می‌رود اطلاعاتی از این دزدی بزرگ دارد، راضی نشد جلوی دوربین سازندگان «این یک دزدی است» بنشیند.
بیش از ۳۰ سال از آن سرقت بزرگ می‌گذرد و بعید است دیگر نشانی از آثار هنری پیدا شود. با این حال، بارنیکل امیدوار است مستند «این یک دزدی است» بتواند کمک کند دست‌کم یکی از تابلوها به جای اصلی‌اش در موزه ایزابلا استوارت گاردن بوستن بازگردد.