سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه نقاشی سعید اسکندری با عنوان «روستای فراموششده» در گالری ویستا، نمایشگاه آثار شیدا محمودی ابهری در گالری نگاه، نمایشگاه نقاشی سوگل کاشانی با عنوان «تن همه چیز است» در گالری این جا و نمایشگاه نقاشی پیام فیروزی با عنوان «هبوط» در گالری فرمانفرما سوژههای این هفته گالری گردی هنرآنلاین هستند.
گذری در روستا
نمایشگاه نقاشی سعید اسکندری با عنوان «روستای فراموششده» در گالری ویستا برگزار شد. اسکندری در این مجموعه به مناظر روستایی پرداخته و بافت معماری آن را مورد توجه قرار داده است. ساختمانهای یک یا دو طبقه کاهگلی با در و پنجرههای چوبی، در همه تابلوها تکرار میشود و مخاطب را به کوچهپسکوچههای خاکی روستا میبرد.
اگرچه اسکندری آثاری واقعگرایانه به نمایش گذاشته است که ویژگیهای محیط موردنظر را نمایش میدهد، اما او از بازسازی عینی و جزء به جزء عناصر موجود در صحنه خودداری کرده است. سطوح رنگی وسیع و بافتها به خوبی توانستهاند حس و حال متریال به کار رفته در ساخت خانهها را منتقل کنند و برخورد آزادانه نقاش با فرم و فضا، ارتباط مستقیمی با نوع ساخت بناها و به طور کلی فضای روستا دارد. نور و سایه نقش مهمی در این آثار ایفا کرده و عمق فضا را به خوبی در تصویر منتقل میکند. رنگهای به کار رفته در این آثار محدود به همان چیزی است که در محیط واقعی دیده میشود، زردها و اکرها همراه با لکههای کوچک سبز، در بیشتر تابلوها تکرار میشوند و گاه آبی آسمان نیز راهی به کادر نقاشیها پیدا کرده است.
اسکندری در تعدادی از تابلوها به خطراتی که روستا را تهدید میکند نیز اشاره کرده است و گاه در پسزمینه خانههای کاهگلی، یک دیوار سیمانی یا داربستهای فلزی سر به فلک کشیدهای دیده میشود که آسمان آبی روستا را پوشانده است.
یکی از نکات قابل توجه در این مجموعه، نحوه کنار هم قرار گرفتن تابلوها است. اسکندری از بومهای کوچک برای نقاشی استفاده کرده و حتی زمانی که قصد داشته است منظره وسیعی را به تصویر بکشد، به جای استفاده از یک کادر بزرگ افقی، چند بوم کوچک را در کنار هم قرار داده و هر بخش از منظره را دریکی از آنها نقاشی کرده است تا در نهایت این بومها مانند پازلی در کنار هم قرار گیرند. این چند لت تابلو اگرچه در کنار هم یک منظره را کامل میکنند و هرکدام در ادامه لت دیگر است، اما هرکدام از آنها به تنهایی نیز میتواند دیده شود و حضوری مستقل داشته باشد.
اما نکته مهم آن است که نقاش لتهای مختلف تابلو را در امتداد یکدیگر و بر روی یک خط قرار نداده است، بلکه کادرهای کوچک و بزرگ بدون آنکه با هم تراز باشند در کنار هم قرار گرفتهاند. اگرچه خانهها در امتداد یکدیگر قرار دارند و با هم تراز هستند، اما بالا و پایین رفتن خط افق در کادرهای پشت سر هم باعث میشود در بعضی از قابها نمای آسمان و در بعضی از آنها نمای زمین دیده شود. به این ترتیب چشم مخاطب در حال گردش در فضا است و با وجود یکنواخت بودن مناظر و رنگها، احساس خستگی نمیکند.
بازی سایهها
نمایشگاه آثار شیدا محمودی در گالری نگاه برپاست. آنچه در آثار این مجموعه دیده میشود مجموعهای از فرمهای تخت است که در کادر تکرار شده و یک ترکیببندی نسبتاً شلوغ را به وجود آوردهاند. سیلوئت بدن انسان در کنار فرمهایی از گیاهان، صندلیها، نردهها و... دیده میشود که همگی از سطوح تخت به وجود آمدهاند و در میان سطوح تخت دیوارها و ستونها قرار دارند.
دوبعدی بودن فضا و نبود حجم در اشیاء و اندامها، ناشی از آن است که نقاش به جای ترسیم کردن عناصر اصلی، سایه آنها را که بر روی زمین یا دیوارها افتاده به نمایش کشیده است. سایههای تخت که کشیده شده و تغییر فرم دادهاند و با تغییر جهت نور، شکل آنها نیز تغییر میکند، در صفحه تکرار شده و بهاینترتیب گذر زمان را نیز به تصویر میکشند. فیگوری که در یک گوشه کادر قرار دارد لحظاتی بعد به مرکز تصویر حرکت میکند و دقایقی دیگر به گوشته دیگری میرسد تا سرانجام از کادر خارج شود، و بهاینترتیب در هر حرکت و با افتادن سایه روی هر سطح، شکل متفاوتی پیدا میکند.
نقاش با کنار هم قرار دادن سایههای یک عنصر که در لحظات مختلف به وجود آمدهاند، تصویری متحرک و پویا به وجود آورده است و حتی با ترکیب کردن سایهها روی یکدیگر، به فرمهای جدیدی دستیافته است. تعدادی از آثار او نیز طراحیهای کوچکی هستند که با حذف رنگ و صرفا با تنالیته خاکستری، بازی نورها و سایهها را نشان میدهد.
نمایشگاه آثار شیدا محمودی تا ۲۹ بهمن در گالری نگاه برگزار میشود. گالری نگاه در خیابان مطهری، خیابان جم (فجر)، خیابان غفاری، شماره ۶۴۴ واقع شده است.
نمادهایی از انسان
نمایشگاه نقاشی سوگل کاشانی با عنوان «تن همه چیز است» در گالری این جا برپاست. آنچه در وهله اول در آثار این مجموعه به چشم میآید، درختان سروی است که از بستر اصلی خود جدا شده و در فضایی خالی قرار گرفتهاند. این سروها برآمده از نگارگری هستند و نحوه نمایش آنها یادآور مینیاتورهای ظریف و رنگارنگی است که در تاریخ ایران جایگاه مهمی دارند، بااینحال نقاش با حذف رنگ از این آثار و اکتفا به تنالیته خاکستری، فضایی کاملا متفاوت را به وجود آورده است. تنها نشانهای که از نگارگری در این آثار موجود است، کادرهای هندسی و تقسیمبندیهایی است که به صورت تغییر یافته و ساده شده در کنار درختان دیده میشود.
درخت سرو یکی از عناصر ثابت در بیشتر آثار نگارگری بوده، بااینحال همیشه حضوری در حاشیه داشته است. اما این بار سرو دارای نقش اصلی است و با حذف سایر عناصر مینیاتور، در صفحه خودنمایی میکند. کاشانی با دقت و ظرافت به ترسیم خطوط ریزی پرداخته که درختانی انبوه را شکل میدهند، با این حال این نقاشیها طبیعت پردازانه نیستند و درخت سرو به عنوان نمادی از انسان دیده میشود. بر این اساس واکنشهای آن به اتفاقات پیرامون نیز میتواند جنبه انسانی پیدا کند. اگر زخمی بر سرو وارد شده، خون قرمزش روی کاغذ جاری میشود و زمانی که جان داده است، مانند جسدی روی زمین میافتد.
بخش دیگری از آثار این مجموعه شامل تصاویری از فرمهای ناشناخته است. در این آثار رنگ به طور کلی حذف شده و تنها با خاکستری ملایمی مواجه هستیم که فرمهایی آزاد را به وجود آورده است. اگرچه شکل مشخصی ارائه نمیشود اما فرم کلی آنها شبیه فیگور انسان است و با توجه به عنوان نمایشگاه نیز میتوان اینطور برداشت کرد که کاشانی در این آثار نیز به انسان پرداخته است. آدمهایی بدون سر و دست و پا که خطی نازک به بدن آنها وارد شده و آسیبی به تن و روان آنها رسانده است.
نمایشگاه نقاشی سوگل کاشانی تا ۱ اسفند در گالری این جا به نشانی خیابان کریم خان زند، میرزای شیرازی، شماره ۹۵ برپاست.
تاریخ بشر
نمایشگاه نقاشی پیام فیروزی با عنوان «هبوط» در گالری فرمانفرما برپاست. فیروزی در این آثار فیگوراتیو به چگونگی حضور انسان بر روی زمین پرداخته و ارتباط او با سایر عناصر و موجودات را نشان میدهد. انسان در این آثار تفاوت چندانی با شرایط اولیه زندگی خود روی زمین ندارد و گویی تمام تجربیات او در طول تاریخ، به اعمال و رفتارهای خاصی محدود میشود. او به سادگی پارچهای را بر تن خود انداخته و لوازمی ابتدایی در اطرافش دارد. تفاوت زن و مرد در این آدمها وجود ندارد و حتی چهره آنها نیز دیده نمیشود. اغلب آنها صورتی صاف دارند یا عناصر دیگری مانند ماهی روی صورتشان قرار گرفته است.
آدمها در فضایی نامشخص حضور دارند. زمینه تخت اطراف آنها گاه نشانی از طبیعت دارد و گاه به نظر میرسد در فضای بسته خانه قرار دارند. با این حال میتوان ظروف سفالی را به عنوان یکی از اولین دستساختههای بشر در اطراف آنها دید. گاه نشانههای آشنا شدن انسان با محیط پیرامونش به صورت آدمی دیده میشود که در کنار یک کاکتوس قرار گرفته و به خارهای آن انگشت میزند و خونش بر زمین میریزد، و گاه ارتباط او با سایر جانداران، مانند پرنده و ماهی دیده میشود. نشانههایی از نزاع میان آدمها نیز در این آثار وجود دارد. در یک تابلو با چهار شخص مواجه میشویم که هرکدام تختهسنگی در دست دارند و به نظر میرسد قصد دارند آنها را به سر دیگری بکوبند.
نمایشگاه نقاشی پیام فیروزی تا ۱ اسفند در گالری فرمانفرما به نشانی خیابان کریمخان زند، خردمند شمالی، کوچه اعرابی ۲ برپاست.