سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه آثار مجتبی خسروی با عنوان "خاکزار" در گالری اُ، نمایشگاه نقاشی زهرا امیریگانه با عنوان "آبرُفت" در گالری شیرین، نمایشگاه نقاشی افشین کوشا با عنوان "واسطه" در گالری نگاه و نمایشگاه عکس محمد صیاد در مرکز نبشی سوژههای این هفته گالریگردی هنرآنلاین هستند.
رازهای درون
نمایشگاه آثار مجتبی خسروی با عنوان "خاکزار" در گالری اُ برگزار شد. آثاری که در این مجموعه به نمایش درآمده است دو موضوع متفاوت دارند. در بخشی از آنها به طبیعت پرداخته شده و سوژه تعداد دیگری از آثار انسان است. نگاه خسروی به طبیعت، نه نمایش زیباییها و شگفتیهای آن که تصویر کننده فضایی وهمانگیز و ناشناخته است که میتواند انسان را درون خود غرق کند. تابلوهای بزرگ پوشیده از رنگ، با تنالیتههای خاکستری و ضربه قلمهای متعدد، محیطی رازآلود را به وجود میآورند که شناخت آن دشوار است. هر منظره را میتوان پرتگاهی عمیق، زمینی گلآلود یا کوهی برف گرفته دانست، اما هیچکدام از اینها به شکل واضح و مشخص به تصویر کشیده نشدهاند. ابهام مهمترین ویژگی این مناظر است و شاید تنههای مواج درختان آشکارترین عناصر موجود در تابلوها باشند.
او در نقاشی از انسان نیز همین روند را ادامه داده است. پرترههای بسیار بزرگی از افراد مسن که با خاکستریهای رنگی، غلظت رنگ و حرکات سیار قلم و کاردک به وجود آمدهاند، افرادی با چهرهای مبهم را نشان میدهند که احساسات عمیقی را پنهان کردهاند. خسروی در طراحیهای کوچک خود به تکرار یک ایده ثابت پرداخته است. مبلی که افراد مختلف روی آن نشستهاند و همگی در حالتهایی نزدیک به یکدیگر دارند. او با طراحی کردن از این افراد مجموعهای یکدست را به وجود آورده که حاصل آن مطالعهای در خط و فرم است. خطوط آزادی که بیهیچ اصراری بر شبیهسازی، فیگور را نمایان میکنند، در غیاب اجزای چهره و نمایش حالات صورت، ابزار بیان احساسات سوژهها هستند.
بارزترین نکته در آثار خسروی توجه به بافت و رنگ و نحوه به کارگیری آنها در فضا است. لایههای رنگی که جسورانه و بدون ترس از بر هم زدن فرم، روی هم قرارگرفتهاند بیانی قدرتمند را به وجود آوردهاند. او از پوشاندن آنچه به تصویر کشیده است ابایی ندارد و میتواند بارها و بارها تصویری که شکلگرفته را ویران کند تا در نهایت به نتیجه دلخواه خود دست یابد.
سیل دمادم
نمایشگاه نقاشی زهرا امیریگانه با عنوان "آبرُفت" در گالری شیرین برپاست. سوژه آثار امیریگانه فضای شهری و در واقع عنصر اصلی تشکیلدهنده آن، یعنی خانه است. در بیشتر تابلوهای این مجموعه با فضای داخلی خانهها مواجه هستیم و اسباب و لوازم درون آنها را میبینم. اما چیزی که توجه را جلب میکند آن است که همه خانهها حسی از نمزدگی و پوسیدگی را القا میکنند. انگار که در گذر سالها وجود رطوبت باعث از بین رفتن پنجرهها و کمدها و پردهها شده است.
این حس زمانی تقویت میشود که وجود آب را به شکلی واضح در خانهها میبینیم. آبی که با فشار از در وارد میشود و هرچه سر راهش باشد را نابود میکند، یا اتاقهایی که از حجم عظیم آب تبدیل به استخر شدهاند، ماهیت خانه را زیر سوال میبرد. ارتباط انسان با این حضور نابه جای آب، داستان دیگریست. گاه به نظر میرسد آدمی در حال غرق شدن در این دریای خانگی است و گاه جمعی با شادی در حال آببازی درون اتاق هستند.
این تابلوها یادآور شهرهای شمالی ایران با بارشهای فراوان هستند. جایی که آب بزرگترین سرمایه و عنصری مهم در زندگی مردمانش است، اما گاه میتواند تهدیدی برای زندگی آنها باشد. در هرکدام از این تابلوها و با دیدن هر خانه آبگرفته میتوان قصه آدمهایی که روزگاری در آنها ساکن بودهاند را تصور کرد و به روایتی مشترک از آنها رسید.
امیریگانه در این نقاشیها با استفاده از رنگهای سرد و خاموش به خوبی حس نم گرفتگی و رطوبت را القا میکند و حتی نوری که از پنجرهها وارد این فضای خاکستری میشود نمیتواند از سرمای آن بکاهد. توجه او به پرسپکتیو و بازنمایی ویژگیهای بومی فضا نیز از نکات قابلتأمل در تابلوهاست.
نمایشگاه نقاشی زهرا امیریگانه تا 22 مرداد در گالری شیرین برپاست. علاقهمندان میتوانند به آدرس خیابان کریمخان زند، خیابان سنایی، کوچه 13 شماره 5 مراجعه کنند.
مرز ناپیدا
نمایشگاه نقاشی افشین کوشا با عنوان "واسطه" در گالری نگاه برپاست. در نقاشیهای فیگوراتیو این مجموعه اغلب شاهد حضور زنانی هستیم که رو به روی نقاش قرارگرفتهاند تا تصویری از آنها ثبت شود و یا اگر حالتی دیگر دارند باز هم به نظر میرسد از حضور نقاش مطلع هستند. آنها به شیوهای واقعگرایانه به تصویر کشیده شدهاند و همه اجزای چهره و فیگور آنها ترسیم شده است. بااینحال زمانی که مخاطب در برابر تابلو قرار میگیرد نمیتواند تصویر واضحی از آنها داشته باشد. انگار که یک پرده توری میان او و آدمهای درون تابلو قرار گرفته است که باعث میشود ابهامی در تصویر به وجود آمده و آدمها را در هالهای رازآمیز فرو ببرد.
اگر بیننده تلاش کند برای رسیدن به تصویری واضحتر به تابلو نزدیک شود، بر ابهام تصویر افزوده میشود، پس او چارهای ندارد جز اینکه با دور شدن از اثر، به دیدن تصویری نیمه شفاف اکتفا کند.
در این تابلوها آدمهای تنهایی را میبینیم که معمولا در یک فضای خالی و کادرهایی فشرده حضور دارند. آنها خواسته یا ناخواسته از دیگران جدا ماندهاند و حالا قرار گرفتن در پس این لایه نیمه شفاف رنگ، حصار مضاعفی در اطراف آنها ایجاد میکند که امکانی برای رهایی از آن نیست.
بخش دیگری از آثار این نمایشگاه طراحیهای پرتره هستند و این بار بیشتر با چهرههایی مردانه مواجه هستیم که هنرمند تلاش داشته احساسات مختلف انسانی را در آنها نمایان کند. سرهایی بدون گردن که گویی از جایی جدا شده و روی کاغذ سفید زمینه قرار گرفتهاند، با لبخند یا بیتفاوتی به مخاطب خیره شدهاند و این بار هم واسطهای میان چهرهها و مخاطب وجود دارد که مانع دیدن تصویری واضح از سوژهها میشود.
نمایشگاه نقاشی افشین کوشا تا 29 مرداد در گالری نگاه برپاست. گالری نگاه در خیابان مطهری، خیابان جم (فجر)، خیابان غفاری، شماره 644 واقع شده است.
برشی از تاریخ
نمایشگاه عکس محمد صیاد در مرکز نبشی برپاست. محمد صیاد با نزدیک به نیم قرن عکاسی خبری و مستند، آرشیو گرانبهایی از رویدادهای تاریخی و اجتماعی ایران را ثبت کرده است. نمایش مجموعهای از عکسهای او که مرتبط با انقلاب سال 57 و چند سال قبل و بعد از آن هستند، به مخاطب این امکان را میدهد که بدون هیچ واسطه و روایت بیرونی، شاهد حال و هوای آن روزگار و جو حاکم بر جامعه باشد.
عکسهای سیاهوسفیدی که دیوارهای گالری را پوشاندهاند گاه با توضیحاتی همراه هستند که برآمده از نشریاتی است که قبلاً تصاویر در آنها منتشر شده بودند. اغلب این عکسها حکایت از اتفاقات و رویدادهای خاصی دارند که جنبه خبری آنها اهمیت داشته است، مانند راهپیمایی روز جمهوری اسلامی، تخریب مقبره رضاشاه، روز ورود امام (ره) به ایران و.... اما بسیاری از عکسها که در کوچه و خیابانها برداشته شدهاند نشان دهنده مردمی هستند که با حضور در سطح شهر به فعالیتی یکپارچه مشغول هستند.
عکاس در این تصاویر یکی از همان مردم است و در فاصلهای نزدیک به آنها قرار دارد. در کنار شعاردهندگان راه میرود یا در فاصله اندکی از یک انفجار حضور دارد. در این تصاویر از جنگوگریزهای خیابانی، پخش اعلامیهها، وحدت میان آدمهایی متفاوت از یکدیگر تا شادی پیروزی و جشنهای آنها به چشم میآید و بخشی از تاریخ ایران مرور میشود.
نمایشگاه عکس محمد صیاد تا ۲۸ مرداد در مرکز نبشی به نشانی میدان هفتتیر، خیابان کریمخان، خیابان استاد نجات اللهی، کوچه خسرو، پلاک ۵١ برپاست.