فروشگاه‌هایی که تبدیل به گالری‌ آثار هنری شدند / دنیای هنر چگونه ما را به سمت فاصله اجتماعی می‌برد

سرویس تجسمی هنرآنلاین: این روزها ویروس کرونا با نشانه‌های دیگری، شیوع خود را گسترش داده و به نظر می‌رسد در این دوران موضوعی که بیش از هر چیزی به انسان‌‌ها کمک می‌کند، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است.

از سوی دیگر در موج اولیه شیوع این بیماری، اگرچه فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل شدند، اما استفاده از خلاقیت، توانست شرایطی را در این دوران فراهم کند که از آلام روانی این بیماری در دوران قرنطینه بکاهد. اجرای خانگی نوازندگان، برنامه‌های آنلاین کنسرت‌ها و نمایش‌ها، ارائه آثار هنری در فضای مجازی و.... موجی بود که در پیک اولیه همه‌گیری کرونا اجرا و اغلب آنها نیز با استقبال روبرو شدند. اما رفته رفته با بازگشایی‌هایی که صورت گرفت، بسیاری از این برنامه‌های خلاقانه از مدار فعالیت خارج شدند و گویی برای یک مقطع خاص طراحی شده‌ بودند. حال در شیوع ثانویه بیماری کرونا و البته بر اساس گفته مسئولین بهداشتی که پیش‌بینی می‌کنند شاید تا دو سال دیگر با این بیماری همراه باشیم، می‌توان با رجوع به تجربه‌های گذشته و حتی اقداماتی که در سایر کشورها اجرا شده، در زمینه‌های مختلف با اجرای خلاقانه رویدادهای هنری بپردازیم و زمینه‌ای را برای کاستن بار روانی که این بیماری ایجاد کرده، بیابیم. بر همین اساس در ادامه به دو تجربه‌ای که این روزها در رسانه‌های مختلف جهان و فضای مجازی بازتاب گسترده‌ای داشته است، نگاه می‌کنیم تا زمینه برای طراحی ایده‌های جدید برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری باشند.

وقتی فضاهای عمومی تبدیل به گالری هنری می‌شوند

در حالی که شیوع ویروس کرونا مشاغل تجاری را در سراسر دنیا با مشکل مواجه کرده و خیلی از فضاهای تجاری را بسته است، یک فعایلت هنری غیرانتفاعی در نیومکزیکو شکل گرفته است که از طریق ویترین مغازه‌ها به ارائه اثر هنری می‌پردازند. این برنامه که با عنوان "پنجره‌هایی رو به آینده" (Windows On the Future) آغاز شده در بسیاری از شهرهای ایالت نیومکزیکو مانند سانتافه، تائوس و آلبوکرکی با استقبال روبرو شده است.

سازمان فضاهای حیاتی (Vital Spaces) که یکی از سه سازمان هنری ایالت نیومکزیکو و در پایتخت این ایالت در شهر سانتافه مستقر است، اجرای این پروژه را در طول ماه ژوئیه (تیر) برعهد دارد. این سازمان که عمده فعالیتش در حوزه ایجاد فضاهای کاری مناسب برای هنرمندان است، برنامه "پنجره‌هایی رو به آینده" را در این سه شهر راهبری می‌کند.

در این پروژه هنری آثار 60 هنرمند - از هر یک از شهرها 20 هنرمند- در تمام سطوح مهارتی انتخاب شده‌ تا در ویترین مغازه‌هایی که به دلیل شیوع ویروس کرونا بسته هستند، آثار خود را در معرض نمایش و یا حتی فروش قرار دهند.

آثار خلاقانه این هنرمندان در پنجره‌های جلوی فروشگاه‌های خرده‌فروشی، مؤسسات دولتی و املاک تجاری، هم برای ایجاد فضایی کاری برای هنرمندان در نظر گرفته شده و هم می‌تواند در این دوران بر روحیه افراد جامعه تاثیر مثبت داشته باشد. یکی دیگر از مزایای این اقدام آن است که افراد محلی می‌توانند در یک فضای ایمن با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی از دیدن آثار هنری لذت ببرند. اقدامی که تقریبا مشابهه آن در ایران با اجرای پروژه "نگارخانه‌ای به وسعت شهر" و اکران آثار هنری بر روی بیلبوردهای تجاری شهر اجرا شد و بازتاب گسترده‌ای نیز داشت.

960x0

جاناتان بوید، بنیانگذار و مدیر اجرایی سازمان فضاهای حیاتی، درباره این اقدام گفت: "به نظر می‌رسد این یک قدم طبیعی برای دیدن آثار هنری با فاصله‌گذاری اجتماعی است؛ زیرا ما فضاهای استودیویی و فضاهای گالری بسیاری داریم که قبلاً به شکل غیر انتفاعی با آنها کار می‌کردیم، اما این اقدام به نظر می‌رسد بهترین راه ممکن برای زمان کنونی باشد."

بوید توضیح داد: "این پروژه نه تنها به هنرمندان کمک می‌کند که بتوانند آثار خود را در فضای عمومی ارائه دهند، بلکه هزینه‌ای نیز به آنها پرداخت می‌‌کند."

به گفته بوید، یک سازمان اهداکننده کمک‌های مالی، به هر یک از هنرمندان منتخب این رویداد یک چک 500 دلاری داده تا در این دوران از فعالیت‌های هنری آنها حمایت کند.

بوید گفت: این پروژه یکی از ابتکاراتی است که ما به عنوان راهی برای کمک به جامعه هنری و تعامل با شهر خود شروع کرده‌ایم. در این طرح ما بر حمایت از هنرمندان متمرکز بودیم؛ برای همین در این پروژه هم از هنرمندان باسابقه و هم هنرمندان نوظهور، حمایت کردیم، زیرا پروژه "پنجره‌هایی رو به آینده" متمرکز بر شایستگی یا تاریخ هنر نیست، بلکه بیشتر بر روی ایده نصب آثار هنری برای روحیه‌بخشی در میان مردم و حمایت از هنرمندان متمرکز است. ما می‌خواهیم در بحث هنرهای معاصر به عنوان شهری که به جلو حرکت می‌کند، شناخته شویم."

960x0 (1)

نینا کوه مدیر روابط عمومی سازمان فضاهای حیاتی نیز با تشویق مردم به دیدن این نمایشگاه‌ها در سطح شهر آلبوکارکی، سانتافه و تائوس که به راحتی با اتومبیل هم قابل مشاهده است، گفت: "کلیه فعالیت‌های پروژه "پنجره‌هایی رو به آینده" همراه با نقشه تعاملی از تمام آثار هنری این رویداد را می‌توان در سه وب سایت حامی این پروژه بازدید کرد. وب سایت Vital Spaces مکان آثار هنری شهر سانتافه را به مخاطبان پیوند می‌دهد و وب‌سایت Paseo آثاری که در شهر تائوس به نمایش درآمده را ارائه و 516 Arts نیز آثار شهر آلبوکرکی را ارائه کرده‌اند.

فاصله‌گذاری اجتماعی بر اساس مد

چون تاکنون راهکاری به غیر از رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی برای همه‌گیری ویروس کرونا مطرح نشده است، کارهای خلاقانه‌ای در سراسر دنیا انجام می‌شود تا رعایت این فاصله در عرصه مد و لباس حفظ شود.

در یکی از این اقدامات، دانش‌آموزان مدارس چینی با استفاده از بادکنک، نوار مقوا و سایر مواد عجیب و غریب که در دسترس همه است، کلاه‌های خانگی را تهیه کرده‌اند که آنها را ترغیب می‌کند که از یکدیگر فاصله داشته باشند.

این کلاه‌ها که در فضای مجازی تحسین جهانیان را به خود جلب کرده‌اند و به عنوان یک طرح خلاقانه مطرح شده؛ اما یک سبک قدیمی است که سابقه تاریخی آن به هزار سال پیش در کشور چین باز می‌گردد.

آیلین چنگین چو، استاد دانشگاه دوک، درباره این کلاه‌ها گفته است: "کلاه‌های بچه‌ها شباهت چشمگیری به لباس‌های رسمی سلسله سونگ در چین دارد که با دو بال سیاه از هر طرف مشخص می‌شدند."

وی در توییتر خود نوشت: "این ستون‌های افقی در کلاه‌های رسمی سلسله سونگ به معنای ایجاد فاصله برای جلوگیری از توطئه مقامات در حین حضور در مکان‌های رسمی بود."

Shenzong-666x1024

اما این فقط یک نمونه از چیزی است که نشان می‌دهد عرصه مد و لباس توانسته در زمینه ایجاد فاصله‌گذاری اجتماعی نقش داشته باشد؛ زیرا در طول قرون متمادی، سبک‌های مختلفی برای پوشش ایجاد شده تا از آنها برای رسیدن به اهداف اجتماعی، سیاسی و البته بهداشتی استفاده شود.

در حین شیوع طاعون بوبونیک، پزشکان از ماسک‌های منقاردار و پوشش سرتاسری برای جلوگیری از بیماری استفاده کردند. این لباس چنان معروف شد که تا امروز هم یک لباس در کارناوال‌های ونیزی است.

اگر چند قرن جلوتر بیایم در عصر ویکتوریا، نوعی اخلاق‌مداری مُد شد که با پارچه‌‌های آهاردار زمخت، دامن‌هایی حجیم طراحی می‌کردند. این دامن‌ها برای ایجاد فاصله مودبانه بین زن و مرد در محیط‌های اجتماعی طراحی ‌شد و موضوع مد در اواسط قرن نوزدهم را تعریف کرد. گرچه این دامن‌ها زمینه اخلاقی داشتند اما ناخواسته مراقبت‌های بهداشتی را برای بیماری‌های همچون وبا و آبله ایجاد کردند. به همین ترتیب، کلاه‌های پر پیچ و خم در جوامع قرن 18 و 19 که با زمینه اخلاقی شرایطی را برای رعایت فاصله اجتماعی بازی کردند.

Thomas_Gainsborough_Lady_Georgiana_Cavendish-653x1024

از همین روز می‌توان با مراجعه به گذشته زمینه‌ای برای تولید لباس‌هایی که بتوانند در رعایت فاصله اجتماعی به ویژه برای کودکان که بیشتر در محیط‌های اجتماعی همچون مهد کودک و مدارس حضور دارند، طراحی کرد. در ادامه چند مورد از گزینه‌های مُد را از دل تاریخ هنر انتخاب کردیم.

main-image-1024x775