سرویس تجسمی هنرآنلاین: در دنیای هنر و ادبیات الگو گرفتن از آثار پیشینیان و خلق اثری نو بر اساس آنها، اقدامی شناخته شده است. اگر شاعران پارسیسرا به "استقبال" ابیات شاعران پیش از خود رفته و بر وزن و قافیه آن شعری متفاوت میگویند، در دنیای هنر نیز استقبال یا "پاستیش" کاملا جا افتاده و از ویژگیهای آثار پستمدرن به شمار میرود. پاستیش به معنی تقلید آگاهانه و ستایشگرانه از سبک دیگر هنرمندان یا بهکارگیری مؤلفههای آثارشان در یک اثر هنری است.
با شیوع بیماری کرونا و خانهنشینی اجباری برای کنترل این بیماری، بسیاری از هنرمندان فرصت یافتند تا خلاقیتهای خود را به کار گیرند و آثاری را به وجود آورند که متناسب با شرایط روز و تحت تاثیر یک بیماری همهگیر بودند. در این میان بسیاری از آثار تصویری که به وجود آمد برگرفته از شاهکارهای تاریخ هنر بود که برای بیشتر مردم جهان شناخته شده هستند. تابلوهای "مونالیزا" و "شام آخر" از جمله پرکاربردترین این آثار بودند که توسط هنرمندان مختلف در سراسر جهان، با استفاده از المانی مانند ماسک، به تصویری متناسب با شرایط روز تبدیل شدند.
در ایران هم از نخستین روزهای شیوع کرونا، ابراهیم حقیقی هنرمند گرافیست، نقاش، عکاس و مدیر هنری شناخته شده، با استفاده از برترین آثار تاریخ هنر، به خلق آثاری درباره کرونا پرداخت و آنها را در اینستاگرام خود به نمایش گذاشت. او بر اساس تابلوهایی از رنه مگریت، ونسان ونگوگ، ادوارد مونش، فرانسیسکو گویا، گرنت وود، فریدا کالو، پل سزان، لئوناردو داوینچی و... آثاری به وجود آورد.
حقیقی در این کارها تغییر چندانی در اصل نقاشی به وجود نیاورده و معمولا با افزودن المان مطرح این روزها، یعنی ماسک و یا شکلی که به عنوان ویروس کووید 19 معرفی شده است، تابلو را به فضا و شرایط فعلی نزدیک کرده است. او در این آثار به سبک و ویژگیهای تابلوهای اصلی وفادار بوده و برای اضافه کردن عنصر جدید به نقاشی، نهایت دقت را به کار برده است.
حال مجموعهای از این آثار در یک نمایشگاه مجازی در سایت گالری گلستان به نمایش درآمده است. "کرونا ایسم" نامی است که حقیقی بر آثار این مجموعه نهاده است. او در گفتوگو با هنرآنلاین درباره شکلگیری این آثار گفت: در روزهای آخر اسفند 98 وقتی قرنطینه و خانهنشینی جدی شد و معلوم شد که در ایام نوروز نمیتوانیم به سفر برویم، شروع به طراحی و انتشار این آثار در اینستاگرام کردم. آن زمان بحران کمبود ماسک، دستکش و مواد ضدعفونیکننده به وجود آمده بود و شیوع کرونا جدیتر میشد.
حقیقی افزود: در همان ایام دیدم که در دنیا تعدادی کار در شهرهای بزرگ مانند بارسلونا و رم انجام شد که بر روی آثار هنری معروف کار کرده بودند و این کارها به شکل پوستر و نقاشیهای دیواری در همه جای دنیا شکل میگرفت. همزمان این فکر به ذهن من هم رسید که از آثار هنری معروف استفاده کنم و طرحهای جدیدی درباره شیوع بیماری به وجود آورم. ابتدا یک اثر معروف از مگریت را انتخاب کردم، چون علاقه زیادی به آثار مگریت دارم و از سال ۴۸ تا ۵۳ نیز یک مجموعه پوستر برای سینمای آزاد بر روی آثار مگریت کار کرده بودم.
حقیقی ادامه داد: در آغاز این مجموعه فکر من این بود که چگونه میتوان المانهای مرتبط با کرونا را در این آثار بهتر نشان داد. طبیعتاً نقاشیهای پرتره و کلوز آپها ظرفیت بیشتری برای این کار داشتند و المانی مانند ماسک در آنها بهتر دیده میشد. در کارهای ابتدایی تصویر ماسک، دستکش، مواد ضدعفونیکننده و... بر روی تابلوها اضافه میکردم، اما زمانی که جلوتر رفتم احساس کردم باید حسهای دیگری به کار افزوده شود و فقط به تصاویر نمادین اکتفا نکنم. حسهایی مانند تنهایی، دلتنگی، دوری از طبیعت، نگرانی و... برای همه ما مشترک بود و قصد داشتم آنها را در این آثار نشان دهم. بنابراین جستوجوی من در آثار هنرمندان گسترش پیدا کرد و از نمای نزدیک خارج شدم و به فضای باز رسیدم و کارهایی را انتخاب کردم که این احساسات در آنها دیده شود. قصدم این بود که تنها به طنز و شوخی اکتفا نکنم، اگرچه کل این مجموعه دارای طنز تلخی است که خاطره ما از این روزهای کرونایی است.
او با بیان اینکه برایم مهم بود آثاری که انتخاب میکنم، معروف و شناخته شده باشند تا همه مخاطبان متوجه شوند که روی اثر شخص دیگری کار کردهام، درباره واکنشهای مخاطبان به این آثار گفت: روزهای نخست که کارها را در اینستاگرام قرار میدادم در میان مخاطبان عدهای بودند که به من انتقاد میکردند چرا از کارهای هنرمندان دیگر استفاده کردهام و درکی از هدف من نداشتند. اما پس از گذشت چند روز و زیاد شدن تعداد آثار، همه بینندگان به این درک رسیدند که قرار است چیزی گفته شود. همچنین تعدادی از مخاطبان آثار اصلی را نمیشناختند و حتی متوجه تغیری که در اثر شده بود نمیشدند و طنز و شوخطبعی آن را درک نمیکردند. به همین دلیل کارها برایشان بیمعنا بود. اما برای بیشتر مخاطبان رفتاری که با آثار هنری انجام دادم قابلدرک و جذاب بود و استقبال خیلی خوبی از آنها شد.
حقیقی با اشاره به اینکه همه کارها در کامپیوتر انجام شده است، گفت: تصاویر را از اینترنت پیدا میکردم و یا اگر کیفیت مناسبی از آنها در سایتها وجود نداشت، در میان کتابها گشته و تصاویر را اسکن میکردم و بقیه کارها در فتوشاپ انجام میشد. ترجیح و سعی من این بود که اثر را مخدوش نکنم زیرا آنها آثار فاخر هنرمندان بزرگ هستند که برای من احترامانگیز هستند و جزء گنجینه بشر هستند. قصد من این بود که این بیماری همهگیر و احساسات ناشی از آن را به آثار هنری جهان اضافه کنم، اما نمیخواستم این کار مخدوشکننده باشد. به همین دلیل تلاش کردم ترکیببندی، رنگآمیزی و... همخوان و هماهنگ با اصل اثر باشد.
حقیقی ادامه داد: با توجه به اینکه قرنطینه به معنای چلهنشینی است، تصمیم گرفتم تعداد آثار را به ۴۰ عدد برسانم و اقدام به تحقیق و بررسی و گشتن دنبال تصاویر مناسب کردم، اما پس از نمایش این آثار در اینستاگرام باز هم کار را ادامه دادم و تعداد طرحها به ۱۰۰ عدد رسید. بنابراین تصمیم گرفتم از این آثار یک نمایشگاه برگزار کنم. اگرچه دوست داشتم که نمایشگاه به صورت حضوری برگزار شود، زیرا اصل این نمایشگاهها دیدارهای جمعی و شادمانی مشترکی است که با هم داریم. اما با توجه به اینکه امکان این کار فراهم نبود در صحبت با لیلی گلستان تصمیم گرفتیم که یک نمایشگاه آنلاین برگزار کنیم.
حقیقی افزود: برای این کار صد طرح خود را به عدهای از دوستان نشان دادم و از آنها رأیگیری کردم و بر اساس نظرات آنها ۵۰ کار را برای نمایشگاه انتخاب کردم. از هر اثر سه نسخه برای فروش گذاشته شده است که بر روی مقوای فابریانو چاپ شده و قاب شدهاند. همچنین در حال جمع کردن ۷۰ اثر از این مجموعه برای انتشار یک کتاب هستم و امیدوارم به زودی امکان چاپ آنها فراهم شود.