سرویس تجسمی هنرآنلاین: تعطیلی همه مراکز آموزشی به دلیل شیوع بیماری کرونا و به تبع آن تعطیلی آموزشگاه‌های هنری، باعث شده است بسیاری از هنرجویان با وقفه‌ای در فراگیری مواجه باشند که مدت آن مشخص نیست. اما آموزشگاه هنری آریا مدتی است که به صورت آنلاین فعال شده و کلاس‌های متنوعی در فضای مجازی برای علاقه‌مندان هنر برگزار می‌کند. این کلاس‌ها نه تنها دروس تئوری که درس‌های کارگاهی را نیز شامل می‌شوند. به همین بهانه با آریا اقبال، مدیر گالری و آموزشگاه آریا درباره چگونگی برگزاری کلاس‌های آنلاین هنر به گفت‌وگو نشستیم.
درباره تصمیم به برگزاری کلاس‌های آنلاین کمی توضیح دهید.
از زمستان ۹۸ تصمیم داشتیم همراه با کلاس‌های حضوری آموزشگاه، کلاس‌های آنلاین هم داشته باشیم. برنامه‌ریزی برای این کار را با یکی از کلاس‌ها شروع کردیم و ثبت‌نام آن هم انجام شد تا اینکه اسفندماه با شیوع بیماری کرونا مواجه شدیم.
هدف اصلی ما از برگزاری کلاس‌های آنلاین این بود که می‌دیدیم بسیاری از هنرجویان شهرستانی علاقه‌مند بودند در کلاس‌هایی مانند تاریخ هنر شرکت کنند، اما شرایط حضور در تهران و دسترسی به اساتید را نداشتند. ما با آنلاین کردن کلاس‌ها قصد داشتیم این امکان را برای آنها فراهم کنیم. پس از آنکه موضوع قرنطینه پیش آمد جدی‌تر به این موضوع فکر کردیم و قرار شد مجازی بودن دوره‌ها را به تمام کلاس‌ها گسترش دهیم.
استقبال از این کار چه طور بود؟ چند درصد از شاگردان قبول کردند در کلاس‌های آنلاین شرکت کنند و آیا آنلاین بودن کلاس‌ها باعث جذب شرکت‌کننده جدید هم شده است؟
استقبال از دوره‌های آنلاین بسیار زیاد بود و شاید از هر کلاس فقط چند نفر علاقه به حضور در دوره آنلاین نداشتند. جدای از اینها ما با دو طیف جدید از هنرجو مواجه شدیم. یک دسته از آنها مخاطبان شهرستانی بودند و عده‌ای دیگر هم هنرجویانی از کشورهای دیگر مانند ژاپن، کانادا و... بودند که به راحتی این فرصت را پیدا کردند با نصب یک نرم‌افزار از کلاس‌های آنلاین استفاده کنند. این افراد از مجازی بودن کلاس‌ها بسیار راضی هستند، زیرا همیشه به دنبال فرصتی برای آموزش دیدن یا حضور در کلاس بعضی از اساتید بودند اما این امکان برای آنها فراهم نبود، درصورتی‌که حالا به راحتی می‌توانند به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. امکان دیگری که برای هنرجویان در نظر گرفتیم و باعث استقبال زیاد از این کلاس‌ها شد این است که هزینه‌ها را پایین آوردیم تا هنرجویان از طیف‌های مختلف بتوانند در کلاس‌ها شرکت کنند.
نظر اساتید درباره کلاس‌های مجازی چه بود؟ آنها موافق این شیوه هستند؟
ابتدا تعدادی از اساتید موافق نبودند زیرا آن زمان که کلاس‌ها هم به صورت حضوری و هم آنلاین برگزار می‌شد، عده‌ای عقیده داشتند که درس عملی را نمی‌توان از راه دور آموزش داد. اما بعداً با توجه به قابلیت‌های نرم‌افزاری که در اختیار داشتیم این مشکلات حل شد و با جلساتی که برگزار کردیم سایر اساتید هم موافقت کردند که تمام کلاس‌های تئوری و عملی را به صورت آنلاین پیش ببریم. طبیعتا مثل همه کارهای نو مشکلاتی در ابتدای این راه وجود داشت اما خیلی زود مشکلات برطرف شد و کلاس‌ها به خوبی پیش رفت.
کلاس‌های عملی را چگونه می‌توان به صورت آنلاین برگزار کرد؟
با توجه به اینکه بیشتر کلاس‌های ما دوره‌های تکمیلی هستند و هنرجو قبلا آموزش‌های پایه را دیده است، کلاس‌ها در حالت حضوری هم به این شکل هستند که هنرجو پروژه خود را در خانه انجام می‌دهد و بعد سر کلاس جلسه تحلیل و بررسی کارها با استاد انجام می‌شود. الان در فضای مجازی هم این اتفاق رخ می‌دهد و آثاری که توسط هنرجو به وجود آمده است توسط استاد بررسی می‌شود.
برگزاری کلاس‌های مجازی به چه امکاناتی نیاز دارد؟
ما هم مانند بسیاری از مراکز آموزشی که دوره‌های آنلاین دارند با نرم‌افزار adobe connect کار می‌کنیم. اگرچه هنوز بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی ایران با این نرم‌افزار مشکل دارند ولی ما به دلیل داشتن یک تیم IT قوی خیلی سریع در این کار پیشرفت کردیم و هنرجویان و اساتید بسیار راحت و کاربردی توانستند از این برنامه استفاده کنند. این نرم‌افزار روی یک گوشی موبایل هم قابل استفاده است اما از آنجا که کیفیت برای ما اهمیت زیادی دارد از هنرجویان درخواست می‌کنیم که در صورت امکان از لپ‌تاپ استفاده کنند.
به نظر شما بازدهی کلاس‌های آنلاین مانند کلاس‌های حضوری است؟
جالب است که بسیاری از هنرجویان عقیده دارند کیفیت کلاس‌های آنلاین نسبت به کلاس‌های حضوری بالاتر رفته است و می‌گویند تمرکز آنها در این کلاس‌ها بیشتر است، زیرا صحبت‌های هم‌زمان با اتلاف وقت در کلاس رخ نمی‌دهد. البته در کلاس آنلاین هم امکان پرسش و پاسخ برای هنرجویان وجود دارد اما چون هنرجوی متقاضی باید از اپراتور بخواهد که میکروفون او باز شود، این مسئله باعث می‌شود کلاس بسیار منظم باشد.
تا چه مدت قصد دارید دوره‌های آنلاین را ادامه دهید؟
برنامه‌ریزی اولیه ما برای یک دوره 8 جلسه‌ای است، اما با توجه به اینکه از قبل تصمیم به وجود کلاس آنلاین در کنار کلاس‌های حضوری داشتیم، قطعاً دوره‌های آنلاین بعد از این شرایط هم ادامه پیدا می‌کنند تا کسانی که نمی‌توانند در کلاس حضوری شرکت کنند بتوانند از این فرصت استفاده کنند.
یکی از اهداف مهم ما این است که طیف بیشتری از هنرجویان شهرستانی از برگزاری این کلاس‌ها مطلع شوند و بتوانند نهایت استفاده را ببرند. بسیاری از علاقه‌مندان در شهرستان‌های دیگر هنوز اطلاعی از این کلاس‌های آنلاین ندارند، اما امیدواریم به زودی بتوانند در این دوره‌ها شرکت کنند.
از تجربه برگزاری کلاس‌های آنلاین بسیار راضی هستیم و می‌خواهیم این کار را گسترش دهیم. حتی در کنار کلاس‌های آموزشی، جلسات مجازی هم برای هنرجویان برگزار می‌کنیم تا آنها بتوانند مانند سابق که در فضای آموزشگاه جمع می‌شدند، با هم گفت‌وگو و بحث و تبادل‌نظر داشته باشند.
هم‌اکنون چه کلاس‌هایی به صورت آنلاین در حال برگزاری است و حدوداً چند شرکت‌کننده دارند؟
در حال حاضر بیش از ۳۰۰ هنرجو در کلاس‌های آنلاین شرکت می‌کنند و کلاس‌های تاریخ هنر، هنر قرن بیست و یکم، مفاهیم و رویکردها در هنر و کارگاه نقاشی با بهرنگ صمدزادگان؛ کلاس تاریخ هنر، تاریخ هنر معاصر و نقد عکس با حمید سوری؛ کلاس تصویرسازی با محمدعلی بنی اسدی، کلاس قصه‌گویی دیجیتال با حسین راستی، مرجان فروغی و لاله خسروی، کلاس عملی ویدئو آرت با شهرام انتخابی، کلاس مشاوره مجسمه‌سازی با محمدحسین عماد، کلاس خلق و خوانش در جواهرسازی معاصر با روح‌الله شمسی‌زاده، "پوشه سوم" از سلسله پوشه‌های پژوهشی درباره سه خیابان اصلی تهران با رامیار منوچهرزاده و... از جمله کلاس‌های آنلاین ما هستند و در حال راه‌اندازی بقیه کلاس‌های حضوری‌مان به صورت آنلاین هستیم. همچنین در بخش گالری هم از فرصت فضای مجازی استفاده کرده و تعدادی گفتگو با هنرمندان تدارک دیده‌ایم تا آنها درباره کار خود صحبت کنند و هنرجویان بتوانند از این جلسات استفاده کنند.