سرویس تجسمی هنرآنلاین: کتاب "دیدگاهی شفاف در مرمت آثار هنری" ارائه دهنده تاریخچه مرمت نقاشی در نشنال گالری لندن است که یکی از مهمترین مراجع تحولات مرمت آثار نقاشی است. رمضانی در گفتوگو با هنرآنلاین گفت: زمانی که دانشجوی رشته مرمت بودم این رشته تازه تاسیس شده بود و فهم شیمی و فیزیک در مرمت وجود نداشت. آن زمان مرمتگران به شیوه سنتی کار میکردند که ممکن بود نتایج منفی روی اثر هنری داشته باشد.
رمضانی افزود: آن دوران با توجه به کمبود منابع و مدرسین در ایران، در کتابخانه دانشگاه جستجو کردم و کتابی را پیدا کردم که در سال ۱۹۴۵ توسط هلموت روهمن آلمانی نوشته شده بود. او در زمان جنگ جهانی دوم به نشنال گالری لندن رفته و در طول ۷ سال در یک معدن نمک تعداد زیادی تابلو را مرمت کرده و نتایج تحقیقات خود را به صورت یک کتاب درآورد. در آن دوران تمام آنچه من از مرمت یاد گرفتم مدیون این کتاب بود.
او با اشاره به فعالیتهای خود در زمینه مرمت آثار هنری گفت: در سالهای بعدی که به کار مرمت مشغول بودم متوجه شدم نیازمند این هستیم که اطلاعات هنرمندان، گالریداران و مجموعهداران را درباره مرمت بالا ببریم و به آنها بگوییم که موضوع مرمت علمی چقدر جدی است. به تازگی و در حدود 10 سال اخیر این گرایش کمی در ایران به وجود آمده است اما هنوز توجه به آن چندان جدی نشده است. در این سالها چیزی حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ اثر مستر را مرمت کردهام و تجاربی در این زمینه به دست آوردم که دوست داشتم آنها را به دیگران منتقل کنم، اما امکان اینکه آنها را به رشته تحریر درآورم نداشتم و نمیتوانستم این تجربیات را به دیگران انتقال دهم.
رمضانی ادامه داد: چندی پیش در انتشارات نشنال گالری با کتاب "دیدگاهی شفاف در مرمت آثار هنری" مواجه شدم که یکی از اصلیترین منابع مرمت مدرن در دنیا است. این کتاب توسط سه نفر نوشته شده که نقش مهمی در مرمت آثار نشنال گالری دارند. در این کتاب ۱۰ نمونه مرمت آثار ارائه شده است و نویسندگان به طور دقیق و فنی مراحلی که برای مرمت این آثار طی شده است را تشریح کردهاند. این مسئله باعث میشود بسیاری از مسائل پیشروی مرمتگران برای آنها حل شود.
او با بیان اینکه با ترجمه این کتاب قصد داشته منبعی برای مرمت علمی معرفی کرده و سطح توقع مصرفکنندگان را بالا ببرد، گفت: در هر کدام از نمونههای مرمت در این کتاب یک مشکل عمده بررسی میشود. بهعنوان مثال اثری که روغن جلای آن پاک نمیشود یا اثری که مرمت شده و لایههای الحاقی در طول تاریخ در آن اضافه شده و حال باید آنها را جدا کرد تا به اثر اصلی رسید. گاه یک تابلو دارید که میخواهید آن را تمیز کنید اما نمیدانید لایهای که تیره شده است تا چه حد باید برداشته شود. اینها نمونهای از مواردی است که در این کتاب مطرح شده و به آنها پاسخ داده میشود. مخاطبان این کتاب در مرحله نخست گالریدارها، مجموعهدارها، موزهدارها و دانشجویان مرمت هستند و میتوانند با خواندن این کتاب، آشنایی علمی با این موضوع به دست آورند.
رمضانی افزود: در مرمت سنتی موضوع حفاظت فراموش شده بود و مرمتگران تغییرات بسیار زیادی در آثار هنری به وجود میآوردند، اما امروزه در مرمت روشهایی به کار میرود که از تخریب اثر جلوگیری کند. امروزه تعریف مرمت متفاوت از تصور رایج و قدیمی است که از آن وجود دارد. به همین دلیل کسانی که وارد کارگاه مرمت میشوند از دیدن لوازم شیمیایی و الکترونیکی تعجب میکنند. اما من سعی میکنم این تصویر قدیمی راجع به مرمت را اصلاح کنم.
رمضانی افزود: امروزه در کشور ما دانشجوی مرمت وجود دارد اما مواردی که این فارغالتحصیلان روی آن کار کنند وجود ندارد. زیرا سازمان میراث فرهنگی ارتباطی با وزارت علوم ندارد و بنابراین مرمتگران نمیتوانند در جایگاه خود مشغول به کار شوند و تجربه کسب کنند. امیدوارم روزی بتوانم مواردی که مرمت کردهام را به عنوان کیس مطالعاتی به دیگران ارائه کنم تا آنها از تجربیات من استفاده کنند.
او با بیان اینکه تمرکز خود را بر مرمت آثار مدرن و معاصر گذاشته است، گفت: چند سالی است که در زمینه مرمت آثار جدید فعالیت میکنم و به تازگی پژوهشکده مرمت در سازمان میراث فرهنگی نیز به این نتیجه رسیده است که در زمینه مرمت آثار مدرن شروع به تحقیق کند. در کشور ما فرهنگ حفاظت از آثار هنری وجود ندارد و به همین دلیل کسانی که هزینهای صرف خرید اثر هنری میکنند از نحوه نگهداری آن بیاطلاع هستند و آسیبهایی را به آثار وارد میکنند. اینکه تصمیم گرفتم به مرمت آثار مدرن بپردازم به این دلیل است که برای جا انداختن فرهنگ مرمت، از فضایی شروع کنم که در مردم بیشتر نفوذ دارد.