سرویس تجسمی هنرآنلاین: کتاب سال ۹۷ گالری ساربان روز چهارشنبه 1 خرداد با حضور سجاد باغبان ماهر، مدیر گالری؛ زروان روحبخشان، کیوریتور و سعید باباوند، مدیر هنری؛ در گالری ساربان رونمایی شد. در ابتدای این نشست سعید باباوند گفت: از روزی که تیم جدید گالری ساربان شروع به کار کرد برنامههای گوناگونی داشتیم و به دلیل سابقه هر کدام از ما در امر پژوهش و نوشتن، فکر کردیم خوب است که در پایان هر سال همه فعالیتهای گالری را به شکل مستند در یک کتاب منتشر کنیم تا در سالهای آینده اگر کسی بخواهد روند فعالیت این گالری را نقد کند اطلاعات مستندی در دست داشته باشد.
زروان روحبخشان نیز با اشاره به اینکه نمایشگاههای گالری ساربان به شیوه کیوریتوریال برگزار میشود گفت: این موضوعی است که در ایران هنوز درباره آن بحث وجود دارد و نامهای مختلفی را جایگزین آن میکنند که به نظر من هیچکدام معنای دقیق ندارد. در اروپا شکل کیوریتوری مدرن از ۱۹۵۰ به بعد شکل گرفت و کیوریتورها به شکل مستقل شروع به برگزاری نمایشگاهها یا تعریف پروژههای گوناگون میکردند. در ابتدای همکاری با گالری ساربان در صحبتهایی که با آقای باغبان داشتیم تاکید بر این بود که نمایشگاهها به سمت پروژههای کیوریتوریال پیش بروند و به همین دلیل همه نمایشگاههای گروهی یا انفرادی این گالری کیوریتور دارد. در نمایشگاههایی نیز که عنوان کیوریتور در آنها نگاشته نشده است، به دلیل ارتباط مستقیم من یا آقای باغبان با هنرمند در روند کار او، عملا کیوریتوری شدهاند. کار ما به این شکل است که از میانه پروژه همراه هنرمند میشویم و سعی میکنیم بر اساس ایدهها و نظرات او و گفتوگوهای مفصل، آن پروژه را در راستای اهدافی که هنرمند در نظر دارد پیش ببریم.
روحبخشان افزود: تعدادی از هنرمندان ایران هستند که در طول سالهای گذشته نمایشگاهی نداشتند و بسیاری از افراد جامعه هنری آنها را نمیشناختند. ما توانستیم تعدادی از آنها را در گالری ساربان بار دیگر معرفی کنیم و این موضوع برای من بسیار جای خوشوقتی است.
سجاد باغبان نیز در ادامه گفت: وارد دهمین سال فعالیت گالری ساربان شدیم اما این گالری روند یک نواختی در این سالها نداشته و فعالیت آن به چند دوره متمایز تقسیم شده است. در سه سال گذشته که تیم جدید فعالیت خود را آغاز کرد، ما سه نفر ایدههای جدیدی ارائه دادیم و از ابتدا این موضوع را در نظر داشتیم که با توجه به رشد شتابان افزایش گالریهای خصوصی در تهران، یک گالری باید چه ویژگیهایی داشته باشد که در میان تعداد زیاد رقبا حرفی برای گفتن داشته باشد. یکی از راهحلهای ما این بود که یک ویژگی سبکشناسی و ژانر خاص را در نظر بگیریم و نمایشگاههای ما فضای یکدستی داشته باشند. به همین دلیل از نظر نسلی بر گروه مشخصی از هنرمندان تمرکز داریم و اگر چه در این مدت 5 یا 6 نمایشگاه را به آثار هنرمندان جوان اختصاص دادیم اما تمرکز ما بر هنرمندان نسل میانه است.
او با اشاره به اینکه کتابی از مجموعه شخصی محمد ساربان منتشر خواهد شد گفت: گالری ساربان توسط یک مجموعهدار تأسیس شده که در طول بیش از ۳۰ سال گذشته بر اساس سلیقه و شناخت شخصی گردآوری شده است. ما در بحث مستندنگاری احساس کردیم میتوان کتابی را بر اساس مجموعه ایشان گردآوری کرد و تیم حاضر وظیفه انتخاب آثار از میان مجموعه او را برعهده گرفت. همچنین یک تیم از مولفین گردآوری کردیم تا متنهای کوتاهی درباره هر اثر بنویسند تا کتاب علاوه بر تصاویر، متون تخصصی نیز داشته باشد.
روحبخشان نیز درباره این موضوع گفت: من به عنوان یک معلم و پژوهشگر همیشه نقدی به فضای اقتصادی هنر داشتم و میگفتم مشخص نیست که هر اثر در مجموعه کدام کلکسیونر نگهداری میشود، در حالی که در اروپا کلکسیونرها وقتی از حدی بالاتر میروند، آثار مجموعه خود را اعلام میکنند.
جاوید رمضانی هم که مقدمه کتاب سال گالری ساربان را نگاشته است با اشاره به اینکه جهان معاصر دیگر کار تکمحوری را نمیپسندد گفت: جهان جدید بر اساس کار گروهی شکل گرفته است و در این جهان کیوریتوری جایگاه جدی دارد. محور آنچه در گالری ساربان شکل میگیرد نیز کار گروهی است. نکته مهم در این گالری آن است که گردانندگان آن افرادی آکادمیک بوده و همگی معلم هستند و این نکته مهمی در نحوه فعالیت آن است. این موضوع که آقای ساربان یک گالری تاسیس کرده قابل تقدیر است، اما اهمیت دادن به کارگروهی باعث شده است نتیجه خوبی به دست آید. ما نیازمند کار گروهی هستیم و چنین چیزی را در گالریهای ایران کمتر دیدهایم.