به گزارش هنرآنلاین، در این نمایشگاه که با حضور مسئولان سفارت ساحل عاج در تهران و هنرمندان آغاز میشود، 30 صورتک و 20 مجسمه از قبایل ساحل عاج در گالری کاما به نمایش گذاشته میشود.
محمد حمزهای کیوریتور این نمایشگاه گفت: هنر آفریقایی یکی از کهنترین هنرهای تاریخ تمدن است و هنر قبیلهای یا قومنگاری آفریقا به خصوص صورتکها و مجسمهها، جایگاه منحصربفردی در هنر آفریقایی دارد و تاثیر زیادی بر هنر معاصر جهان داشته است. در آغاز قرن بیستم هنرمندان مدرنیست به ویژه کوبیستها، سورئالیستها و اکسپرسیونیستها همچون پیکاسو، ماکس ارنست، ماتیس، ونسان ونگوگ، پل گوگن و مودیلیانی از هنر قبیلهای آفریقا تاثیر گرفتهاند و در آثار آنان به وضوح این موضوع مشهود است و هنر مدرن غرب وامدار هنر قبیلهای آفریقا است. به قول پابلو پیکاسو پایهگذار سبک کوبیسم "هرگز کسی از مجسمهسازی قبیلهای پیشی نگرفته است".
حمزهای در ادامه درباره هنر قبیلهای ساحل عاج گفت: هنر قبیلهای، صورتکها و مجسمههای جمهوری ساحل عاج جایگاه ویژهای در هنر آفریقایی دارد. در قبایل ساحل عاج، هنرمندانی حرفهای بودند که طبق سفارش ملکه یا رییس قبیله، ریش سفید دهکده یا بزرگ خانواده کار میکردند و از جایگاه و شأن اجتماعی ویژهای برخوردار بودند و در مراسمهای مذهبی و سیاسی اغلب کنار بزرگ قبیله مینشستند و وجهه مذهبی یا سیاسی داشتند. حق هنرمند شدن نیز در برخی خانوادهها موروثی بوده است. هنرمند بعد از طی آموزش و کارآموزی طولانی مدت و کسب آگاهی کامل نسبت به اعتقادات و آداب و رسوم قبیله و جنبههای نمادین آثار، اجازه خلق اثر را مییافت. هنرمندان قبایل ساحل عاج معتقد بودند تمام موجودات، روح و نیروی حیاتی دارند، از روح نیاکان، جنگل و بیشهزار تا حیوانات و این نیروها با صورتکها و تندیسهای مختلف و با موسیقی خاص و حرکات موزون در آیینهای مذهبی و اجتماعی به مردم قبیله منتقل میشود.
او افزود: هنرمند در چارچوب اسلوبهای صوری معین کار میکرد و در اثر خود، محتوای مرتبط با موضوع را میگنجاند و نیروی پویا بدان میبخشید تا اثرش قدرت گیرد و هستی یابد. بنابراین او موضوع مورد نظرش را نه واقعگرایانه و نه لزوما با صور زیبا میآفرید. سر پیکره غالبا بزرگ و بدون تناسب ساخته میشد. زیرا در باور آنان، سر، جایگاه نیروی زندگی و مهمترین بخش بدن بود. تندیسها تقریبا همیشه از یک تنه درخت تراشیده میشدند و کشیدگی بدن و کوتاهی دستانِ شاخه مانندشان به همین علت است. اغلب صورتکها و آثار حجم قبایل ساحل عاج بر بستر تمثیل، انتزاع، خلاصهگرایی و تلفیق با اشکال و فرمهای مرتبط با روابط هندسی و تقارن خلق شدهاند و هنرمند همواره مجذوب تعادل، ریتم و همآوایی فرمها بوده است تا بیشترین تاثیر مفهومی و بصری را بر مخاطب خود بگذارد.
مونا خوش اقبال؛ مدیر گالری کاما نیز درباره این آثار گفت: شاید بتوان کلیترین و آزادانهترین برداشت انسان از جهان را در قالب هنر قبیلهای پیدا کرد، تا آنجا که بزرگانی در هنر چون ونگوگ و پیکاسو در رویکردهای نوین خود در هنر مدرن بسیار از هنر قبیلهای تاثیر پذیرفتهاند. آنچه در هنر آفریقایی و به خصوص آثار هنرمندان ساحل عاج بیش از هر مقولهای رخ مینماید نوعی ارزش نهادن به روح و وجود نوع بشر، باور به اعتقادات و آیینهای قبیلهای و دنیای معنویت است. تندیسها و صورتکها در هنر قبیلهای به منظور ارتباطات معنوی و پرستش نیاکان ساخته میشود و از جایگاه ویژهای در میان مردمان قبایل برخوردارند، به همین جهت همواره هنرمندان شأن و وجاهتی احترامآمیز در میان ساکنان سرزمینشان دارند.
خوش اقبال در ادامه گفت: هدف هنر همانا شکستن مرزها و وحدت میان انواع بشر است آنجا که هنر آغار میشود ملیت و قومیت یکی میشود و انسانها در قالبی متحد به هم میپیوندند. و چه بسا یکی از لازمترین تجربیات هنرمند در طول تجربه زیستی هنریاش آشنایی با آیینها و تفکرات و هنر اقوام سراسر دنیاست، امید داریم با نمایش آثار هنرمندان ساحل عاج که منبع و مولد خلق آثار فاخر بسیاری از هنرمندان جهانی بودهاند برای هنرمندان ایرانی در جهت خلق آثار بینظیرشان مفید و موثر باشیم.