سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه چیدمان نوشین شریفات با عنوان "علی حده" در گالری سایه، نمایشگاه آثار ژان پیر بریگودیو با عنوان "آبی چنان آبی که سرخی قرمزدانه" در گالری ثالث، نمایشگاه "کربلا به روایت هنرمندان چاپ سنگی" در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) و نمایشگاه گروهی نقاشی با عنوان "کندویی در تن" در گالری نگاه سوژههای این هفته گالریگردی هنرآنلاین هستند.
هشدار به انسان با بقایای حیوانات
نمایشگاه چیدمان نوشین شریفات با عنوان "علی حده" در گالری سایه برپاست. آثار شریفات فرمهایی ساخته شده از مواد آماده هستند و نحوه کنار هم قرار گرفتن این مواد باعث ایجاد اشکال گوناگونی شده است که همگی موضوع واحدی را نمایش میدهند. ماده اصلی در این مجموعه کیسههای پلاستیکی سیاه یا سفید است که به صورت روزمره در زندگی انسان امروزی مورد استفاده قرار میگیرد.
اما آنچه مخاطب را در لحظه اول با شوک مواجه میکند، استخوانهای بدن حیوانات است که در کنار هم قرار گرفتهاند و ترکیب شدن آنها با کیسههای پلاستیک، فرمهای گوناگونی را ساخته است. واقعی بودن استخوانها و عدم استفاده از حجمهای مصنوعی و دستساز باعث میشود بیننده به فکر فرو رود تا ارتباط میان اجزای مختلف و مفهوم هر کدام از آثار را درک کند.
نگاهی کلی به آثار نمایشگاه به مخاطب میرساند که با موضوعی محیط زیستی روبهرو شده است. آسیبهای وارد شده بر محیطزیست و نقش مخرب انسان در طبیعت و زندگی حیوانات، با انتخاب یک المان خاص نمایش داده شده است. کیسههای پلاستیکی که به وفور توسط انسان مورد استفاده قرار میگیرد و راهی برای نابود کردن آنها وجود ندارد، در تمام حجمها به چشم میآید. این کیسهها یا در طبیعت رهاشده یا دفن میشوند و یا در دریا رها میشوند و در همه این موارد باعث مرگ جانداران مختلف هستند. در آثار شریفات، حیواناتی را تجسم میکنیم که در میان حجم پلاستیکها مدفون شده یا حجمی از آنها را درون خود حمل میکنند و در هر دو حالت سرانجامی جز مرگ ندارند.
شریفات در بخش دیگری از آثار خود با استفاده از جمجمهها و استخوانها چیدمانهای مختلف را به وجود آورده است. جمجمههایی که بر سیمهای خاردار باقی ماندهاند، نشانی از تملک انسان بر طبیعت و سلب آزادی حیوانات و محدود کردن فضای زندگی آنها هستند. در جای دیگری استخوانها در کنار هم قرار گرفته و فرمی مانند توشه به وجود آوردهاند که کیسهها درون آن حمل شوند.
نمایشگاه چیدمان نوشین شریفات با عنوان "علی حده" تا 4 مهرماه در گالری سایه برپاست. این گالری در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، خیابان سیزدهم، شماره ۲۱ قرار دارد.
از کلمه تا نقش
نمایشگاه آثار ژان پیر بریگودیو با عنوان "آبی چنان آبی که سرخی قرمزدانه" در گالری ثالث برپاست. این هنرمند فرانسوی که پیش از این هم چند نمایشگاه در ایران برگزار کرده است، در این مجموعه هم به ارتباط میان شعر و نقاشی پرداخته است. نقاشیهای او از یک المان ساده تشکیل شدهاند، ستارههای پنجپر که اغلب با خطوط رنگی آبی و قرمز روی کاغذ ترسیم شدهاند و ترکیب آنها با یکدیگر فضاهای مختلفی را به وجود آورده است.
دور و نزدیک شدن ستارهها به یکدیگر یا کوچک و بزرگ شدن آنها باعث ایجاد ترکیببندیهای مختلفی شده است و در بخشهایی با اضافه شدن رنگهای دیگر درون این اشکال، تنوع رنگی در کار ایجاد شده است. این آثار در عین سادگی، با کادرهای هندسی و فرمهای هندسی آنها، تا حدود زیادی به نقاشی ایرانی و فرمهای موجود در نگارگری و معماری ایران نزدیک میشوند. آینهکاریها، کاشیهای مقرنس و عناصر دیگری که با استفاده از هندسه نقوش ایجاد میشوند، از ترکیب اشکال چند ضلعی به وجود میآیند و بیدلیل نیست که با دیدن ترکیب ستارهها مخاطب با تصاویر آشنایی مواجه میشود.
عنصر مهم دیگر در آثار بریگودیو، شعر است. در بیشتر آثار او یک جمله یا متن دیده میشود که به زبان فرانسوی نوشته شده و یا ترجمه فارسی آنها در کار دیده میشود. شعر در این آثار به عنوان عنصر تصویری به کار نرفته است. این متنها اغلب با یک لیاوت ساده در بخشی از کادر قرار گرفتهاند و هیچ بازی تصویری با آنها انجام نشده است. بنابراین به نظر میرسد آنچه برای بریگودیو اهمیت داشته رابطه مفهومی میان متن و تصویر بوده است.
در این آثار حرف اول را شعر میزند و گویی بریگودیو این نقاشیها را برای افزودن زیبایی به اشعار خود، یا ارائه یک برداشت تصویری از شعرهایش، در اطراف آنها قرار داده است. این نقاشیها را میتوان مانند دیوان اشعاری دانست که شعرهای آن به جای انتشار در صفحات یک کتاب، بر کادر بوم نقاشی قرار گرفتهاند، با وجود این نقاشیها به شکل مستقل نیز دارای جایگاه و قابل بررسی هستند.
نمایشگاه آثار ژان پیر بریگودیو تا ۴ مهر در گالری ثالث به نشانی خیابان کریمخان زند، بین خیابان ایرانشهر و ماهشهر، پلاک 150، طبقه سوم برپاست.
کربلا در چاپهای سنگی
نمایشگاه "کربلا به روایت هنرمندان چاپ سنگی" در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) برپاست. این مجموعه برگرفته از کتابهای چاپ سنگی ایرانی با نامهای طوفانالبکاء، جامعالمعجزات، اسرار الشهاده و حمله حیدری است که در آنها آثاری از هنرمندان چاپ سنگی دوره قاجار همچون استاد علیقلی خویی، استاد میرزا رضای تبریزی، استاد علی خان نقاش و استاد میرزا حسن وجود دارد.
در این نمایشگاه صفحاتی از این کتب در قاب قرار گرفته و در معرض دید مخاطبان قرار دارد. در این آثار موضوعات مختلفی مانند رفتن اسیران کربلا، دو طفلان مسلم، رفتن حضرت زینب (س) به بارگاه یزید، آمدن ذوالجناح به خیمهها، جنگ امام حسین (ع) با لشگر ابن زیاد، مناجات حضرت سیدالشهدا، بیرون آوردن اهل بیت امام حسین (ع) از خیمهها و... به تصویر کشیده شده است. تصاویری که نسبتا جدیدتر هستند با نام هنرمند همراه هستند اما بسیاری از این صفحات که قدمت بیشتری دارند بدون امضا هستند و نام هنرمند چاپگر آنها، مشخص نیست.
چاپهای سنگی قدیمی ایرانی همگی بدون رنگ بودند و تنها با رنگ سیاه بر روی کاغذ انجام میشدند، اما در تعدادی از تابلوها با تصاویری رنگی مواجه هستیم. رنگ شدن تصاویر کتابها مدتی پس از چاپ آنها، توسط افرادی غیر از شخص چاپگر انجام شده و نتایج متفاوتی داشته است. گاه اثر با استفاده از رنگهای مناسب و شیوه خوب رنگگذاری به یک تابلوی نقاشی زیبا تبدیل شده و گاه استفاده از رنگهای نامناسب یا آسیب زدن به کاغذ باعث شده کیفیت اولیه تصاویر هم از بین برود.
در تعدادی از صفحات کتابها بخش اعظم صفحه به تصویر اختصاص یافته و تنها یکی دو بیت شعر در کنار آن نوشته شده است، اما در بعضی دیگر اولویت با متن است و تصویر در بخشی از صفحه قرار دارد. قدیمیترین این آثار به دهه 70 هجری قمری میرسد و جدیدترین آنها بیش از صد سال قدمت دارد.
نمایشگاه "کربلا به روایت هنرمندان چاپ سنگی" تا ۲۰ مهر در موزه هنرهای دینی امام علی(ع) به نشانی خیابان ولیعصر، روبروی نیایش، بلوار اسفندیار، پلاک 35 برپاست.
انسان در برابر حوادث
نمایشگاه گروهی نقاشی با عنوان "کندویی در تن" در گالری نگاه برپاست. در این مجموعه آثاری از معصومه باقری، زهرا بهنژاد، فرزاد چگینی و زینب درتومی به نمایش درآمده است. موضوع آثار همه این افراد انسان و شرایط زندگی اوست. تابلوهای واقعگرایانه این 4 هنرمند بستری است برای نگرش در آسیبپذیری انسان در مقابل حوادث و شرایط گوناگون زندگی.
هنرمندان در تابلوهای مختلف نگاههای متفاوتی به آسیبپذیری انسان داشته و به شکلهای درونی و بیرونی آن را نمایش دادهاند. این آسیب ممکن است جنبه فیزیکی داشته و ناشی از یک حادثه یا کار خطرناک باشد. فرزاد چگینی کارگاه شیشهگری و دمیدن در ظروف شیشهای را به عنوان یکی از محلها و عوامل آسیبزننده به انسان در نظر گرفته است. در چنین شرایطی سختیِ فیزیکی و تهدیدهایی ناشی از خطرات کار است که به معرض نمایش درآمده و در عین حال تاثیرات آن از نظر روحی نیز بر انسان قابل مشاهده است، به این شکل که انسانی در حال دمیدن در ظرفی شیشهای دیده میشود و محصول نهایی مانند سر یک انسان است.
از سوی دیگر این آسیبها ممکن است به شکلی درونی و به صورت واکنشهای روانی، نمود پیدا کنند. در آثار زینب درتومی با چنین دیدگاهی مواجه هستیم. تابلوهای او برخلاف دیگر هنرمندان، هیچ فضا و موقعیتی را نمایش نمیدهد، بلکه سوژه آنها چهره انسانی است که به شکلی آشکار تحت تاثیر آسیب روانی قرار گرفته و با مشکلات روحی دست به گریبان است. برای مخاطب آشکار نیست که این افراد تحت چه فشاری قرار گرفتهاند اما تمایل به آسیب رساندن به خود، از دردی عمیق خبر میدهد.
نمایشگاه گروهی "کندویی در تن" تا 11 مهرماه در گالری نگاه برپاست. این گالری در خیابان مطهری، خیابان جم (فجر)، خیابان غفاری، شماره 644 واقع شده است.