سرویس تجسمی هنرآنلاین: نشست تخصصی "جمعآوری آثار هنری معاصر" بعد از ظهر چهارشنبه ۶ تیرماه در حاشیه تیرآرت، برگزار شد. در این جلسه، حمیدرضا پژمان، مدیر بنیاد پژمان و دنیل بلیچه مدیر گالری بلیچه-هرتلینگ پاریس حضور داشتند و هما کاباکچی، مجموعهدار و کیوریتور ترکتبار از طریق اسکایپ این نشست را همراهی میکردند. حمیدرضا پژمان، ملاک انتخاب این افراد را اشتیاق آنها به هنر و هنرمندان معاصر دانست و گفت که هر کدام از آنها در زمینه تخصصی خود مشتاقانه تلاش میکنند که از هنر معاصر حمایت کنند.
ارزش هنری و انسانی خرید آثار هنری معاصر را به مشتریان توضیح میدهم
در این نشست، دنیل بلیچه، گالریدار آوانگارد درباره روند گالریداری در پاریس گفت: در درجه اول سعی میکنم با مشتریانم یک رابطه شخصی بسازم و بعد وارد کار شوم. پیش از آنکه کاری بفروشم، تلاش میکنم آنها را متقاعد کنم که خریدن آثار هنرمندان جوان چه کار ارزشمندی است. چیزی که در حین فروش سعی میکنم به افراد بگویم این است که بدانند اگر هنر معاصر میخرند، از طریق آن میتوانند متوجه شوند که در چه دورانی زندگی میکنند.
این مدیر هنری گفت: باور دارم هنرمندان جوان معاصر این موهبت خدادادی را دارند که درک بهتری از زندگی در دنیای معاصر داشته باشند و آن را به مخاطب عرضه کنند. وقتی با یک کلکتور جوان و تازهکار صحبت میکنم سعی میکنم توضیح دهم که جمعآوری آثار هنری یک جور تمرین مغزی است. وقتی متوجه میشوم که مجموعهدار با این قسمت اول مساله، کنار آمده است، وارد قسمت بعد میشوم و سعی میکنم آنها را متقاعد کنم که اثری را بخرند.
بلیچه توضیح داد: وقتی اولین بار کسی اثری را خرید، تلاش میکنم کار با این فرد را ادامه دهم. بعد از آن سعی میکنم فرد را متقاعد کنم که با نهادهای دولتی در ارتباط قرار گیرد و آثاری که خریده را به آنها معرفی کند. نکته خیلی مهم این است که سعی میکنم ارزش هنری کاری که انجام میدهند را برای آنها شرح دهم. زیرا خرید اثر هنری یک انتخاب است. همانطور که آدمها برای خرید قایق تفریحی و یا ویلا پول میدهند، برخی هم برای خرید آثار هنری خرج میکنند. تلاش میکنم برایشان توضیح دهم که ارزش انتخاب آنها چقدر زیاد است.
مدیر ایتالیایی گالری بلیچه هرتلینگ پاریس در ادامه گفت: ارزش انسانی کاری که انجام میشود را حتما برای مجموعهداران توضیح میدهم. زیرا جدا از خرید یک اثر، حمایتی که از یک جوان هنرمند یا یک اجتماع هنری میشود بسیار مفید و مهم است. به عنوان یک گالریست من تنها یک واسطه هستم. یک طرف این رابطه مخاطبهای هنر هستند و طرف دیگر هنرمندان.
او ادامه داد: چیزی که سعی میکنم برای مجموعهداران توضیح دهم این است که عاقبت همه ما رفتنی هستیم، چه هنرمندان و چه مجموعهداران؛ چیزی که باقی میماند یک مجموعه هنری است. چقدر خوب است چیزی که از یک مجموعهدار میماند، منبعی قابل ارجاع در تاریخ هنر باشد.
وی افزود: وقتی که دارم خریداران را متقاعد میکنم آثار آوانگارد را خلاف قوانین رایج مجموعهداری بخرند، از اهمیت حمایت کردن از هنر معاصر میگویم. هدف اصلی من حمایت از هنر معاصر است اما اکثر مواقع شاهد هستم که قیمت این آثار هم به مرور زمان بالا میرود و درواقع سود اقتصادی هم همراه این انتخاب هست. البته هنر هم مثل تمام عرصههای دیگر سرمایهگذاری همراه با ریسکی است. به طور کلی به نظرم ریسک کردن لازمه پیشرفت در هر عرصهای است.
کلکتور واسطه هنرمند و مردم است
هما کاباکچی، مجموعهدار جوان نیز در این نشست گفت: من خودم را یک کلکتور نسل دوم میدانم. زیرا پدرم در دهه هشتاد میلادی شروع به جمعآوری آثار هنری کرد و وقتی در دهه نود به دنیا آمدم، بدون اینکه کاری کرده باشم، وارث یک کلکسیون هنری بودم. این امتیاز را داشتم که کنار پدرم و کنار جمع شدن آثار هنری زندگی کنم. تک فرزند هستم و این امتیاز مهمی بود. ورود من به عرصه کیوریتوری اتفاقی بود، علی رغم اینکه در بسیاری از سفرها همراه پدرم بودم و در مراحل جمعآوری آثار همراه او بودم. دوره لیسانس در لندن تبلیغات میخواندم که پدرم از دنیا رفت.
او ادامه داد: در سال ۲۰۱۰ که استانبول به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا انتخاب شد، این امتیاز را پیدا کردیم که کلکسیون خانوادگیمان را در موزههای بینالمللی دنیا نمایش دهیم. بعد از لیسانس، تصمیم گرفتم فوق لیسانسم را در زمینه کیوریتوری هنر معاصر ادامه دهم. زیرا عرصههای زیادی برای پیشرفت داشت. به نوعی به دنبال توسعه پایدار این مجموعه آثار هنری بودم. کم کم به کیوریت کردن علاقهمند شدم. فهمیدم که این فعالیتها یک شیوه زندگی است. کلکسیون یک موجود زنده است و دائم چیزهایی به آن اضافه میشود.
کاباکچی گفت: یکی از وظایف کیوریتور حمایت از هنرمندان است ولی تنها وظیفه نیست. مهم است که بدانیم وقتی یک مجموعهدار کلکسیونی را خرید قرار است با آن چه کند. مراحل بعدی برای ارتقای جایگاه آثار هستند. به نظرم کلکتور درواقع یک واسطه بین مردم و هنرمند است.