گروه تئاتر خبرگزاری هنر ایران: نمایش «سه‌خواهر» به کارگردانی نگین ضیایی این روزها روی صحنه تالار مولوی رفته است.
متن این نمایش که بازخوانی محمد چرمشیر از نمایشنامه «سه خواهر» آنتوان چخوف است، روایتی تازه از زندگی خواهران پروزوروف است.
نمایش ما تقابلی بین «سه خواهر» چخوف و بازخوانی «سه خواهر» محمد چرمشیر است
نگین ضیایی کارگردان این اثر نمایشی در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین در رابطه با دلیل انتخاب این متن برای اجرا بیان کرد: در ابتدا باید بگویم که تمرینات نمایش «سه خواهر» از دو سال پیش آغاز شد و قرار بود نمایش در پاییز 1401 اجرا شود اما به دلیل مسائل اجتماعی پیش آمده در کشور، شرایط اجرا وجود نداشت. پس از تعویق، با تغییر شرایط اجتماعی جامعه، ما نیز تغییراتی در شیوه کارگردانی، اجرا و بازیگری به وجود آوردیم.
او ادامه داد: این متن را در ابتدا به دلیل تجربه زیسته خودم که خواهر دارم، انتخاب کردم؛ چرا که فضایی که در متن وجود دارد، در فضای خانواده برایم ملموس بود. این متن را به اعضای گروه واسومانی پیشنهاد کردم و آن‌ها هم موافق کردند.
ضیایی در رابطه با تغییرات متن گفت: من احساس کردم که متن باید دراماتورژی شود و با آقای چرمشیر صحبت کردم و ایشان متنی را که از قبل نوشته بودند و تا به حال اجرا نشده بود را در اختیار من قرار دادند. بعد از وقفه‌ای که در زمان اجرا اتفاق افتاد، مجدد اجرا دستخوش تغییر شد؛ چرا که احساس کردم می‌توان قرابت بیشتری با جامعه امروز در آن ایجاد کرد و ناامیدی و آرمانشهری که مردم به دنبالش هستند، در متن نمایشنامه می‌تواند بیشتر هویدا شود و در این راستا تمرکز اصلی را بر انفعال آدم‌ها در رسیدن به آرمانشهر گذاشتم.
کارگردان نمایش «سه خواهر» در رابطه با تفاوت نمایشنامه چخوف با بازخوانی آقای چرمشیر از آن بیان کرد: چخوف آغاز ادبیات نمایشی مدرن است و در متن ما هم وجوه مدرنیستی متن حفظ شدن اما وارد فضای پست مدرن نشدیم. در نمایش همچنان جهان مدرن وجود دارد و ما هم تلاش کردیم در طراحی‌ها آن را به چیزی که انسان معاصر تجربه می‌کند، نزدیک‌تر کنیم. به لحاظ کاراکتر هم تغییراتی رخ داده است؛ به این شیوه که کاراکترهای سه خواهر حفظ شدند اما آقای چرمشیر مابقی کاراکترها را حذف کردند و به جای آن کاراکتر گوینده را وارد کردند. گویی نمایش ما تقابلی بین «سه خواهر» چخوف و بازخوانی «سه خواهر» محمد چرمشیر است.
به عقیده من مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور جشنواره تئاتر دانشگاهی است
ضیایی در رابطه با نظارت دو شورا در تالار مولوی بیان کرد: درست است که آثار در تالار مولوی توسط دو شورای نظارت از طرف وزارت علوم و اداره کل هنرهای نمایشی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد اما این نظارت‌های چندگانه در تمام سالن‌ها وجود دارد. تمام مراحل تولید اثر در هر سالنی که باشیم درحال نظارت است و در اکثر مواقع هم این نظارت صدمه‌های جدی به برخی از آثار زده است.
این کارگردان که هم‌زمان دانشجوی دکترا و استاد دانشگاه نیز می‌باشد در رابطه با جشنواره تئاتر دانشگاهی بیان کرد: در فضای دانشگاهی که با بسیاری از دانشجویان صحبت می‌کنم، بسیاری از آن‌ها به امید جشنواره تئاتر دانشگاهی وارد دانشگاه هنر شدند اما اکنون با برگزار نشدن این جشنواره، یک ناامیدی درون آن‌ها وجود دارد که پس چه کار باید کنند؟ قطعا برگزار نشدن این جشنواره تاثیر منفی خود را گذاشته است اما من امیدوارم که امسال جشنواره برگزار شود؛ چرا که به عقیده من مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور ما بود. من حتی فکر نمی‌کنم جشنواره تئاتر فجر به اندازه جشنواره تئاتر دانشجویی جریان‌ساز در تئاتر باشد.
او افزود: عدم برگزاری این جشنواره صدمه جدی به تئاتر و دانشجویان زده است و انگیزه را از دانشجویان گرفته است. چرا که یک دانشجوی تئاتر نه سالن دولتی در اختیار دارد و نه آنقدر بودجه مالی دارد که به سالن خصوصی برود. از طرفی مخاطب نمایش‌هایشان هم کم است و گویی از همه طرف راه به روی او بسته است.
تالار مولوی به تنهایی پاسخگوی نیاز دانشجویان تئاتر نیست
ضیایی با اشاره بر این که تالار مولوی به تنهایی پاسخگوی نیاز دانشجویان تئاتر نیست، بیان کرد: مرکز تئاتر مولوی تنها دو سالن دارد و در برابر ورودی‌های دانشجویان تئاتر کافی نیست. در زمان دانشجویی کارشناسی خودم هم تالار مولوی درحال بازسازی و تعطیل بود و تنها سالنی که دانشجویان در آن اجرا می‌کردند، تماشاخانه انتظامی ایرانشهر بودند.
او ادامه داد: همه سالن‌ها موظف هستند بخشی از باکس اجرایی خود را به اجرای دانشگاهی اختصاص دهند. خود دانشگاه‌ها هم بهتر است سالن‌هایی مانند تالار مولوی احداث کنند تا دانشجویان دارای آثار شاخص در آن جا اجرا کنند.. هرچند که به دلیل عدم برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی، ارزیابی آثار دانشگاهی برایمان سخت شده است.
نگین ضیایی در پایان به تجربه کار با گروه واسومانی که بیشتر آن اعضای خانواده‌اش هستند گفت:تا الان تجربه کار خانوادگی برای من بسیار موثر بوده است؛ چرا که همدلی و اعتماد بیشتری وجود دارد. متاسفانه این اعتماد با آدم‌هایی که کمتر آن‌ها را می‌شناسیم سخت‌تر است. از طرفی این سال‌ها زبان مشترکی بین ما به وجود آورده است که کار کردن را برای ما راحت تر کرده است.