گروه تئاتر هنرآنلاین: در جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان اردکان که آخرین رویداد بزرگ هنرهای نمایشی سطح کشور بود آنچه که به چشم میآمد اظهار نظر داورانی بنام چون قطبالدین صادقی و رضا فیاضی در مورد کیفیت پایین نمایشنامههای آثار ارائه شده بود. خبرنگار هنرآنلاین به سراغ علیمحمد رحیمی داور بخش نمایشنامهنویسی این جشنواره رفت تا از او که نمایشنامههای ارائه شده به جشنواره را بررسی کرده و آنها را به قضاوت نشسته در مورد این موضوع بپرسد و در این مورد از راهکارها و پیشنهادات ممکن صحبت کنند.
علیمحمد رحیمی با بیان اینکه «هنر مثل دیگر عرصهها نیاز به آموزش مستمر دارد» گفت: نه تنها نمایشنامهنویسی بلکه کارگردانی و بازیگری یا دیگر بخشها هم نیاز به آموزش دارد. اینکه برداشت شود از بین تمامی ارکان تئاتر فقط نمایشنامهنویسی ضعیف بوده و نیاز به آموزش دارد درست نیست. قطعا تمام ارکان تئاتر و چه بسا هنرهای نمایشی ما نیاز به آموزش دارد. ما در هیچ بخشی از 100 امتیاز بالای 50 نخواهیم گرفت. در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان نه کارگردانی، نه بازیگری نمره بالاتر از متوسط نمیگرفتند.
داور بخش نمایشنامهنویسی در خصوص لزوم آموزش مستمر ادامه داد: اما همانطور که ما نمیتوانیم امیدوار باشیم اگر که یک آدمی در یک رشته ورزشی سالانه 70 بار در مسابقات شرکت کند، امکان پیشرفت دارد، در بخش تئاتر هم ما نمیتوانیم امیدوار باشیم با شرکت در جشنواره اتفاق آموزشی بیفتد. ما هزار تا جشنواره هم در سال شرکت کنیم چیزی به اندوخته علمی ما اضافه نخواهد شد. به معنایی میتوان گفت تمام جریانات برمیگردد به آموزش مستمر هر روزه تا سال دیگر و جشنواره بعدی. باید هنرمندان آموزش و تمرین را جدی بگیرند و بیشتر کار کنند تا در سال بعد اندوختههای باکیفیتتری را ارائه دهند.
وی با ابراز تاسف از سطح یکسان کیفیت آثار در جشنوارههای مختلف افزود: این امر بر تمرین نکردن هنرمندان در طول سال دلالت میکند. تا به اینجا نظرم بر تمامی ارکان تئاتر بوده است و اما در نمایشنامهنویسی 283 اثر به دست ما رسید. در این تعداد نمایشنامه 4 اثر برگزیده شد آنهم بدون اولویت و 279 اثر دیگر تا سال بعد رها میشوند که با همان سطح کیفی سال بعد دوباره به جشنواره ارائه میشوند. این غلطترین کار و نوعی سوءتفاهم است.
رحیمی درباره راهکارهای ممکن برای تقویت آثار نمایشی گفت: متولیان تئاتر باید با این 279 نفر (البته کمتر هستند چرا که برخی افراد دو اثر به جشنواره فرستاده بودند) در طول سال ارتباط مستمر داشته باشند. آثارشان را پیگیری کنند و رهایشان نکنند. کارگاههای آموزشی مختص به زمان جشنواره نباشند و در طول سال تداوم پیدا کنند. هفتهای یک بار، هفتهای دو بار به طور مستمر تا سال دیگر. باید گزارشی از فعالیتهای مرکز هنرهای نمایشی داده شود و بگویند مثلا این 279 نفر از پارسال که جشنواره تمام شد تا به امروز از هر کدام 12 نمایشنامه تولید شده است.
وی با تشریح اینکه «اگر اینکار را انجام دهند ما سال دیگر شاهد برگزیده شدن 30 نمایشنامه آنهم با اولویت سطح کیفی خواهیم بود» ادامه داد: در صورت آموزش تکمیلی در طول سال میتوانیم با وجود انتخاب 30 اثر باز هم بگوییم آثار خوب زیاد داریم. تنها راه رسیدن به نمایشنامه خوب این است و اگر نه شرکت در جشنواره به هیچ وجه باعث پیشرفت نخواهد شد. مثل این است که شما یک تیم فوتبال را در سال 20 مسابقه بفرستید. برای تدارکات خوب است اما اندوختهی مهارتی به دست نخواهد آمد. افراد باید تمرین کنند و در تمرین به ویژگیهای مهارتی برسند و در مسابقات ارائه بدهند. تا این اتفاق نیفتد در بهترین شکل ما هر سال شاهد تکرار سطح کیفی سال قبل خواهیم بود.
رحیمی یکی از ایرادهای تئاتر ایران را تعداد برابر شرکتکنندگان با تماشاچیان دانست و تکمیل کرد: تولیدکنندگان تعدادشان با تماشاچیان یکسان است. من میآیم کار شما را میبینم، شما میآیید کار من را میبینید و دوتایی میرویم نمایش رفیقمان را میبینیم. تئاتر از بیرون بدنه خود جذب تماشاگر ندارد. خود گوییم و خود خندیم عجب مرد هنرمندی. الان این همه نمایشنامه وجود دارد حداقل کاری که میشود انجام داد این است که برای20، 30 یا 40 اثر که به درد بخورند مشاور تعیین شود و ایرادات نمایشنامهها را برطرف کنند و به چاپ برسانند و در گام بعدی مراکز هنرهای نمایشی در سطح کشور را به اجرای این نمایشنامهها در طول سال ملزم کنند و اگر نه هر کس میرود یک نمایشنامه دست میگیرد و خوب و بدش، ضعیف و قویاش هم مهم نخواهد بود و اجرا میکند.