به گزارش هنرآنلاین به نقل از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، حجت الله ایوبی شب گذشته 29 اردیبهشت 99 در پخش زنده اینستاگرامی مجله خاتون شرق (نیشابور) اظهار داشت: برای ما ایرانیان جای افتخار است که هزاره خیام را داریم؛ هزار سال پیش شخصیتی ارزشمند و بزرگ که خیلی‌ها او را همه چیزدان می‌دانند زندگی می‌کرد. او در فلسفه و فقه و ادب و جبر و هندسه و کلام و فقه سرآمد روزگار خود بود و جهان این شخصیت را می‌شناسد.
وی ادامه داد: جهان با شخصیت‌های بزرگ ما آشناست؛ شمس و سعدی و مولانا بلند آوازه هستند و تصویر ایران را زیبا کرده‌اند اما خیام جایگاه ویژه‌ای دارد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران عنوان کرد: در روسیه بیش از 140 ترجمه از رباعیات خیام وجود دارد که این مهم باعث مباهات است؛ همسر رییس جمهوری این کشور خیام‌‌شناس است و مردم روسیه خیام می‌خوانند. مجریان رادیو و تلویزیون کشورهای اروپایی از عمر خیام جمله‌ها نقل می‌کنند و رباعیات خیام به همه زبان‌های مختلف دنیا، ترجمه شده است.
ایوبی تصریح کرد: به جوانان می‌گویم بدانند که گرامیداشت بزرگان بدان معنا نیست که ما صرفا از تاریخ و گذشته حرف می‌زنیم؛ این بزرگان شخصیت‌هایی برای امروز هستند و رباعیات خیام یک تابلوی نقاشی زیباست و اشعار زیبای این شاعر پرآوازه، گویی استاد فرشچیان و محجوب را صدا می‌زنند که آنها تصویر کنند.
این کوزه چو من عاشق زاری بوده است
در بندِ سرِ زلفِ نگاری بوده‌است
این دسته که بر گردن او می‌بینی
دستی است که بر گردن یاری بوده‌است
وی توضیح داد: کلام خیام تابلوی نقاشی است. ما گذشته‌ها را مرور نمی‌کنیم و خیام، مثنوی و مولانا و شمس، راه حل امروز بشریت هستند. امین معلوف نویسنده فرانسوی لبنانی تبار، کتاب سمرقند را نوشته و خیام را در اواخر قرن پنجم روزگار ترسیم می‌کند. این اثر روایت فردی است که از آمریکا می‌آید و در طلب گنج در ایران است و این گنج چیزی جز شعر و ادب پارسی نیست. او به رباعیات خیام می‌رسد و در قرن پنجم و ششم با آثار خیام وارد کشتی تایتانیک می‌شود و این گنجینه در تایتانیک غرق می‌شود.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران عنوان کرد: امسال برای نیشابور سال مهمی است؛ هر دو سال یکبار ما شخصیت‌هایی را در مجمع عمومی یونسکو معرفی می‌کنیم و پرونده عطار با حمایت چند کشور تصویب شد و سال 2020 و 2021 سال تجلیل از عطار نیشابوری نامگذاری شد.
ایوبی گفت: نمایشنامه‌هایی درباره عطار نیشابوری در دنیا نوشته شده و افرادی همچون ژان کلود کریر، فیلمنامه‌نویس و بازیگر فرانسوی این نمایشنامه را اجرا کرده و تصاویر زیبا از سیمرغ را ارائه می‌دهد.
وی با بیان اینکه باید منتظر برنامه‌های باشکوه و زیبا در سال نامگذاری عطار نیشابوری از سوی یونسکو باشیم اظهار داشت: برای هزاره خیام تلاش می‌کنیم و برنامه عطار را در دستور کار داریم که از سوی کمیسیون ملی یونسکو و با حمایت یونسکو اجرا می‌شود؛ مانند برنامه‌هایی که برای شیخ اشراق انجام شد. برنامه‌هایی در این زمینه تدوین شده که به دلیل شیوع کرونا متوقف شد؛ البته کرونا فرصتی برای بازنگری در شیوه زندگی و رجوع به ادبیات و گذشتگان ما بود.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو با بیان اینکه با مردم و مدیران شهر نیشابور برنامه‌های این بخش را پیش می‌بریم، تاکید کرد: خیام، جواهری برای ایران است و او مردی عالم بود و تواضع داشت تا جایی که می‌فرماید:
هرگز دل من ز علم محروم نشد
کم مانده ز اسرار که معلوم نشد
هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز
معلوم شدم که هیچ معلوم نشد
مردی که همه چیز می‌دانست در دوران خودش در 72 سالگی می‌گفت که معلومم شدم که معلوم نشد
وی در ادامه یادآور شد: ظرفیت‌های کمیسیون ملی یونسکو و یونسکو در خدمت گنجینه‌های کشور قرار می‌گیرد. جوانان بدانند که صاحب گنج و سرمایه‌ایم. سال گذشته شارل هانری دو فوشه کور مقالات شمس تبریزی را که از سوی استاد موحد جمع‌آوری شده بود در قالب کتابی با عنوان در جست وجوی جواهر به فرانسوی ترجمه کرد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو تصریح کرد: نگاه مردم به شهرهایی همچون خوی که میعادگاه شمس و مولاناست و به شهر نیشابور به عنوان محمل عطار نیشابوری معطوف است. عطار مراد همه بزرگان است ملاقات شمس و مولانا و ملاقات شمس با عطار در دوران نوجوانی اثرگذار بوده و این جای افتخار بوده است. پیشنهاد می‌کنم شهرهایی که میعادگاه عاشقان شعر و ادبیات و عرفان هستند با هم کار کنند و در این اجلاس‌ها اهالی فکر و فرهنگ با چشم احترام به ایران نگاه می‌کنند.
ایوبی تاکید کرد: در یونسکو قطعنامه‌ای داریم که بر اساس آن هر دوسال یکبار شخصیت‌هایی که 50 امین و 100 امین سالگردشان است، مورد توجه قرار می‌گیرند. کشورهای همسایه درخواست کرده بودند یونسکو این رقم را از 50 به 25 سال تقلیل دهد و این در حالی است که سال گذشته و در بزرگداشت تاسیس دانشگاه جندی شاپور، شاهد 1750 امین سالگرد تاسیس این مرکز علمی ایرانی بودیم.
وی گفت: جهان غرب نگاهش به ایران است. خراسان محل تولد خورشید و نور است و خیام در همه عمرش تعداد دفعات اندکی از نیشابور خارج شده و انتظار داریم خراسان محل صدور فکر و اندیشه باشد و جهان پسا کرونا، استقبال بیشتری از فرهنگ و فکر و اندیشه خواهند کرد. فرصت‌ها می‌گذرد و اکنون که شرایط فراهم است باید کارهای فاخر و ارزشمندی برای کشور انجام دهیم.