سرویس استانهای هنرآنلاین: دکتر منوچهر کیانی که با کتاب "سیه چادرها"، "افسانهها و قصههای ایل قشقایی"، "کوچ با عشق شقایق"، خدمات ارزندهای را به فرهنگ و باورهای ایل "قشقایی" انجام داده است، در جمع اهالی فرهنگ و قشقاییهای ایران در تالار حافظ فرهنگ و ارشاد فارس، تجلیل شد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در این آیین دکتر کیانی را نامداری توصیف کرد که با کاشتن نهالی در ایل قشقایی، درختی تنومند پرورانده است، تا همیشه در گلستان فرهنگ ایران پاینده بماند.
صابر سهرابی توجه به فرهنگ ایلات و اقوام و نکوداشت مفاخر آن را وظیفهای بزرگ و خطیر دانست و گفت: دستگاههای فرهنگی استان باید ورودی جدی به عرصه احیا و پاسداشت فرهنگ اقوام داشته باشند که امیدواریم بزرگداشت دکتر کیانی نقطه عطفی در این مسیر باشد.
وی با اشاره به اهدای سیزدهمین نشان مفاخر فارس به این نویسنده نام آشنای قشقایی تأکید کرد: خدمات دکتر کیانی به پژوهشهای ایل قشقایی از او چهرهای تکرار نشدنی در استان فارس و فرهنگ اقوام بدل کرده است و نشان مفاخر فارس که از جانب انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان اهدا میشود، به راستای برازنده اوست.
داریوش نویدگویی عضو هیئت امنای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی فارس سخنران بعدی این مراسم بود که منوچهر کیانی را فرزند ایل توصیف کرد. این ناشر نام آشنای ایران، فرهنگ ایلات را بخش مهمی از فرهنگ ایران دانست و گفت: رمز ماندگاری آثار دکتر کیانی، این است که او خود فرزند ایل است و در سیه چادرها زیسته و اجدادش در ایل نفس کشیدهاند.
وی گفت: دکتر کیانی فقط یک پژوهشگر نیست؛ او شاعر، عکاس و ناشری است که سالها با بیابانگردی فرهنگ ایل را زنده نگه داشته است.
ناشر برگزیده ١٨ دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تأکید کرد: سوایِ خدماتی که زندهیاد بهمن بیگی به فرهنگ عشایر ایران عرضه کرد، یکی از بزرگترین کارهای او کشف استعدادهایی همچون دکتر کیانی بود که راه بهمن بیگی را ادامه دادند.
نویدگویی فرهنگ ایل قشقایی به ویژه کوچ را یک اتفاق بینالمللی توصیف و خاطرنشان کرد: جوانان ایلاتی باید به فرهنگ خود افتخار کنند و نگذارند عطر سیه چادرها از فرهنگ ایران و فارس فراموش شود.
دکتر کاووس حسن لی استاد دانشگاه و مدیر مرکز حافظ شناسی هم گفت: در اعتلای فرهنگ کشور عمر گرانبهای خود را با این راه گذاشته و چراغی افروخته که نورافشانیاش تا همیشه ادامه خواهد داشت.
وی افزود: فرهنگهای چیره، اشتهای زیادی برای بلعیدن فرهنگهای کوچک دارند و این خطر جدی است که فرهنگ اقوام را تهدید میکند. حسن لی تأکید کرد: آیینهای بومی و موسیقیهای قومی، این همه هنرهای برانگیزاننده محلی، روز به روز کم رمق میشوند و بسیاری در این خشکسالی به نفس نفس افتادند.
این استاد زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه "باید با هوشیاری برای بیماریِ هر آیین، دارویی پیدا کرد"، با صراحت گفت: "باید برای هر واژهای که در هر فرهنگ میمیرد سوگواری کرد و برایش مراسم ختم گرفت."
حسن لی با تأکید بر اینکه"هیچ کس در ایران غریبه نیست و همه اقوام در سرافرازی ایران سهمی دارند و هر کدام هدیهای به این فرهنگ ملی داده است." گفت: "اگر چشمههای فرهنگهای بومی نجوشند، دریای فرهنگ و تمدن ایران هم خواهد خشکید. بنابراین پاسداشت کیانیها و پرداختن به زوایای فرهنگ، در واقع بازسازی این چشمهها و بهسازی رودخانههایی است که دریای فرهنگی ایران را ساخته است."
وی افزود: "کیانی برای نوشتن کتابهایش از جان و عمر خود مایه گذاشته تا پیکر فرهنگ ایران لاغر اندام نشود."
این حافظ شناس با بیان اینکه "دکتر کیانی نیازی به این سپاسوارهها ندارد" گفت: "این ماییم که نیازمند این مراسم هستیم تا خودمان بزرگی کنیم."
حسن لی تصریح کرد: "دکتر کیانی با آفرینش آثاری بزرگ در ذهن و ضمیر ایرانیان باقی خواهد بود و آثارش آب حیاتی است که به فرهنگ ایل قشقایی جان بخشیده است."
دکتر میرزاوند هم با بیان اینکه "محور همه فعالیتهای دکتر کیانی نمادی از انسانسازی است." گفت: "تکریم دانش و هنر بومی ایران به ویژه ایل قشقایی دغدغه مهم دکتر کیانی است و ثبت و ضبط آیین و آداب قشقاییها، کار بزرگ این چهره بزرگ ایل است.
این نویسنده و پژوهشگر گفت: "دکتر کیانی در آثارش خیالبافی نکرده و آنچه را که نوشته پیش از آن زیسته است."
میرزاوند تصریح کرد: "در مرام کیانی، بازنشستگی وجود ندارد و تلاشهای شبانهروزیاش در حوزه فرهنگ و پژوهش هنوز هم ادامه دارد."
وی منوچهر کیانی را "دایره المعارف ایل قشقایی" توصیف و با طرح این پرسش که "چرا براید برای امثال منوچهر کیانی بزرگداشت گرفت؟" خاطرنشان کرد: باید به خاطر آثارش که حزن پریشان واقعیت ایل است و به خاطر صادقانه زیستن و نوشتنش و حافظ کیانِ ایل بودنش از منوچهر کیانی تجلیل کرد."
او نیز همچون دو سخنران قبلی از توران شهبازی همسر دکتر کیانی به عنوان کسی که در مسیر این موفقیتها و خدمات نقش مهم و اساسی داشته است، یاد و از او تجلیل کرد.
در ادامه تمبر یادبود آیین بزرگداشت دکتر منوچهر کیانی رونمایی و سیزدهمین نشان مفاخر فارس اهدا شد.
دکتر منوچهر کیانی سپس در سخنانی کوتاه گفت: من معلم ساده ایل بودم و خدماتی را بر اساس وظیفه انجام دادم.
این استاد دانشگاه گفت: ایل قشقایی را خانوادهای از چند قرن قبل استوار و پرافتخار نگه داشتند تا زمانی که به اقتضای زمان، اسلحه زمین گذاشتند و قلم دست گرفتند.
این نویسنده و پژوهشگر ادامه داد: خلاقیتهای ایل، پوشش ایل، هنر ایل و ... که گاه در نمایشگاهها میبینیم، نمادی از خدمات بزرگ ایل قشقایی به مردم ایران بوده است.
کیانی گفت: ما خودمان را از ایران و فارس جدا نمیدانیم. تاریخ نشان میدهد سنگی نیست که از خون اجداد ما در این سرزمین رنگین نشده باشد، بنابراین ما از مردم فارس هستیم. ایرانی هستیم، فارسی هستیم و قشقایی.
او که سخنانش با تشویق مداوم حاضران روبرو میشد، گفت: در ایل ما هنرمندان، پژوهشگران و نویسندگانی وجود دارند که باید تکریم شوند.
دارنده سیزدهمین نشان مفاخر فارس گفت: تا امروز ١٤٥ کتاب از مؤلفان ایل منتشر شده است در حالی که پیش از انقلاب یک سطر هم درباره ایل قشقایی منتشر نشده بود.
وی در ادامه به معرفی کوتاهی از آثار خود پرداخت و خاطرنشان کرد: من یک کلمه از خودم و زندگی شخصیام ننوشتهام در کتابهایم هیچکدام داستانسرایی نیست و حاصل نیم قرن پژوهش من است.
او به بیان خاطرهای از انتشار کتاب "کوچ با عشق شقایق" پرداخت که سالها پیش به خاطر آن مجبور به فروختن خانهاش شده و هنوز هم اجازه نشین است!
پویا کنگاوری نیز در حاشیه این آیین از ساخت مستند زندگی و آثار استاد کیانی که در مراسم یاد شده پخش شد خبر داد و گفت: تمامی مستندهایی که تا به حال از مشاهیر فارس توسط بنده ساخته شده در جهت معرفی زندگی حرفهای و هنری این اندیشمندان است و مانند تمامی آثار قبل، با وقت کم و امکانات محدود، سعی بر به وجود آوردن بهترین کیفیت ممکن شده است.
این مستندساز شیرازی در پایان افزود: با هماهنگی و سفارش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس؛ مستند استاد هودی پیشکسوت هنرهای نمایشی، سینما و تلویزیون و همچنین؛ پژمان ضیائیان که در زمینه تبلیغات و فعالیتهای فرهنگی کشور و هنر عکاسی از اساتید بنام است نیز در نوبت ساخت توسط بنده قرار دارد.
الهه بهرامی