سرویس استانهای هنرآنلاین: صبا محمدی متولد ۱۳۶۳ آمل و از خوانندگان فعال عرصه موسیقی تلفیقی است. وی از سنین کودکی علاقه شدید به آواز پاپ داشت. از سال ٨٤ و به مدت ۱۲ سال ردیفهای آوازی را نزد استادان مختلفی چون نبی احمدی، غلامرضا رضایی، جلال حیدری، حسین علیشاپور و علی خدایی فراگرفت و از سال ۸۵ با گروه بانوان سنتی و محلی ماهتو در سطح استان مازندران به اجراهای مختلفی پرداخت. این بانوی هنرمند آملی، از سال ٩٠ به تدریس آواز ایرانی در شهرهای مختلف استان مازندران مشغول است. در ادامه گفتوگوی هنرآنلاین را با این بانوی هنرمند میخوانید.
لطفاً از فعالیتهای هنری و گروه خود صحبت کنید.
در سال ٩٦ گروه مستقل خود را با نام گروه موسیقی صبا محمدی در ژانر (پاپ سنتی) به سرپرستی خانم ندا بهزاد در تهران به ثبت رساندم و در دو سال متوالی، دو اجرا در فرهنگسرای نیاوران ویژه بانوان داشتیم. از سال ٩٥ همکاری خود را با ارکستر بزرگ ایرانی هور آغاز کردم و در ارمنستان در سالن اپرای ایروان نیز اجرای کنسرت داشتم. همچنین در فراخوان استعدادیابی آواز ایرانی استاد مجید درخشانی که در شهریور ٩٧ انجام شد، جزو نفرات برتر فراخوان انتخاب شدم و قرار بر این شد که با استاد درخشانی همکاری داشته باشم.
آیا سازی هم مینوازید؟
مشغول فراگیری ساز پیانو هستم.
چرا به موسیقی تلفیقی روی آوردید؟
خوب، به ژانر پاپ علاقه دارم؛ اما کشش و علاقهام به آواز سنتی بسیار بیشتر است، به دلیل اینکه به روح نفوذ میکند و انگار روح را به پرواز وامیدارد. پایه و اساس آواز سنتی از اشعار وزین و پرمایه است که این دلیل محکمی برای جذابیت این ژانر است.
به خواندن آواز مازندرانی علاقه ندارید؟ این روزها خوانندگان جوان، خصوصاً بانوان، با خواندن موسیقی مازنی، چه به صورت فولکلور و چه پاپ، خیلی زود خود را در فضای مجازی مطرح میکنند. این اتفاق را چگونه ارزیابی میکنید؟
من واقعاً به این که ارزش کار حفظ شود و مخاطبین فرهیخته داشته باشم، خیلی اهمیت میدهم. همانطور که اشاره کردید، اخیراً تعدادی از خانمهای خواننده؛ کارهایی را در فضای محلی عرضه کردهاند که من از این ماجرا اذیت میشوم. دوست ندارم کارهای زیادی ارائه کنم که شخصیت لازم را نداشته باشند. اتفاقاً به کارهای محلی مازندرانی قدما و آوازهای محلی بسیار علاقهمندم. چندین سال هم با ارکسترهای محلی اجرا داشتم و فقط کارهای وزین و اصیل مازنی را اجرا میکردیم.
آیا از وضعیت فعلی موسیقی کشور رضایت دارید؟
متأسفانه خیر! در بخش سنتی که روز به روز علاقهمندی و گرایش مخاطبان رو به زوال است. در بخش پاپ هم با آثار بیمایه و سبکی روبرو هستیم که این بسیار غمانگیز و باعث تأسف است.
در این زوال علاقه به موسیقی کلاسیک ایران و نیز سَبکی موسیقی پاپ، چه کسانی را مقصر میدانید؟ مردم، مسئولان و یا هنرمندان؟
به نظر من مردم، مسئولان و هنرمندان مانند یک مثلث به یکدیگر مرتبط هستند. در هر کشور و فرهنگی، یک سری کارهای هنری سبک و عامهپسند وجود دارد که ممکن است مورد استقبال هم قرار گیرد. مسئولین میتوانند به کارهای سبک مجوز ندهند. البته برای خانمها که اصلاً در این حیطه مجوزی تعریف نشده و خارج از ردهاند، اما لااقل به همان آقایانی که اینگونه کار میکنند و متأسفانه رشد آنها قارچگونه است، مجوز ندهند. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، هنرمندان هم سبُک کار نمیکنند و گوش مردم نیز اینقدر به کارهای ضعیف عادت نمیکند. البته این جزو رویاهای من است و بعید است که به حقیقت برسد. نمیتوان جلوی این موضوع را گرفت زیرا حجم خوانندهها بسیار زیاد شده و طبعاً کارهای قوی نخواهیم شنید!
یعنی شما معتقد هستید که باید سانسور اعمال شود؟ به عنوان یک هنرمند عرصه موسیقی با بیش از سی سال سابقه، فکر میکنم مهمترین معضلی که سبب این ضعف و سبُکی در حوزه موسیقی پاپیولار شده است، همین اعمال سانسور در دهههای اخیر و نپرداختن به موسیقی پاپ و حذف موزیسینها و خوانندگان مطرح و صاحب سبک موسیقی پاپ ایران بوده است!
منظورم این است که یک فیلتر و نظارت قوی باشد تا اشعار، آهنگسازی، تنظیم و سایر موارد از آن فیلتر عبور کند؛ و در نهایت یک کار وزین و خوب از هر جهت، خروجی آن باشد. لااقل به همین سادگی مجوز داده نشود و مسئولین در این زمینه قدمی بردارند.
وضعیت بانوان را در موسیقی سالهای اخیر ایران چگونه دیدهاید؟
وقتی عرصهای برای حضور و ظهور بانوان هنرمند نباشد، غیر از تأسف و درد چیز دیگری نمیتوان گفت! امیدوارم در این زمانه روبه پیشرفت و پیشروی، مسئولین محترم کشور آزادی را به حنجرههای دربند بازگردانند.
حتماً مطلع هستید که انجمن موسیقی آمل در جهت احقاق حق قانونی بانوان در اجرای کنسرت با رعایت موازین کشور، جلساتی را با امام جمعه، فرماندار و مدیرکل ارشاد استان برگزار کرده است. البته هنوز به نتیجه لازم نرسیده است! نظر شما راجع به زیر پا گذاشتن قانون، آنهم در حیطه هنر که با روح و جان آدمی درگیر است، در شهری که به داشتن مردمی سرزنده و پویا شهره است، چیست؟
از آنجایی که من بسیار با موزیسینهای آملی در ارتباط نیستم، از این حرکت انجمن موسیقی اطلاع نداشتم. البته بارها و بارها از طریق تهیهکننده برای گروه ثبت شدهام درخواست اجرای کنسرت برای بانوان داشتم که متأسفانه هیچ راهی ندارد. آرزوی من این است که در شهر خودم اجرای کنسرت داشته باشم. بسیار پیش آمده که دوستان و اطرافیان زمان اجرای کنسرت را میپرسند و اعلام میکنم که مجوز از طرف ارگان مربوط داده خواهد شد، اما متأسفانه از دفتر امام جمعه رضایت نمیدهند! این در حالی است که در استانها و شهرستانهای دیگر، گروههای بانوان کنسرت اجرا میکنند. امیدوارم در شهر آمل که در داشتن مخاطب کنسرت بسیار قوی است، بتوانیم اجرا داشته باشیم.
پس احتمالاً از وضعیت موسیقی آمل هم چندان مطلع نیستید!
من مدت ٣-٤ سال است که خودم را از فضای موسیقی آمل جدا کردم، به خاطر اینکه فکر میکنم نوازندگان قدر و حرفهای فعالیت ندارند و این باعث افت سطح حرفهای و موسیقیاییِ گروهها میشود!
فکر نمیکنید این صحبت شما راجع به ضعف نوازندگان یک شهر، کمی بیانصافی است؟ آمل در موسیقی همواره در سطح کشور خود را مطرح کرده و چه در فضای جشنوارهای و چه عمومی، نوازندگان قدری را در ژانرهای مختلف موسیقی معرفی کرده است!
من از شما میخواهم که یک نوازنده خانم که خوب و پرقدرت ساز میزند را در آمل به من معرفی کنید و من قول میدهم کار کنم! کسی که دشیفرنواز خوبی باشد، گروه نواز خوبی باشد، اجرای کنسرت او بدون استرس و قابل قبول باشد. در نوازندگان تهران این خصوصیات را دیدم، ولی در تمام مازندران یک نوازنده مورد قبول کمانچه برای کار ضبطی خود پیدا نکردم! البته خانم جهانگیری هستند که من با ایشان آشنایی ندارم و ساز زدنشان را هم نشنیدهام. متأسفانه ما در اینجا نوازنده خوب ساز سنتی نداریم. شاید در ساز مضرابی و تار، نوازنده خوب در قائمشهر داشته باشیم که البته به دلیل بُعد مسافت نمیتوان گروه را جمع کرد. البته این کار را هم انجام دادیم، ولی به دلیل دوری راه به مشکل برخوردیم.
به عنوان یک هنرمند فعال و مدرس آواز، راه برون رفت از وضعیت نابسامان کنونی را در چه میبینید؟
تا آزادی به صدای بانوان بازگردانده نشود، حقیقتاً راهکاری هم نمیشود پیشنهاد کرد، بانوان هنرمند مثل پرندهای هستند با بالهای بسته...!
به نظر شما چه وظیفهای بر عهده یک هنرمند برای بهبود شرایط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی امروز است؟
به نظر من یک خواننده میتواند با انتخاب اشعار درخور و شایسته، سطح و سلیقه شنیداری مخاطبان را ارتقا ببخشد و این هدف معنوی را در اولویت اهداف دیگرش قرار دهد. اگر اکثریت خوانندگان این راه را در پیش بگیرند، در دراز مدت، از لحاظ فرهنگی به جایگاه بهتری خواهیم رسید.