سرویس سینمایی هنرآنلاین: استان کردستان همواره جزو استانهای هنرمند خیز کشور بوده است و در حوزه موسیقی، ادبیات، سینما و تئاتر هنرمندان به نامی را معرفی کرده است؛ اما آنچه که بیش از هرچیز به چشم میآید محرومیتهایی است که این استان را در برگرفته است. جلال قلعه شاخانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کردستان در گفتگو با خبرنگار هنرآنلاین به تشریح برنامههای کلان اداره کل ارشاد استان پرداخت که ماحصل این گفتگو را در زیر میخوانید:
آقای قلعه شاخانی کمی درباره تازهترین فعالیتهای اداره فرهنگ و ارشاد استان در سال 97 که قرار است اجرا شوند، توضیح دهید؟
پیگیر چند بحث در چند محور مختلف هستیم. یکی از مهمترین مباحثی که در سال 97 پیگیری میکنیم بحث اقتصاد هنر است. فکر میکنیم اگر بخواهد اتفاقی در حوزه هنر بیفتد در مرحله اول باید گره اقتصاد فرهنگ و هنر را مرتفع کرده باشیم؛ یعنی تئاتر ما گیشهاش فروش داشته باشد و کتابهایمان خواننده داشته باشند. روزنامه و نشریه ما و همه مباحث هنری ما به فروش برسند. به همین دلیل گروههای کاری مختلفی در حوزههای مختلف شکل دادیم؛ به طور مثال در مبحث سینما یک گروه کاری جداگانه تعریف کردیم. این یکی از کارهایی است که در استان به عنوان اولویت تعریف کردیم. برای نمونه در این مبحث نخستین بازار هنر را در آینده نزدیک برگزار میکنیم که در این بازار در همه حوزههای مختلف فرهنگی و هنری آثار هنرمندان استان در معرض فروش قرار خواهد گرفت . پیگیری هم کردیم که بخش خصوصی و دولتی با تخفیفات ویژهای این آثار را در اختیار مردم قرار دهند تا بابی شود برای آشتی مردم با خرید آثار هنری و در سبد خرید خانوارها آثار فرهنگی و هنری نیز جایی داشته باشند.
زمان دقیق این بازار هنری مشخص شده است؟
زمان دقیق هنوز مشخص نشده است، اما در انتهای نیمه اول امسال این اتفاق خواهد افتاد.
در حوزه موسیقی چطور؟
برای معرفی و فرهنگ کردستان که از قطبهای جریان ساز کشور و منطقه در کل تاریخ بوده است و در همه حوزهها این اتفاق افتاده است و تعدادی از اکثریت بزرگان و سرآمدان حوزه موسیقی کشور از اهالی کردستان هستند. برای احیای این فرهنگ غنی قدیمی چند برنامه در نظر داریم که یکی از آنها بر میگردد به این که مشاهیر و مفاخری که داشتیم را در گذشته خیلی نتوانستیم معرفی کنیم و از این جهت هم در کشور و هم در سطح منطقه ناشناخته باقی ماندهاند. از همین رو یک کنگره خیلی وسیع و گستردهای را با عنوان "کنگره مشاهیر کرد" در نظر داریم برگزار کنیم که در دستور کار است. امیدواریم که بتوانیم آنطور که باید و شاید قدمهای اولیه را برای معرفی مشاهیر و مفاخر کردستان به کشور، منطقه و جهان داشته باشیم. همینطور در حوزه موسیقی پیگیر هستیم که شهر سنندج با همت شهرداری به عنوان شهر خلاق موسیقی ثبت شود؛ که یکسری زیرساختها میخواهد از جمله شکلگیری مکتبخانههای موسیقی که به آموزش موسیقی کردی بپردازند و مسائل دیگری که در بحث سخت افزاری تا در حوزه موسیقی و با ساخت پلاتوهایی برای اجرای موسیقی این امر میسر میشود.
در راستای تئاتر استان چطور؟ آیا تدابیری برای افزایش فضاهای اجرایی در نظر گرفتهاید؟
بله از دیگر برنامههایی که پیگیر هستیم مبحث سخت افزاری است. با توجه به این که استان ما فرهنگی است و تعداد و ظرفیتهای مختلف فرهنگی دارد اما به شدت کمبود فضا و امکانات فرهنگی در استان محسوس است و این فضا و امکانات در شان هنرمندان و استعدادهای هنری استان نیست. به همین مناسبات پیگیر هستیم تا در حد مقدوراتی که شدنی است خودمان را به میانگین فضا و امکانات کشور برسانیم، چرا که الان از سطح کشور خیلی پایینتر هستیم و در سطح استانهای محروم قرار داریم. در همین راستا پروژه "تالار مرکزی سنندج " را در دستور کار داریم که پروژه عظیمی است و امیدواریم به همت استاندار و وزارت ارشاد و سازمان برنامه و بودجه تا پایان سال مالی 97 که تیرماه 98 میشود به بهره برداری برسانیم. در باقی فضاهای فرهنگی نیز از آنجایی که همیشه به لحاظ فضا عمومی در تئاتر دچار مشکل بودیم امسال تلاشمان این است که 7 پلاتو نمایشی برای اجرای هنرهای نمایشی را به فضاهای نمایشی 7 شهر استان اضافه کنیم.
در اختتامیه جشنواره فیلم و عکس ژیار نماینده مجلس استان درباره شکلگیری جشنواره کردی سخن گفتند. کمی دراین باره توضیح دهید؟
در حوزه سینما نیمه دوم سال، "نخستین جشنواره فیلم کردی" را با حضور همه کرد زبانهای جهان از چند جهت برگزار میکنیم. یکی اینکه همه کرد زبانهایی که در جهان مشغول فیلمسازی هستند بتوانند آثارشان را ارائه دهند یا همه فیلمهایی که موضوعاتشان درباره فرهنگ و تاریخ ادبیات کرد است با هر زبانی و توسط هر فیلمساز دیگری میتوانند در این جشنواره حضور داشته باشند که در راستای معرفی ظرفیتهای فرهنگی و هنری استان است.
فراخوان این جشنواره به شکل رسمی اعلام شده است؟
تا پایان خرداد فراخوان به صورت رسمی منتشر میشود و برابر گاهشماری که داشتیم و اینکه نمیخواهیم همه اتفاقات سینمایی ما در یک زمان رخ دهند نیمه دوم سال زمان برگزاری این جشنواره خواهد بود.
در حوزه سینما چطور؟ استان شما جزو استانهایی است که تقریبا از داشتن سالنهای سینمایی محروم است؟
ما چهار شهرستانمان هنوز سینما ندارند و بنابر تفاهمنامهای که با سازمان سینمایی منعقد شده است در نیمه اول امسال این اتفاق رخ میدهد و سالنهای موجود در این چهار شهر به عنوان سالنهای سینمایی تجهیز و به سالنهای کشور افزوده خواهند شد. همچنین رایزنیهایی شده و از همین تریبون از فعالان اقتصادی که علاقمند هستند تا در این حوزه سرمایهگذاری کنند نیز دعوت میکنیم تا در راستای هرچه بهتر شدن این امر به ما کمک کنند. ولی تا آن زمان ما سعی میکنیم در این چهار شهر سالنهای سینما راهاندازی شود و امکانات به شهرها بیاید.
با توجه به این تدابیری که در نظر گرفتید در مبحث حمایت از فیلمسازان استان چه برنامههایی دارید؟
جزو سیاستها و اولویتهای کاری امسال قرار است که در وهله اول بحث آموزشی را داشته باشیم، در همین راستا کارگاههای آموزشی برابر با نیازسنجی که انجام شد برگزار میشوند. همچنین بحث دیگری که از سال 96 شروع کردیم حمایت از فیلم کوتاه و مستند است که متاسفانه نتوانستیم خیلی این کار را انجام دهیم و امیدواریم در این فصل بتوانیم این حمایت را داشته باشیم. ضمن اینکه اقتصاد سینما را هم در سطح استان پیگیر هستیم و میخواهیم مسیر و بستری را فراهم کنیم که فیلمهایی که تولید میشوند و بخصوص فیلمهای کوتاهی که خروجی مالی برای تولیدکنندگان ندارند در دو بحث اکران عمومی و یا شکلگیری بستههای نمایش خانگی به مخاطبان عرضه کنیم که جسته و گریخته این کار را انجام دادیم. انشاله با یکسری راهکارهای دیگر بشود مبحث اقتصاد فرهنگ و هنر و بازگشت مالی و تامین هزینههای تولید فیلم را برگردانیم. در ادامه طی دیداری که آقای استاندار با رئیس سازمان سینمایی انجام دادند، امیدواریم رئیس و معاونین سازمان سینمایی به استان بیایند و بتوانیم خانههایی داشته باشیم که امکانات اولیه، تجهیزات و سایر مسائلی که بتواند هزینههای فیلمسازی را ارزانتر کند برای فیلمسازان فراهم کنیم. در واقع تمرکز ما در حال حاضر روی آموزش و همراهی فیلمسازان در قبل، حین و بعد از تولید است تا با راهکارهایی که توسط خود دوستان فیلمساز و کارگروههایی راهاندازی شده بتوانیم راهکارهایی پیدا کنیم که در این سه مقطع همکاری لازم را داشته باشیم.
از آنجایی که فیلم کوتاه و مستند خیلی فرصت اکران ندارند آیا با صداوسیمای استان برای نمایش این فیلمها مذاکره داشتهاید؟
ما اکران سینمایی و نمایش در صداوسیمای مرکز استان را در نظر داریم که خوشبختانه دوستان در صداوسیمای استان هم توجه و هم حمایت خوبی دارند و انتظار ما نیز حمایت و توجه بیشتری است که با استقبال مناسبی از سوی مدیران استانی مواجه شدیم.
با توجه به اینکه جشنوارهها در سطح مراکز استانی افزایش یافتهاند و از عمر جشنواره فیلم و عکس ژیار نیز ده سال گذشته است، برگزاری این جشنواره تا چه اندازه به سینمای منطقه کمک کرده است و آیا در آینده شاهد اتفاق جدیدی خواهیم بود؟
همه جشنوارههای ما در وهله اول از این جهت برایمان مهم است که محلی برای دیدار هنرمندان، فعالان و علاقمندان این عرصه است و در حواشی این دیدارها تجارب جدیدی شکل میگیرد و بهترین پاتوقی است که دوستان در کنار هم جمع شوند. از سوی دیگر میتوانند تولیدات خود را عرضه کنند چرا که شرایط عرضه و اکران فیلمهای کوتاه فراهم نبوده است و محدود به همین جشنوارههاست و میتوانند با آثار سایر استانها نیز آشنا شوند که تاثیرگذار است. از سوی دیگر آثار به لحاظ کیفی رشد قابل ملاحظهای داشتهاند اما در سال آینده بحث ما بر این است که در دوره یازدهم دو جشنواره تخصصی فیلم و عکس را داشته باشیم چرا که جشنواره عکس در حاشیه بوده و نگاه تخصصی در این حوزه وجود نداشته است. در دوره یازدهم این دو جشنواره در دو بازده زمانی متفاوت برگزار میشوند که نگاه تخصصیتری خواهیم داشت. در حوزه عکس دو جشنواره دیگر برای بار اول شکل میگیرد چرا که استان جاذبههای خیلی خوبی در این زمینه دارد و استعدادهای عکاسی استان نیز شناخته میشوند. جشنواره آئینی سنتی و جشنواره اورامانات را داریم که میتواند به بهتر معرفی کردن سنتها و همچنین مناطق بکر استانی کمک کند. بحث دیگری که برای جشنواره فیلم ژیار در همین دوره هم سعی کردیم انجام شود و در دوره بعد تخصصیتر باشد حمایت از تولید است که سعی میکنیم از برگزیدگان حمایت مالی داشته باشیم تا بتوانند آثار خود را بهتر تولید کنند.
و سوال آخر این که اصولا در شهرستانها آنچنان که باید و شاید مثل پایتخت رسیدگی نمیشود، آیا تقاضایی از شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دارید؟
در همین امسال که برای اولین بار با سازمان سینمایی تفاهمنامه منعقد کردیم، این اتفاق از نگاه ویژه رئیس سازمان سینمایی و شخص وزیر شکل گرفته است و از این بابت بسیار تشکر میکنیم؛ اما در استانها نگاه ویژهتری برای جبران عقب ماندگیها و ضعفهایی که از گذشته مانده است لازم است و امیدوارم تبعیض مثبتی اتفاق بیفتد تا ما در یک بازده زمانی مشخص سه یا چهار ساله به آن استانداردها و میانگینهای کشوری در تمام حوزهها برسیم.