گروه فرهنگی خبرگزاری هنر ایران: لیلا وصالی، مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران در گفت‌وگو با هنرآنلاین با تاکید بر اهمیت نحوه صحیح انتقال پیام، گفت: در بحث انتقال معنا وقتی وارد فضای مجازی می‌شویم، این ساحت جزو ساحت‌های ارتباطی ما محسوب می‌شود و اینکه ما در چنین فضایی عملکرد درست یا غلطی داشته باشیم، بازمی‌گردد به آنکه تا چه اندازه توانسته‌ایم این بستر را بشناسیم و از آن به درستی بهره گیریم.
وی یکی از ویژگی‌های روش‌های انتقال پیام در فضای مجازی را نبود احساسات در متن و آن را فاقد لحن خواند و عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های فضای مجازی آن است که همراه با کلمات و عباراتی که برای افراد ارسال و توسط آن‌ها با اطرافیانمان ارتباط برقرار می‌کنیم، امکان انتقال لحن و معنا وجود ندارد؛ در این راستا خصوصا مخاطبانی همچون جوانان و نوجوانان امروزی ممکن است در نوشتار مطالب و انتقال معنای مفصل‌تر بی حوصله باشند و خلاصه و موجز منظور خود را بیان کنند، لذا این امکان وجود دارد اشتباهی در برداشت معنا از پیام آن‌ها صورت گیرد.
مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران با تاکید بر اینکه در ادبیات فارسی برای انتقال مفاهیم و رساندن منظور کلمات بسیار مناسبی وجود دارد، اظهار کرد: با این حال بسیاری از عبارات در نوع بیان معنای خود را منتقل می‌کنند که لازم است دقت نظر کافی را در کلمات و عباراتی که قرار است معنای مورد نظر ما را برساند، داشته باشیم.
وصالی افزود: بخشی از آنکه قرار است چه نوع انتقال معنا و مفهومی صورت گیرد، به مخاطب بازمی‌گردد و باید بداند از چه واژگانی بهره گیرد و به اندازه کافی موضوع مورد نظر خود را شرح و بسط دهد تا مخاطب به درستی پیام را دریابد.
وی با بیان اینکه همواره باید در نظر داشته باشیم در این فضا ممکن است معنای مورد نظر فردی که برای ما پیام ارسال کرده آنچه می‌خوانیم نباشد، گفت: نوشته‌‌ها و پیام‌های متنی بروز اصطکاک کمتری را به همراه دارند و تفاوتی که بین پیام‌های متنی با صوتی و تصویری وجود دارد این است که افراد به طور معمول پیام‌های متنی را ساده‌تر می‌خوانند، چراکه باید توجه داشته باشیم گیرنده پیام در موقعیتی قرار گیرد که به سادگی امکان استفاده از پیام غیرمتنی را داشته باشد.
مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران با اشاره به اینکه پس از شیوع کرونا فرهنگ «همیشه آنلاین بودن» رواج یافته است، عنوان کرد: حجم اطلاعات دریافتی و محدود بودن زمان افراد برای تحلیل و تفسیر مناسب پیام‌ها پدیده «سرریزی اطلاعات» را به همراه دارد و یکی از اشتباهاتی که ما دچار آن می‌شویم این است که استفاده از فضای مجازی را به مثابه گذران اوقات فراغت می‌بینیم و باید بدانیم فضای مجازی فضای ارتباطی و خبری ما است و باید توجه کنیم در زندگی روزمره خود چه اندازه به خبر و اطلاعات نیاز داریم.
وصالی با تاکید بر اینکه عرصه خبر باید از اطلاعات جدا شود، خاطرنشان کرد: باید این را مورد توجه قرار دهیم که اطلاعات تا چه اندازه واقعی محسوب می‌شوند، چه بخشی از آن‌ها آگاهی را با خود به همراه دارند و چه میزان اطلاعات زائد هستند.
وی افزود: بخش عمده‌ای از آنچه در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی می‌بینیم و می‌خوانیم در ذهن ما ماندگار نمی‌شوند و سرعت گذران اطلاعات نشان می‌دهد که به سرعت اطلاعات بعدی جایگزین اطلاعات پیشین می‌شوند؛ اگر به نوع عملکرد مغز انسان در به خاطرسپاری محتواها دقت کنیم، درمی‌یابیم مغز ما از بین محتواهایی که با آن‌ها مواجه می‌شود، گزینش انتخابی دارد.
مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران با بیان اینکه قالب اطلاعات و پیام‌هایی که ما در شبکه‌های اجتماعی دریافت می‌کنیم، به دلیل نوع ماهیت، تنوع، نداشتن یک مبنای علمی و مطالعاتی مشخص یا داشتن یک جریان معین، قالبا از نوع اطلاعاتی هستند که به سرعت از ذهن ما پاک خواهند شد، گفت: اما تصور ما بر این است که در مسیر کسب اطلاعات و آگاهی هستیم و خود را ملزم می‌دانیم به این واسطه خود را به روز نگه داریم یا این اطلاعات را به صورت مداوم دریافت کنیم که پدیده همیشه آنلاین بودن رقم می‌خورد.
وصالی با اشاره به اینکه گاهی فکر می‌کنیم حضور مداوم ما در این فضا ما را به فردی به‌روز، به خط و همیشه آگاه تبدیل کند، عنوان کرد: در حالی که آگاهی غالبا با مطالعه به دست می‌آید و فضای مجازی زمانی قادر به تاثیرگذاری بر گفتار ما است که ابتدا وارد تفکر ما شده باشد و مطلبی ما را به تفکر وامی‌دارد که یک پیشینه علمی و مطالعاتی دقیق و مشخص داشته و میزان زمان ماندگاری در ذهن را تثبیت کرده باشد.
وی خاطرنشان کرد: آنچه اهمیت دارد این است که فضای مجازی مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت نیست و برقراری ارتباط موثر و آفلاین نیز امری ضروری است، اگر برآنیم از عمرمان بهتر بهره گیریم، لازم است در فضای واقعی زندگی‌مان مهارت کسب کنیم.
مدیرعامل انجمن سواد رسانه‌ای ایران با بیان اینکه ممکن است فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در راستای فضای واقعی قرار گیرند، اظهار کرد: ممکن است گاه در زندگی واقعی به دنبال مهارتی رفته‌ایم که آن را در دنیای مجازی نیز دنبال می‌کنیم که این امر می‌تواند کمک کننده و موثر باشد.