سرویس مد و لباس هنرآنلاین: شهین ابراهیم‌زاده پزشکی هنرمند و پژوهشگر دوختهای سنتی ایران است که به شیوه دوخت رشته‌های مختلف سوزندوزی از جمله سرمه‌دوزی، ابریشم‌دوزی، پته‌دوزی، تکه‌دوزی، گلابتون دوزی و... تسلط دارد.
پزشکی که دارای مدرک درجه یک هنری در رشته دوختهای سنتی ایران است و گواهینامه بین‌المللی از نمایشگاه اکسپوی ۲۰۰۷ نایروبی، کنیا دریافت کرده است، در گفت‌و‌گو با خبرنگار هنرآنلاین گفت: فعالیت من در زمینه تحقیق و پژوهش در سوزن‌دوزی‌های مناطق مختلف کشور و کشف تکنیک‌های خاص هر منطقه است.
پزشکی ادامه داد: با پژوهش در مورد کاربرد سوزن‌دوزی‌ها و نقوش مختلف هر منطقه به تالیف کتاب و مقاله پرداختم و علاوه بر کشف این نقوش، شیوه‌های مختلف را به کسانی که علاقه‌مند فراگیری آنها هستند آموزش می‌دهم تا در حفظ و اشاعه این هنر تلاش کنم.
این پژوهشگر که 6 کتاب با نام‌های آموزش سرمه‌دوزی، طرح‌هایی برای سوزن دوزی، آموزش تکه دوزی به روش مدرن با طرح‌های سنتی، آموزش سرمه دوزی درجه یک، گلابتون‌دوزی‌ها و شبکه دوزی‌ها را تالیف کرده است، افزود: سال 72 توسط یکی از دوستان که کارهای من را می‌دید دعوت شدم تا به عنوان مربی در وزارت ارشاد اصول سوزندوزی را به علاقه‌مندان آموزش دهم. پس از مدتی احساس کردم درس‌ها تکراری شده و احساس ناخوشایندی از رسیدن به پایان راه ایجاد می‌کند. به همین دلیل تصمیم گرفتم چیزهای نویی را در کار وارد کنم.
پزشکی ادامه داد: تحقیقات خود را از خراسان شروع کردم تا ببینم در مشهد چه دوختهای قدیمی وجود داشته است. متاسفانه در منابع مکتوب چیزی وجود نداشت بنابراین شروع به تحقیقات میدانی کردم و سپس همه چیزهای نویی را که پیدا کرده بودم به آموزش‌های خود وارد کردم. بعد از آن به شهرهای دیگر رفتم و دیدم سراسر ایران چیزهای بکر و کهنی وجود دارد که ارزش دارد به آن بپردازیم و برای حفظ آن تلاش کنیم. بعد از بیش از 20 سال تحقیق و پژوهش فکر می‌کنم هنوز چیزهایی هست که ناشناخته مانده و باید به دنبال آنها بروم تا در صندوقچه‌ها و خاطرات مردم آنها را پیدا کنم.
هنرمند برگزیده سال ۸۱ استان خراسان در مورد آشنایی اولیه خود با دوختهای سنتی، گفت: آموزه‌های اولیه من به دوره دبیرستان و کلوپ‌های هنری برمی‌گردد که کارهایی مانند خیاطی، گلدوزی، شماره‌دوزی و... را آموزش می‌دیدیم. به مرور زمان علاقه من به این کارها بیشتر شد و با توجه به اینکه رشته اصلی من نقاشی بود، طرح‌هایم را با نخ و سوزن روی لباس بچه‌ها پیاده می‌کردم و لباس‌های خیلی خاصی به وجود می‌آمد که همان‌ها باعث شد از من برای تدریس دعوت کنند. کلاس‌های خیلی خوبی در ارشاد داشتم و بعد از آن با سازمان فنی و حرفه ای آشنا شدم و دیدم نقص‌های زیادی در آموزش‌هایشان وجود دارد. پس از مکاتباتی که با سازمان انجام دادم، سازمان پژوهش‌های فنی و حرفه‌ای کشور از من دعوت کرد تا استانداردهای مختلف را تالیف کنم و از سال 75 تا به حال چند کتاب مطابق آن 7 استاندارد اولیه تالیف کرده‌ام.
پزشکی که کتاب آموزش و پژوهش ابریشم‌دوزی‌های ایران را در دست چاپ دارد، افزود: قبلا یک درس با نام سوزندوزی وجود داشت و همه رشته‌ها مانند سرمه‌دوزی، گلابتون‌دوزی و... در آن آموزش داده می‌شدند، اما من آنها را جدا کردم و برای اولین بار در ایران برای کلیه دوخت‌ها و رشته‌های دوختی، الفبایی تدوین کردم و این روش‌ها باعث شده که علاقه‌مندان به هنر سوزن دوزی بتوانند به راحتی بر طبق علاقه خود رشته مورد نظر را فراگیرند.
او در مورد شیوه تالیف کتاب‌های خود گفت: برای بخش تاریخچه از کتاب‌های تاریخی، باستان شناسی و... استفاده کردم. با توجه به اینکه نقوش در سوزندوزی هر منطقه اهمیت زیادی دارند آثار باستان شناسان و کار آنها در زمینه ریشه‌یابی نقش‌ها بر روی سفالینه‌ها و...کمک زیادی به من می‌کند. برای یافتن تکنیک‌ها از تحقیق میدانی استفاده کردم که دریایی وسیع است و تفاوت‌های بسیار زیادی در مناطق مختلف پیدا کردک که در هیچ منبع مکتوبی نوشته نشده بود.
پزشکی با اشاره به کمبود منابع پژوهشی در کشور افزود: تنها منبع خوب ما کتاب " نگرشی به روند سوزن دوزی‌های ایران از دیرباز تا کنون" نوشته مرحوم منتخب صبا است که بزرگترین منبع سوزن‌دوزی‌ها در ایران است و اگر این کتاب وجود نداشت هنر سوزندوزی تابه حال از بین رفته بود. تالیف این کتاب با امکانات محدودی که آن زمان وجود داشته کار بزرگی بوده، اما نواقصی هم در آن وجود دارد که باید رفع شود.
پژوهشگر برتر استان خراسان رضوی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته مانند انگلیس، فرانسه، ژاپن و... کارهای بزرگی در زمینه سوزندوزی انجام شده و تاریخ مکتوب سوزن‌دوزی‌های خود را به صورت عالمی با تفکیک رنگ، نقش و... تالیف کرده‌اند، اما در کشور ما چنین اقدامی انجام نشده است.
پزشکی ادامه داد: با وجود اینکه چند کتاب تحقیقاتی در زمینه دوختهای سنتی و پوشاک در ایران تالیف شده‌اند من احساس کردم برای حفظ این دوخت‌ها باید قدم‌های بیشتری برداشت و کارهای صورت گرفته برای سرزمینی با قدمت ایران کافی نیست. با بررسی جنوب تا شمال خراسان متوجه می‌شویم که بیش از صد گونه لباس وجود دارد و هر طایفه شاخصه‌های پوششی خود را دارد که تزیینات، رنگ و مدل‌های مختلف دارد، اما مردم ما از پوشش خراسان فقط لباس تربت جام و کردهای خراسان را می‌شناسند.
این پژوهشگر که موفق به دریافت دیپلم افتخار از مجتمع فرهنگی و هنری الحمرا دانشگاده هنر NCA و گالری هنری دانشگاه پنجاب شهر لاهور شده است، ادامه داد: حتی مردم هر منطقه هم لباس‌های قدیمی خود را نمی‌شناسند چون سالهاست از آنها استفاده نمی‌شود، اما برای حفظ آن پیشینه باید مطالعه شود تا پله‌هایی برای صعود به آینده ایجاد کنیم. ما زمانی می‌توانیم به بچه‌های خود خوراک فکری بدهیم که پیشینه خود را حفظ کنیم. شاید بسیاری از لباس‌ها دیگر در کشور ما وجود نداشته باشد اما باید در منابع مکتوب باقی بمانند.
او که سابقه برگزاری چهارده نمایشگاه انفرادی در داخل کشور و نمایشگاه‌هایی در کشورهای قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، پاکستان، اندونزی و رومانی را دارد، گفت: زمانی که قصد داشتم برای دوختهای مختلف استاندارد تدوین کنم عده‌ای به من گفتند این کارهای محدود و ساده نیازی به استانداردسازی ندارد اما وقتی استاندارد هر دوخت را نوشتم، کتاب را تالیف کردم و نمونه‌های تاریخی دوخت‌ها را آوردم همه متوجه شدند که می‌توان با جزییات بیشتر به این موضوع پرداخت. تا امروز هم خیلی از کتاب‌هایی که در مورد دوختهای سنتی تالیف شده از کار من الگو گرفته‌اند.