سرویس موسیقی هنرآنلاین: تعطیلی کنسرت‌ها به خاطر شیوع ویروس کرونا تاکنون لطمه‌های مالی فراوانی به فعالان و هنرمندان عرصه موسیقی وارد کرده و ماندگاری این افراد در حوزه موسیقی را مورد تهدید قرار داده است چرا که این بخش صرفاً به یک گروه یا خواننده یا حتی چند تهیه‌کننده معطوف نیست و اقشار زیادی به شکل مستقیم و غیرمستقیم از این مسیر امرار معاش می‌کنند.
در حال حاضر بیش از 9 ماه است که فعالان این عرصه به‌اجبار در تعطیلی به سر می‌برند و هیچ‌گونه شیوه جایگزین درآمدی برای آن‌ها وجود ندارد.
در این شرایط چند روز پیش انتشار خبر اعمال محدودیت‌های تردد در سطح پایتخت و پیرو آن تعطیلی سایر فعالیت‌های صنفی فرهنگی و هنری، واکنش‌های متعددی را از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی به دنبال داشت. یکی از مهم‌ترین طیف‌های مخالف با این ابلاغیه تعدادی از هنرمندان عرصه‌های مختلف چون موسیقی تئاتر و سینما هستند.
برابر با مصوبه جدید ستاد مبارزه با کرونا مبنی از 20 آبان تا 20 آذر، فعالیت مشاغل گروه‌های دو و سه و چهار که فعالیت‌های هنری را نیز شامل می‌شود تا ساعت 18 تعیین شده است. این در حالی است که تا پیش از شیوع کووید-19 فعالیت‌های هنری عموماً تازه از ساعت 18 آغاز می‌شد و معمولاً تا ساعت 23 ادامه داشت و مردم نیز در این ساعات عادت به حضور برای تماشای فعالیت‌های هنری داشتند.
اکنون این پرسش‌ها مطرح است که وقتی روزبه‌روز بر تعداد تلفات جانی ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور و به‌ویژه پایتخت افزوده می‌شود آیا چنین مصوبه‌ای با هدف ازسرگیری اجرای کنسرت‌ها کارآمد و اصولی است؟ آیا به‌واقع برگزاری کنسرت و اتمام آن تا پیش از ساعت 18 امکان‌پذیر خواهد بود؟ و آیا درنهایت برگزاری این برنامه‌ها با استقبال مواجه خواهد شد
بر این اساس، نقطه نظرات محمدحسین توتونچیان و رامین صدیقی تهیه‌کننده و برنامه‌گذار، امیرعباس ستایشگر عضو هیئت‌مدیره مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری و موسیقی و محمد اله‌یاری مدیرکل دفتر موسیقی را در ارتباط با این موضوع گردآوری کرده‌ایم.
دولت به جای طرح برگزاری کنسرت تا ساعت 18، حمایت کند
محمدحسین توتونچیان تهیه‌کننده موسیقی در واکنش به مصوبه برگزاری کنسرت تا قبل از ساعت 18 گفت: جالب است که کرونا ساعت کاری خود را به مسئولین کشور ما اعلام کرده ولی به دیگر کشورها خیر! همواره کنسرت‌ها زمانی برگزار می‌شده که مردم از سر کار می‌آمدند و به امور فرهنگی زندگی‌شان می‌پرداختند. اما حالا، ادغام کردن این‌ها با همدیگر یا به‌قصد لطمه زدن به یک صنعت موسیقی است یا از عدم آگاهی و درک از مسائل پزشکی و توأماً فرهنگی می‌آید. اگر مسئولین ما اطلاع ندارند که وای به حال ما! و امیدوارم به‌قصد ضربه زدن یا نمایش یک حرکت به نفع فرهنگ باشد تا عدم آگاهی.
وی ادامه داد: در حال حاضر همه بیزینس‌ها و صنایع دیگر مشغول شغلشان هستند و به فعالیت خودشان ادامه می‌دهند. به‌جز موسیقی، تئاتر و سینما. اگر می‌خواهند یک پرچم دست بگیرند و بگویند ما تنها صنعتی را که از بین رفته بود نجات دادیم و با این مصوبه به آن‌ها اجازه فعالیت دادیم، مشکلی نیست، اما ما خوب می‌دانیم که بلوفی بیش نیست! مسئولین ما دارند هوشمندانه عمل می‌کنند. خدا نکند مدیرانی که دارند برای کشور تصمیم می‌گیرند از عدم آگاهی‌شان این تصمیم را گرفته باشند. یعنی سر در نیاورند که ساعت تفریح با ساعت کار نمی‌تواند یکی باشد.
مدیرعامل شرکت ققنوس تأکید کرد: اگر ما قبل از ساعت 18 کنسرت برگزار کنیم دیگر مشکلی پیش نمی‌آید؟ آیا در سالن، ناقل بی علامت وجود ندارد؟ یعنی حضور این همه آدم کنار همدیگر هیچ خطری ندارند؟ چه کسی این طرح را گذاشته است؟ من به‌عنوان متولی برگزاری کنسرت‌های این کشور می‌خواهم درخواست کنسرت بدهم، می‌خواهم بدانم کدام مدیری شهامت دارد زیر آن را امضاء کند؟ من می‌خواهم بگویم قانون‌گذار بلوف زده است. خدا کند که بلوف زده باشد. امیدوارم قانون‌گذار بداند کرونا ساعت کاری ندارد زیرا که وقتی قانون می‌گذارند که ما حق نداریم کنسرت بگذاریم، طبق همان قانون موظف هستند که هزینه‌های جاری ما شرکت‌ها و خواننده‌ها را پرداخت کنند، بنابراین گفتند کنسرت بگذارید تا هزینه‌ای نکنند.
توتونچیان عنوان کرد: به‌طور مستقیم 300 خانواده و به‌طور غیرمستقیم هزار خانواده از محل برگزاری یک کنسرت ارتزاق می‌کنند که در حال حاضر درآمد همه آن‌ها به صفر رسیده است. برخی از نوازندگان ارکستر الآن سازهای خود را در دیوار می‌فروشند و برخی دیگر در اسنپ کار می‌کنند. دولت به جای طرح برگزاری کنسرت تا ساعت 18 موظف است از آن‌ها حمایت کند.
وی اظهار داشت: ما 80 میلیون جمعیت داریم ولی حتی 10 درصد آن‌ها هم مخاطب حوزه فرهنگ و هنر نیستند. متأسفانه عدد روی دو، سه درصد است. من دست این دو، سه درصد را می‌بوسم چون آن‌ها برای آرامش و سلامت خودشان و خانواده‌شان ارزش قائل هستند. همین افراد هستند که فرهنگ مملکت را روی دوش خودشان حمل می‌کنند. من برای سلامت و پاسداری از وجود آن‌ها تلاش می‌کنم و هر کاری از دستم بربیاید انجام می‌دهم. ما اگر این افراد را نداشته باشیم دیگر حامی فرهنگی در مملکت نخواهد بود.
این تهیه‌کننده موسیقی در پایان در پاسخ به این سؤال که اگر کنسرت‌ها در این شرایط برگزار شود، آیا مردم استقبال می‌کنند، گفت: بله، با رعایت پروتکل‌ها، امکان آن هست.
بعید می‌دانم استقبال چندانی صورت بگیرد
رامین صدیقی یکی دیگر از تهیه‌کنندگان موسیقی درباره مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا گفت: الآن مردم ترجیح می‌دهند از همدیگر فاصله بگیرند و به همین خاطر فراگیری کرونا دارد حکم می‌کند. حالا در همان چارچوب می‌گویند اگر کسی می‌خواهد کنسرت بگذارد باید تا ساعت 18 آن را تمام کند. در این شرایط کسی کنسرت برگزار نمی‌کند و اگر هم برگزار کند با استقبال مواجه نمی‌شود.
وی بیان کرد: به نظرم این پیشنهاد عجیب است و هیچ‌کدام از برگزارکنندگان و هنرمندان از این پیشنهاد استقبال نمی‌کنند. فکر می‌کنم هنوز هیچ‌کس نمی‌داند آینده چه شکلی است ولی بعید می‌دانم که استقبال چندانی صورت بگیرد. حتی در این مدت که سینماها باز بودند هم از آن استقبال نشد چون به‌هرحال یک نگرانی ته دل همه وجود دارد.
این تهیه‌کننده موسیقی ضمن تأکید بر این که شرکت‌های موسیقی دارند ورشکست می‌شوند، درباره فعالیت‌های شرکت خود اظهار داشت: ما یکی، دو کار از قبل مانده برای انتشار داشتیم که می‌خواهیم آن‌ها را به‌صورت سمبولیک پخش کنیم. دو سال روی آن پروژه کار کرده‌ایم ولی با این شرایط می‌دانیم که اقبالی هم نخواهد داشت. پس از آن باید تصمیم‌گیری کنیم که شرکت را تا چه زمانی می‌توانیم با چنین زیان هنگفتی حفظ کنیم.
درد جامعه موسیقی را علاج نمی‌کند
امیرعباس ستایشگر عضو هیئت‌مدیره مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری و موسیقی درباره مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا عنوان کرد: من فکر می‌کنم ما باید این مصوبه را از سه منظر بررسی کنیم. نخست این که اصلاً از کجا آمده، چه زیرساختی دارد و چه کسی آن را اجرا می‌کند؟ احتمالاً کسانی که این قانون را گذاشتند نگاه تخصصی نداشتند و یا به این مسئله فکر نکردند که جنس یک سری از کارها به این زمان نمی‌خورد. الآن ستاد ملی مبارزه با کرونا که بالاترین ستاد بالادستی است، این اجازه را داده و دفتر موسیقی هم اعلام کرده که ما هم مجوز می‌دهیم، حالا این که این طرح موفق می‌شود یا نه یک مسئله دیگر است.
او تأکید کرد: موفقیت این طرح نسبی است؛ عده‌ای مخالف آن هستند و عده‌ای موافق. قطعاً اگر با پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود، در سلامت روانی جامعه دیدگاه‌های مثبتی تزریق می‌شود ولی تا جایی که من به ذهنم خطور می‌کند نمی‌تواند یک نسخه همیشگی و طولانی‌مدت برای جامعه موسیقی باشد.
عضو هیئت‌مدیره مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری و موسیقی گفت: اشکالی که این کار دارد این است که درد جامعه موسیقی را علاج نمی‌کند. جامعه موسیقی الآن 9 ماه است که در فشار است. مسائل درآمدزایی آن به خاطر کرونا مناسب نیست و وقتی چنین خبری را می‌شنوند که در عمل نتیجه معیوبی می‌دهند جامعه موسیقی خشمگین‌تر می‌شود ولی در همین شرایط خبر دارم که یک عده درخواست کنسرت داده‌اند.
ستایشگر با اشاره به اینکه یک سری از مسائل روحش با موضوع کرونا هم‌خوانی ندارد، اذعان کرد: ما هرچقدر تلاش کنیم این‌ها را به هم نزدیک کنیم بی‌فایده است. مشاغلی که نیاز به تجمع دارند ذاتاً با این موضوع تداخل دارند. دولت باید تا زمانی که این بیماری علاج می‌شود با پرداخت یارانه جامعه هنر را نگه دارد. به نظر من کار دیگری نمی‌شود انجام داد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما الآن در جامعه‌مان یک برون‌رفت فشارهای روحی را داریم که باید به آن دقت کنیم. یعنی ما وقتی به یک خانواده پنج نفری می‌گوییم در خانه بمانند، مسلماً به این خانواده فشار روحی وارد می‌شود. شرکت کردن در کنسرت‌ها می‌تواند این فشار روحی را بگیرد. همان‌طور که یک تهیه‌کننده می‌تواند کنسرت بگذارد، ممکن است یک خانواده بگوید من می‌روم در کنسرت شرکت می‌کنم.
از تلاش برای گفت‌وگو با ستاد مبارزه با کرونا دریغ نمی‌کنیم
محمد اله‌یاری مدیرکل دفتر موسیقی درباره مصوبه ستاد مبارزه با کرونا گفت: شرکت‌های کنسرت‌گذار و هنرمندان موسیقی می‌توانند با رعایت جدی‌تر پروتکل‌های بهداشتی برای برگزاری کنسرت در سالن‌های موسیقی اقدام کنند.
مدیرکل دفتر موسیقی خاطرنشان کرد: دفتر موسیقی و معاونت هنری وزارت ارشاد نیز در کنار سالن‌ها و هنرمندان، از تلاش برای گفت‌وگو با ستاد کرونا دریغ نکرده و نمی‌کند. دغدغه همگی ما حفظ سلامت مردم و در عین حال به جریان افتادن چرخ اقتصاد هنر و هنرمندان عزیز است.