سرویس موسیقی هنرآنلاین: دومین نشست پژوهشی دوازدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با موضوع "بررسی موسیقی کردی" در بخش اول و "موسیقی‌شناسی کاربردی در مواجه با تغییرات فرهنگ‌های موسیقی اقوام" در بخش دوم صبح روز شنبه 18 آبان در سالن سینما هتل پارس در شهر کرمان برگزار شد.
در بخش اول، پرنگ فرازمند پژوهشگر، مدرس و نوازنده پیانو که درباره روند تغییرات موسیقی مهاجران کرد تحقیقات انجام داده است، نتایج این تحقیقات را در قالب مقاله‌ای با عنوان "آوای غربت‌نشینی" در نشست امروز بیان کرد. این کارشناس موسیقی، مطالعات خود در این زمینه را از سال 2003 به‌واسطه حضور در یک تور کنسرت در کردستان عراق آغاز کرد و در سال 2007 روی مهاجران کرد در سوئد متمرکز شد.
فرازمند که در حال حاضر دانشجوی مقطع دکتر در دانشگاه هاله-ویتنبرگ در آلمان است، متوجه شده تمام اتفاقات فراملی که خارج از میهن برای کردها رخ می‌دهد، در سوئد متمرکز شده و کردهای سایر کشورهای دیگر نیز برای فعالیت به سوئد می‌روند. به همین دلیل این کشور نقش بسیار مهمی در مهاجران موسیقیایی کرد دارد.
او در این نشست گفت: طبق این پژوهش بخش زیادی از جمعیت هفتاد هزاری مهاجران سوئد را کردها تشکیل می‌دهند. نخستین گروه مهاجران در سال 1984 به‌واسطه درمان به سوئد مهاجرت کردند و قرار بود به‌صورت موقتی در این کشور باشند، اما سوئد به آن‌ها پیشنهاد اقامت داد و کردها در آنجا ماندگار شدند. مهاجران کرد همیشه به فکر آباد کردن منطقه خودشان هستند به همین دلیل برخی از آن‌ها آرزوی بسیاری برای اجرای موسیقی در کشور خودشان در سر دارند.
فرازمند افزود: مهاجران کرد در ابتدا دچار سرگشتگی شدند، به همین دلیل دنبال سازوکاری برای بازتعریف هویت خودشان بودند. مهم‌ترین کار برای بازتعریف، موسیقی بود. به همین دلیل کردهای مهاجر یک میهن تصوری برای خودشان در نظر گرفتند. از طرفی موسیقی مهم‌ترین ابزار برای نزدیک‌تر شدن کردها در چنین جامعه‌ای بوده است. شاید اگر همین کردها در ایران بودند، به دلیل پراکندگی‌شان در شهرهای مختلف نمی‌توانستند یکدیگر را بشناسند. درواقع موسیقی که دغدغه کردها است، نوعی صمیمیت اجتماعی را برای آن‌ها در کشوری مثل سوئد به وجود آورده است. موسیقی کردهای سوئد تغییراتی در موسیقی کردهای ایران به وجود آورده است. کردها با موسیقی‌دانان غربی تعامل و اجرا داشته‌اند. برای مثال یک هنرمند اهل شیلی، اِلمان‌های موسیقی خودش را وارد موسیقی کردی کرده است، از طرفی کردها هم با توجه به فضایی که داشته‌اند، موسیقی خودشان را اجرا کرده‌اند.
او تأکید کرد: موسیقی کردی به‌واسطه مهاجرت و رسانه مهم‌ترین عوامل جهانی‌شدن یک فرهنگ است و با توجه به دغدغه آن، فرهنگ را پررنگ‌تر می‌کنند. حتی گروه‌های سوئدی، موسیقی کردی اجرا می‌کنند.
فرازمند همچنین گفت: فرهنگ موسیقی کردهای ایران در مواجه با کردهای مناطق دیگر دستخوش تغییرات شده است. این‌طور نبوده که غربی‌ها فرهنگ موسیقی کردها را بگیرند، بلکه ابتدا کردها فرهنگ موسیقی آن‌ها را گرفته‌اند. درنتیجه موسیقی کردی به آن چیزی تبدیل شده که به‌صورت متفاوت در کردستان اجرا می‌شود، به عبارتی موسیقی کردی مدرن شده است.
او تأکید کرد: ورود عناصر غربی نتیجه رویارویی موزیسین‌های اروپایی با کردها در سوئد شده است. موسیقی‌هایی که توسط مهاجران کرد تولید و به دست کردهای داخل رسید، گونه جدید موسیقی را در کردستان ایران به وجود آورده است که می‌توان آن را موسیقی پاپ کردی نامید. از طرفی می‌توان گسترش رسانه‌ها را یکی دیگر از عوامل تغییرات موسیقی کردی دانست.
بخش دوم این نشست پژوهشی به ارائه مقاله پیام یوسف موسیقی‌شناس قومی که فارغ‌التحصیل دانشگاه هاروارد است اختصاص داشت که با موضوع "موسیقی‌شناسی کاربردی در مواجه با تغییرات فرهنگ‌های موسیقی اقوام" تبیین شد.
یوسف که یافته‌های پژوهش خود را در دانشگاه هاروارد ارائه می‌داد، در سخنانی مطرح کرد: موسیقی‌شناسی کاربردی درواقع گونه‌ای از موسیقی‌شناسی محسوب می‌شود که همواره به دنبال خدمت است. موسیقی‌شناس‌ها معمولاً عادت دارند که برای مشاهده و پژوهش ماه‌ها به محلی مشخص بروند و به مصاحبه و پژوهش بپردازند. معمولاً هم عادت دارند که دستاوردهای پژوهش خود را تا مدت‌های طولانی در قالب مقالات متعدد ارائه کنند.
او در همین باره ادامه داد: من اما فکر می‌کنم چشم‌انداز یک موسیقی‌شناس قومی باید فراتر از این‌ها باشد؛ چرا که می‌تواند خدمات بیشتری هم بکند. مثلاً این جشنواره نمونه ایده‌آل یک خدمت است. جشنواره ملی موسیقی جوان هم دقیقاً چنین ویژگی دارد.
یوسف بخش دیگری از صحبت‌هایش را به پدیده "جهانی‌شدن" اختصاص داد و همچنین درباره امپریالیسم فرهنگی سخنرانی خود را ارائه داد.
دوازدهمین جشنواره موسیقی نواحی از 16 تا 19 آبان با حضور 280 هنرمند موسیقی اقوام در کرمان در حال برگزاری است.