سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه آثار جهانگیر درویش با عنوان "خاطرات کاغذی" در گالری فرمانفرما، نمایشگاه عکس "فتح باغ" با آثاری از مهدی شادیزاده در گالری سایه، نمایشگاه نقاشی سعید غلامی با عنوان "سرد سالی" در گالری دلگشا و نمایشگاه عکس با عنوان "آنجا بودگی" با کیوریتوری مسعود مؤمنها در گالری طراحان آزاد سوژههای این هفته گالریگردی هنرآنلاین هستند.
حداقلِ وقت
برخی از گالریها در بخشی از فعالیت خود به مرور آثار هنرمندان پیشکسوت در هنرهای تجسمی میپردازند و با برپایی نمایشگاهی از آثار آنها به تجلیل از آنها میپردازد.
نمایشگاه "خاطرات کاغذیِ" دکتر درویش در گالری فرمانفرما نیز یکی از این دست فعالیتها است. دکتر جهانگیر درویش، در سال 1312 در ورامین متولد شد. از سال 1334 تا 1336 در رشته معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تحصیل کرد و پس از آن برای ادامه تحصیل به دانشگاه رم ایتالیا رفت و درسال 1957 فارغالتحصیل شد. در سال 1962 موفق به اخذ دکترای معماری از دانشگاه پلیتکنیک تورین شد.
او در بخشی از بیانیه نمایشگاهش میگوید اسکیس (طراحی سریع) یکی از دروس دانشگاه تورین بود و برای سرعت عمل بیشتر در انجام امور باید اسکیس زدن را تمرین میکردند. تمام اسکیسهای او اغلب متعلق به شهر رم و ساختمانهای هزاره و قرون وسطی است. از تعدد و تنوع ابزاری که درویش با آن به طراحی پرداخته است میتوان دریافت که او در هر موقعیتی و در هر مکانی به طراحی سریع از ساختمانها و بناها پرداخته است.
او علاوه بر طراحی از عمارتها و گاهی مجسمههای متعلق به آنها به نقاشی روی بوم و یا مقوا نیز پرداخته است. در نقاشیهای درویش نیز میتوان به سرعت نهفته در رفتار و قلم او پی برد، همانطور که خود او در قسمت پایانی بیانیه نمایشگاهش میگوید: "من آموختم در حداقل وقت، حداکثر مطلب را برسانم و یک کانسپت اصلی برای کارهای بعدی ..."
گالری فرمانفرما در روز سهشنبه 13 شهریور ساعت 6 مراسم بزرگداشتی برای دکتر جهانگیر درویش با حضور ایران درودی برگزار میکند. این نمایشگاه تا 16 شهریور در گالری فرمانفرما واقع در خیابان کریمخان زند، خیابان خردمند شمالی، کوچه اعرابی ۲ دایر است.
پرفورمنس سرد و عبوس
" آن کلاغی که پرید از فراز سر ما
و فرو رفت در اندیشه آشفتۀ ابری ولگرد
و صدایش همچون نیزه کوتاهی پهنای افق را پیمود.
خبر ما را با خود خواهد برد به شهر.
همه می دانند همه می دانند که من و تو از آن روزنه سرد و عبوس باغ را دیدیم
و از آن شاخه بازیگر دور از دست سیب را چیدیم..."
شعری از فروغ فرخزاد با عنوان "فتح باغ" موضوع و کانسپت نمایشگاه عکسهای مهدی شادیزاده است. شادیزاده در نمایشگاه اخیرش در گالری سایه دست به ترکیب کردن شعر، عکس و موسیقی زده است. فتح باغ نمایشگاهی برگرفته از شعر فروغ، همراه با موسیقی زنده در افتتاحیه آن، به نوازندگی سیاوش دمیریان و آهنگسازی مهسا سیاوشی و عکسهای مهدی شادیزاده است.
عکسهای شادیزاده از ترکیب پرنده و شاخه درخت، سطحی سفید و بیرنگ را نشان میدهد که این سطح آنقدر وسیع و تکرارشونده است که تیرگی پرندههای این باغ را در خود میپوشاند. در این عکسها ترکیببندی ساده با خطوطی موازی، موجز و پایدار دیده میشود که به مثابه شاخهای هستند که پرندگان بر روی آن نشستهاند با توجه به فضای سرد و کم عنصر اشعار فروغ این عکسها نیز ترکیبی از عناصری محدود و پرکنتراست است. سفیدی فضای عکسهای شادیزاده نشان دهنده زمستان بیروح و خفقان نهفته در سرماست. آثار مهدی شادیزاده همچون آثار پیشین او در مجموعه "مینیمال در برف" متأثر از آثار عباس کیارستمی است.
برگزاری نمایشگاههایی همراه با پرفورمنس موسیقی در سالهای متأخر هنر معاصر سابقه دارد و بارها اتفاق افتاده است. هنرمند معاصر تمام مدیومها و ابزارها را -فارغ از اینکه در چه شاخهای از هنر آموزش دیده است- به کار میگیرد تا بتواند مفهوم مورد نظرش را به مخاطب انتقال دهد. فتح باغ نیز در تلاش در به کار بستن لوازم و ادوات مختلف بودهاست که معنای درونی سردی و زمختی برخی از روزهای عمر انسان را در آثارش نشان دهد. به نظر میرسید با توجه به مفهوم شعر فتح باغ فرخزاد و عکسهای خاکستری شادیزاده بهتر بود این نمایشگاه در زمانی دیگر، زمانی خاکستریتر مثلا فصل زمستان برگزار میشد.
نمایشگاه آثار مهدی شادیزاده با عنوان فتح باغ تا 7 شهریور در گالری سایه ادامه خواهد داشت. این گالری در خیابان کریمخان، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، پلاک ٢١ قرار دارد.
چهرههای روزمره
اولین برخورد با آثار سعید غلامی، پرسشی اولیه در ذهن ایجاد میکند: "خُب که چی؟". با این پرسش آثار را میبینم و در گالری قدم میزنم. چهرههایی ساده، یکدست و عمومی. با پسزمینهای بسیار عام و بیتوجه به مسائل پیرامون. اما در جایی پرترهها با مخاطب همراه میشوند و در چشم او خودنمایی میکنند. اینبار با خود شخصیتهای درون آثار به دیدنشان میپردازم.
نمایشگاه نقاشیهای سعید غلامی با عنوان "سرد سالی" در گالری دلگشا در حال برگزاری است. در این نمایشگاه 31 نقاشی در ابعاد مختلف اما اغلب کوچک شامل پرترههایی رنگی و سیاه و سفید است. سعید غلامی افراد را در موقعیتهایی روزمره و در حالتهایی ساکن و یکنواخت به تصویر کشیده است. این پرترهها در عین سکون و سادگی روحی پر خروش و شکننده در خود دارند. چهرههایی مات، مغموم و مستأصل به مخاطب خیره شدهاند و با عمیق شدن در این صورتها مخاطب به مرور زمان خودش را در آنها میبیند. نقاشیهای محدود غلامی نماینده تعداد کثیری از مردمی هستند که در این دوره در جهان زیست میکنند. دورهای از تاریخ که یکی از بحرانیترین دوران خود را پشت سر میگذارد، دوره سردسالی که چهرههای انسانهایی را که در آن زندگی میکنند بحرانی کرده است.
غلامی در برخی از آثارش رنگهای روشن و برجسته به کار گرفته است. و اغلب سوژهها در مرکز کادر قرار گرفتهاند. سوژهها به کار خاصی مشغول نیستند و برای تماشای مخاطب آثار به روبرو خیره شدهاند. حضوری اندوهگین و بیتاثیر برای سپری کردن دوران سرد سالی تاریخ.
نمایشگاه آثار سعید غلامی با عنوان "سرد سالی" تا 19 شهریور در گالری دلگشا ادامه خواهد داشت. این گالری در خیابان کریمخان، خیابان ایرانشهر، کوچه مهاجر، پلاک 30 قرار دارد.
بودنِ نادرجا
نمایشگاه گروهی عکس "آنجا بودگی" به کیوریتوری مسعود مؤمنها در گالری طراحان آزاد به نمایش درآمده است. این نمایشگاه با یک ایده جدید به دنبال جمع کردن نگاههایی است که در اینجا نیستند. منظور از اینجا "ایران" است.
عکاسان بسیاری در سالهای اخیر از ایران مهاجرت کردهاندو در نقاط مختلف دنیا زندگی میکنند. ممکن است آنها علاقه داشته باشند لحظات خاصی را در نقاط مختلف موطنشان را از طریق عکسهایشان به ثبت برسانند. اما این امکان در حال حاضر برای آنها وجود ندارد.
مسعود مؤمنها در پی این مسئله به فکر انجام دادن پروژهای مشترک میافتد، پروژهای که با تعدادی از عکاسان ایرانی مقیم در کشورهای دیگر به اشتراک گذاشته میشود. مؤمنها در این پروژه با دوربینش در زمان و نقطهای قرار میگیرد که این عکاسان از قبل مقرر کرده بودند. او از طریق اسکایپ با هنرمند در ارتباط است و او از مسافت دور، در خانه و یا محل کارش، کادری را که مؤمنها در نظر گرفته است، میبیند و آن عکس پس از تأیید عکاس مقیم خارج توسط مؤمنها ثبت میشود. در نمایشگاه ویدئویی از روند انجام این پروژه نیز نمایش داده میشود.
آنجا بودگی داستان حضور مجازی عکاسان در لحظۀ ثبت عکس است. مسعود مؤمنها سنت همیشگی حضور فیزیکی عکاس در پس عکسها را در هم میشکند و خود او به جای عکاسان در حضوری درجا، بودن نادرجای آنها را ثبت میکند. این رویکرد بسیار عکاسانه است و خود عکاسی را مورد سؤال قرار میدهد، اینکه حتما عکاس در مکان و لحظۀ ثبت عکس باید حضور داشته باشد؟ آیا عکاس خودش باید ثبت کنندۀ تصویر باشد؟
اگرچه عکاسی ابزار محور است اما مانند دیگر هنرها بیش از ابزار وابسته به اندیشه است. پس میتوان سوژه را فارغ از حضور فیزیکی به ابژه تبدیل کرد.
در این نمایشگاه آثاری از یازده عکاس؛ مینا نبئی، کاوه بغدادچی، تورج خامنهزاده، مهرداد نراقی، رضا واعظپور، علی ناجیان، شهریار توکلی، مونا بزرگی، سها سقازاده، رضا بهرامنژاد، پویا ممقانی به نمایش درآمده است.
نمایشگاه "آنجا بودگی" تا 7 شهریور در گالری طراحان آزاد برپاست. این گالری در تهـران، میدان فاطمی، میدان گلها، میدان سلماس، شماره 5 قرار دارد.