به گزارش خبرنگار موسیقی هنر آنلاین: دوسالی هست که در هفته هنر انقلاب جشنواره ای با عنوان جشنواره ماهور برگزار می شود. رویدادی که سحرخوانی و مناجات خوانی و ترکیب صدا و نیایش را موضوع خود قرار داده است.
این جشنواره که تبلوری از فرهنگ و سنت های دینی و آیینی است، توجه مخاطبانش را به هنری معطوف می کند که شاید این روزها در سحرها و افطار های ماه مبارک رمضان بهتر خود را نشان می دهد. درحاشیه اختتامیه این جشنواره با مجید اخشابی هنرمند عرصه موسیقی در تالار رودکی گفتگو کردیم.
توجه به هنر مناجات خوانی
مجید اخشابی محقق و خواننده موسیقی در گفتگو با خبرنگار هنرآنلاین در خصوص فلسفه صدا در نیایش توضیح داد: صدا نهایت حس و انرژی ای را که انسان تمایل دارد به سمت معبود خود روانه کند، در خود دارد. درحقیقت صدای انسان برترین و حسی ترین چیزی است که از طریق آن می تواند احساسات خود را بیان کند و از روزگاران قدیم انسان این موهبت را درک کرده و همیشه انسان با کلمات و در کنار آن با آذین کردن کلمات از طریق موسیقی تلاش کرده است تا نیایش ها، خواست ها و درخواست های خود را زیباتر به معبود خود ارائه کند.
وی ادامه داد: در زمینه بهره گیری از صدا و آواز در نیایش و مناجات امروزه پیشرفت های خوبی صورت گرفته است و توجه به هنر مناجات خوانی و سحر خوانی و بهره گیری از آواز و صدا در مناجات ضروری است و جشنواره ماهور سبب می شود تا توجهات و لزوم اهمیت به این جنبه از هنر آمیخته با فرهنگی ایرانی حفظ شود. این هنر ترکیب صدا در نیایش بیشتر در لحظات دعا به خصوص در ماه مبارک رمضان و در افطار وسحر متمرکز تر است و اگر قرار باشد این لحظات عرفانی را در جمع سپری کنیم، آنگاه اهمیت نیاز به محصولاتی همچون مناجات خوانی و سحرخوانی خود را بیشتر نشان می دهد. درحقیقت با وحدت بیشتری اذهان را به معبود متمرکز می کند.
تاثیر موسیقی بر شعائر دینی
اخشابی درخصوص پیشینه این هنر گفت: این سنت به پیشینه تاریخی ما باز می گردد و اساسا، گاه سحر بعد از اسلام و حتی قبل از اسلام به آن توجه ویژه شده و به همین دلیل این هنر به بخشی از فرهنگ ما تبدیل شده است که به دلیل این اهمیت باید کمک و برنامه ریزی کرد تا تولیدات هنرمندان به این سمت کشیده شود.
این هنرمند راجع به اجراهایی خود با حال و هوای دینی و مذهبی گفت: در کارنامه هنری من کارهایی که مختص ماه مبارک رمضان خواندم حال و هوایی دینی و نیایشی دارد، هر چند که من در تمام آثارم توجه به خالق و بعد نیایشی مورد توجه ویژه بوده است، هر چند در زمان هایی خیلی مشهودتر و برخی اوقات مستترتر است.
این پژوهشگر عرصه موسیقی در خصوص تقدم و تاخر تاثیر موسیقی بر شعائر دینی همچون تعزیه خوانی و روضه خوانی بیان کرد: بر اساس مستندات تاریخی آواز ایرانی به قبل از اسلام باز می گردد و در دوره از تاریخ به دلیل ورود اسلام و نوع نگاه دستگاه حکومتی در آن دوره سبب شد تا برای اجرای موسیقی محدودیت هایی ایجاد شود و در جواب و برون رفت از این محدودیت ها هنرمندان و آوازه خوانان تلاش کردند برای حفظ الحان و نغمات تاریخی موسیقی به تعزیه خوانی روی بیاورند و اینگونه بود که کالبد تعزیه خوانی شکل گرفت و همین سبب شد تا حاکمان وقت دورباره مترتب به موسیقی شوند و از ظرفیت های آن غافل نشوند و درحقیقت مناجات های دینی و تعزیه سبب شد تا باز هنر بتواند خود را حفظ کند و این هوشمندی هنرمندان در آن دوره بوده است.
تمرکز بر پژوهش
اخشابی درخصوص کم کاری خود در دو سال اخیر توضیح داد: دو سالی هست که درگیر کارهای پژوهشی وعلمی هستم، در حقیقت مهجور ماندن موسیقی بومی و سنتی ایرانی و خالی ماندن سنگر آن سبب شد تا این احساس وظیفه را داشته باشم تا به این عرصه هم ورود کنم. خصوصا اینکه بخش ویژه ای از تحقیقات من به موسیقی درمانی متمرکز شده است. در حقیقت موسیقی درمانی شکلی جدید با کاربری جدیدی از موسیقی است و تفاوت نمی کند که موسیقی پاپ باشد یا موسیقی سنتی، هر موسیقی ظرفیت درمانی را در خود دارد.
این خواننده در خصوص تلفیق موسیقی سنتی با پاپ گفت: موسیقی همانند یک پکیج است که می توانید آن را با هر بسته بندی ارائه کنید. موسیقی سنتی یا هر گونه موسیقی می تواند با هر جنس موسیقی دیگری ترکیب شود تا برای مخاطب جذاب باشد در عین حال که برای حفظ پیوند نسل جدید با موسیقی سنتی لازم است تا این تلفیق ها وجود داشته باشد. در عین حال که اگر فرع وجود داشته باشد اصل جای خودش را حفظ می کند.